Skeleton

Skeletonista Brady Canfield, 2003

Amy Williams podczas startu,
IO w Vancouver 2010

Skeleton – jednoosobowe, ciężkie (max. 50 kg) sanie sportowe o nisko położonym środku ciężkości. Umożliwiają osiąganie dużych (do ok. 130 km/h) prędkości podczas zjazdu po torze lodowym. Istnieje również sport o tej samej nazwie.

Historia

Skeleton wywodzi się od cresty – konkurencji saneczkarskiej, która polegała na zjeździe na sankach z niewielkiego wzniesienia. Była popularna zwłaszcza w Szwajcarii. Podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 1928 cresta po raz pierwszy została rozegrana jako konkurencja olimpijska. Jako że wtedy igrzyska odbywały się w Sankt Moritz, a inne kraje nie chciały rozgrywać typowo szwajcarskiej konkurencji, pojawiła się z powrotem podczas kolejnej olimpiady w Sankt Moritz, która odbyła się w 1948. W latach 50. i 60. XX w. z cresty wyewoluował skeleton. Przez kilkadziesiąt lat był uprawiany tylko w Szwajcarii. Dopiero w 1988 Międzynarodowa Federacja Bobsleja i Toboganu (FIBT) postanowiła zorganizować Puchar Świata. W inauguracyjnym sezonie 1986/1987 pierwszym zdobywcą Pucharu Świata został reprezentant Austrii, Andi Schmid. Od 1996 skeleton uprawiają również kobiety. W 2002 skeleton został włączony do programu olimpijskiego.

Do rozgrywania zawodów skeletonowych wykorzystywano tory bobslejowo–saneczkowe. Rozwijana na nich szybkość dochodziła do 120 km/h. W Polsce dyscyplinę tę uprawiano w latach 50. i 60. XX w. głównie w Karpaczu. Później ze względu na brak odpowiednio przygotowanych torów, a przede wszystkim sprzętu zapewniającego bezpieczeństwo jazdy, zaprzestano organizować zawody.

Zasady rozgrywania zawodów

W zawodach Pucharu Świata, Pucharu Europy i Pucharu Ameryki rozgrywane są 2 ślizgi:

• W pierwszym ślizgu startują wszyscy zgłoszeni zawodnicy. Numery są losowane według grup, które są ustalane na podstawie klasyfikacji (rankingu) pucharu tzn. gr. 1 (miejsca 1-10), gr. 2 (miejsca 11-20) itd.
• W drugim ślizgu startuje 20 najlepszych zawodników z pierwszego ślizgu w kolejności odwrotnej do zajmowanych miejsc tzn. 20, 19, 18 itd.

Inne zasady obowiązują podczas Mistrzostw Świata oraz Igrzysk Olimpijskich, rozgrywane są bowiem 4 ślizgi:

• W pierwszym ślizgu zawodnicy startują według wylosowanych numerów, które są przydzielane tak samo jak w zawodach Pucharu Świata
• W drugim ślizgu 20 zawodników startuje w kolejności odwrotnej do miejsc zajętych w pierwszym ślizgu
• W trzecim ślizgu zawodnicy startują według numerów startowych w odwrotnej kolejności, według przydziału do grup, tzn. najpierw startują numery 10-1, potem 20-11 itd.
• Do ostatniego, czwartego ślizgu przechodzi tylko 15 zawodników, którzy startują tak samo jak w ślizgu drugim, w kolejności odwrotnej do miejsc zajmowanych po 3 ślizgach

Puchar Świata

Zawodnicy, którzy zdobyli Puchar Świata w skeletonie co najmniej 2 razy:

• Martins Dukurs Łotwa siedmiokrotny zdobywca Pucharu Świata w sezonach: 2009/2010, 2010/2011, 2011/2012, 2012/2013, 2013/2014, 2014/2015, 2015/2016, 2016/2017
• Christian Auer Austria pięciokrotny zdobywca Pucharu Świata w sezonach: 1989/1990, 1990/1991, 1991/1992, 1993/1994, 1994/1995
• Andi Schmid Austria dwukrotny zdobywca Pucharu Świata w sezonach: 1986/1987, 1987/1988
• Andy Böhme Niemcy dwukrotny zdobywca Pucharu Świata w sezonach: 1998/1999, 1999/2000
• Jeff Pain Kanada dwukrotny zdobywca Pucharu Świata w sezonach: 2004/2005, 2005/2006
• Kristan Bromley Wielka Brytania dwukrotny zdobywca Pucharu Świata w sezonach: 2003/2004, 2007/2008

Zawodniczki, które zdobyły Puchar Świata w skeletonie co najmniej 2 razy:

• Steffi Hanzlik Niemcy dwukrotna zdobywczyni Pucharu Świata w sezonach: 1996/1997, 1998/1999
• Alex Coomber Wielka Brytania dwukrotna zdobywczyni Pucharu Świata w sezonach: 2000/2001, 2001/2002
• Katie Uhlaender Stany Zjednoczone dwukrotna zdobywczyni Pucharu Świata w sezonach: 2006/2007, 2007/2008
• Mellisa Hollingsworth Kanada dwukrotna zdobywczyni Pucharu Świata w sezonach: 2005/2006, 2009/2010

Wyniki na Igrzyskach Olimpijskich

Soczi 2014

Kobiety

	Imię i nazwisko	Kraj
1.	Elizabeth Yarnold	Wielka Brytania
2.	Noelle Pikus-Pace	Stany Zjednoczone
3.	Jelena Nikitina	Rosja

Mężczyźni

	Imię i nazwisko	Kraj
1.	Aleksandr Trietjakow	Rosja
2.	Martins Dukurs	Łotwa
3.	Matthew Antoine	Stany Zjednoczone

Vancouver 2010

Kobiety

	Imię i nazwisko	Kraj
1.	Amy Williams	Wielka Brytania
2.	Kerstin Szymkowiak	Niemcy
3.	Anja Huber	Niemcy

Mężczyźni

	Imię i nazwisko	Kraj
1.	Jon Montgomery	Kanada
2.	Martins Dukurs	Łotwa
3.	Aleksandr Trietjakow	Rosja

Turyn 2006

Kobiety

	Imię i nazwisko	Kraj
1.	Maya Pedersen	Szwajcaria
2.	Shelley Rudman	Wielka Brytania
3.	Mellisa Hollingsworth-Richards	Kanada
15.	Monika Wołowiec	Polska

Mężczyźni

	Imię i nazwisko	Kraj
1.	Duff Gibson	Kanada
2.	Jeff Pain	Kanada
3.	Gregor Staehli	Szwajcaria

Salt Lake City 2002

Kobiety

	Imię i nazwisko	Kraj
1.	Tristan Gale	Stany Zjednoczone
2.	Lea Ann Parsley	Stany Zjednoczone
3.	Alex Coomber	Wielka Brytania

Mężczyźni

	Imię i nazwisko	Kraj
1.	Jim Shea	Stany Zjednoczone
2.	Martin Rettl	Austria
3.	Gregor Staehli	Szwajcaria

Polacy w skeletonie

16 lutego 2006 na Igrzyskach Olimpijskich w Turynie zadebiutowała Monika Wołowiec. Zajęła 15 (ostatnie) miejsce. Była polską debiutantką w tej konkurencji na IO.

Zobacz też

• Puchar Świata w skeletonie
• Medaliści mistrzostw świata w skeletonie
• Skeleton na zimowych igrzyskach olimpijskich

Linki zewnętrzne

• International Bobsleigh and Skeleton Federation (ang.)