Żiwko Czingo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żiwko Czingo
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia 1935
Welgoszti

Data i miejsce śmierci

11 sierpnia 1987
Ochryda

Narodowość

Macedończyk

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
  • tomy opowiadań: Paskwelija
  • Nowa Paskwelija
  • powieść Wielka woda.

Żiwko Czingo (lub Živko Čingo, cyryl. Живко Чинго; ur. 13 sierpnia 1935 we wsi Wełgoszti niedaleko Ochrydy, zm. 11 sierpnia 1987 w Ochrydzie) – macedoński pisarz, dramaturg i dziennikarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył studia na wydziale filozoficznym uniwersytetu w Skopju. Przez jakiś czas pracował jako nauczyciel w gimnazjum ochrydzkim a potem podjął pracę w redakcji czasopism Studentski zbor, Mład borec oraz w ośrodku radiowo-telewizyjnym w Skopju. Był także dyrektorem Macedońskiego Teatru Narodowego. Od 1963 r. członek Związku Pisarzy Macedonii.

Zadebiutował pod koniec lat 50. na łamach prasy. Pierwszy tom opowiadań, opublikowany w 1961 r. pod tytułem Paskwelija został uznany przez macedońską krytykę za objawienie literackie. Wraz z wydanym w 1965 r. zbiorem opowiadań Nowa Paskwelija obydwie książki tworzą tzw. cykl paskwelski[1]. Opublikowana w 1971 r. powieść Wielka woda (Големата вода) uznana została za jedną z najważniejszych powieści współczesnej literatury macedońskiej[2].

W 1973 r. Czingo opublikował powieść dla dzieci pt. Сребрени снегови (Srebrne śniegi).

Utwory pisarza tłumaczone były na język serbsko-chorwacki, albański, słoweński, rosyjski, francuski, węgierski i niemiecki. W przekładzie na język polski ukazał się tom opowiadań pt. Daleko stąd, w Paskwelii (zawierający przekład opowiadań z tomu Paskwelija) w tłumaczeniu Danuty Ćirlić-Straszyńskiej, Warszawa 1974 oraz powieść Wielka woda, również przełożona przez D. Ćirlić-Straszyńską, Warszawa 1984. Na łamach Literatura na Świecie ukazały się ponadto przekłady opowiadań pisarza: Wiejski bibliotekarz w przekładzie D. Ćirlić-Straszyńskiej (LnŚ, nr 2/1982, s. 320-331) z wydanego po serbsko-chorwacku tomu Zaljubljeni duh (1976), oraz Tatko, tej samej tłumaczki (LnŚ, nr 5/1985, s. 152-162).

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • 1963 - Пасквелија (opowiadania)
  • 1965 - Семејството Огулиновци (opowiadania)
  • 1965 - Нова Пасквелија (opowiadania)
  • 1966 - Сребрени снегови (powieść dla dzieci)
  • 1970 - Пожар (opowiadania)
  • 1971 - Големата вода (powieść)
  • 1971 - Жед (scenariusz)
  • 1971 - Поле (scenariusz)
  • 1973 - Образов (dramat teatralny)
  • 1976 - Ѕидот, водата (dramat)
  • 1976 - Вљубениот дух (opowiadania)
  • 1979 - Кенгурски скок (dramat)
  • 1982 - Макавејските празници (dramat)
  • 1984 - Накусо (opowiadania)
  • 1988 - Пчеларник (scenariusz)
  • 1989 - Гроб за душата (opowiadania)
  • 1989 - Бабаџан (powieść)
  • 1989 - Бунило (opowiadania)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. D. Ćirlić-Straszyńska, Od tłumaczki, [w:] Živko Čingo, Daleko stąd, w Paskvelii, tłum. D. Ćirlić-Straszyńska, Warszawa 1974, s. 221.
  2. J. Kornhauser, Literatury zachodnio- i południowosłowiańskie w ujęciu porównawczym, Kraków 1994, s. 95

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Danuta Ćirlić-Straszyńska, Od tłumaczki, [w:] Živko Čingo, Daleko stąd, w Paskvelii, tłum. D. Ćirlić-Straszyńska, Warszawa 1974, s. 221-224.
  • Marian Jakóbiec, Literatury narodów Jugosławii, [w:] Dzieje literatur europejskich, t. 3, cz. 2, Warszawa 1991, s. 380.
  • Julian Kornhauser, Literatury zachodnio- i południowosłowiańskie w ujęciu porównawczym, Kraków 1994, s. 95.