Węgliki

Węgliki – nieorganiczne związki chemiczne zawierające w swojej budowie wyłącznie atom metalu lub półmetalu i węgla.

Węgliki jonowe

Rodzaje węglików:

• Acetylenki – zawierające anion C2−
  2 ([C≡C]2−
  ), pochodzący od acetylenu (H−C≡C−H). W anionie tym występuje potrójne wiązanie kowalencyjne między atomami węgla
• Metanki – zawierające anion C4−
  , pochodzący od metanu (CH
  4).
• Allilki – pochodne grupy allilowej, zawierające anion [C=C=C]4−
  . Przykładem jest allilek magnezu, Mg
  2C
  3.

Większość acetylenków i metanków jest wysoce reaktywna w kontakcie z wodą i innymi źródłami jonów H⁺, przy czym metanki są zwykle bardziej reaktywne. Anion metankowy C4−
jest jedną z najsilniejszych znanych zasad. W obu przypadkach węgliki w kontakcie ze źródłem jonów wodorowych rozkładają się z wydzieleniem odpowiednio acetylenu i metanu:

C2−
2 + 2H+
→ C
2H
2↑

C4−
+ 4H+
→ CH
4↑

Przykłady tego rodzaju węglików to acetylenek wapnia CaC
2 (karbid) i metanek glinu Al
4C
3.

Węgliki kowalencyjne i metaliczne

W węglikach kowalencyjnych występują trójwymiarowe sieci wiązań metal-węgiel. W węglikach metalicznych z kolei wiązania metal-węgiel mają charakter wiązań metalicznych.

Węgliki te są zwykle bardzo stabilne, nietopliwe, twarde i niereaktywne. Są często wykorzystywane w postaci ceramiki lub kompozytów.

Przykładami tego rodzaju węglików są np. węglik żelaza, węglik wolframu, węglik boru, węglik krzemu (karborund).

Węglik żelaza Fe₃C występuje m.in. jako jedna z faz w stali węglowej i żeliwie. Jest wówczas nazywany cementytem.