Biała odwaga
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Data premiery |
8 marca 2024 |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania |
116 minut |
| Reżyseria | |
| Scenariusz |
Łukasz M. Maciejewski |
| Główne role | |
| Muzyka | |
| Zdjęcia |
Marcin Koszałka |
| Scenografia |
Elwira Pluta |
| Kostiumy |
Małgorzata Gwiazdecka |
| Montaż | |
| Produkcja |
Artur Junak |
| Wytwórnia |
Balapolis |
| Dystrybucja |
Monolith Films |
| Budżet |
16 mln PLN[1] |
Biała odwaga – polski dramat wojenny z 2024 roku w reżyserii Marcina Koszałki. W głównych rolach wystąpili Filip Pławiak i Julian Świeżewski, a fabuła została osadzona na tle historycznych wydarzeń Goralenvolk[2]. Film miał premierę kinową 8 marca 2024 roku[3]. 24 maja 2024 na platformie Prime Video premierę miał trzyodcinkowy miniserial Biała odwaga.
Produkcja[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcia do filmy kręcono na terenie Tatr (w okolicy Morskiego Oka, Kazalnicy Mięguszowieckiej, Mięguszowieckiego Szczytu, Kotła Kazalnicy i Czarnego Stawu pod Rysami), w Zakopanem i Krakowie (Kościół św. Józefa na Podgórzu oraz ul. Kanonicza)[4]. Filip Pławiak przygotowywał się do swojej roli przez ponad rok przed rozpoczęciem zdjęć[5].
Fabuła[edytuj | edytuj kod]
Koniec lat 30. na Podhalu. Utalentowany taternik, potomek góralskiego rodu Jędrek Zawrat lubi życie na krawędzi. Gdy się wspina, wybiera najtrudniejsze drogi, gdy kocha, gotów jest poświęcić wszystko. Jego miłością jest Bronka, jednak na skutek rodzinnej decyzji, ręka dziewczyny zostaje oddana starszemu z braci Zawratów, statecznemu i poważnemu Maćkowi. Dumny Jędrek porzuca rodzinne strony, by szukać zapomnienia wśród krakowskiej bohemy. Na swojej drodze spotyka niemieckiego naukowca i alpinistę Wolframa, który głosi teorię, w myśl której Górale pochodzą od starogermańskiego plemienia Pragotów. Gdy wybucha wojna, naziści oferują mieszkańcom Podhala współpracę. Maciek Zawrat, wspierany przez wiele rodów, zdecydowanie odrzuca tę propozycję. Jednak przekonany przez Wolframa Jędrek, mając nadzieję na odzyskanie ukochanej i ocalenie swojej społeczności przed wojenną zagładą, podejmuje współpracę z III Rzeszą. Jędrek i Maciek uwikłani w historię, zmuszeni do podjęcia trudnych wyborów, kochający tę samą kobietę, staną po przeciwnych stronach sporu, który zdecyduje o ich osobistych losach i o przyszłości całego regionu[4].
Obsada[edytuj | edytuj kod]
- Filip Pławiak jako Andrzej
- Julian Świeżewski jako Maciek
- Sandra Drzymalska jako Bronka
- Jakub Gierszał jako Wolfram von Kamitz
- Wiktoria Gorodeckaja jako Helena
- Andrzej Konopka jako Skorus
- Alona Szostak jako matka Bronki
- Juliusz Chrząstowski jako ojciec
- Andrzej Pieczyński jako dziadek
- Julia Kuzka jako siostra Bronki
- Rafael Stachowiak jako Bruno Berg
- Adam Woronowicz jako oficer UB
- Marcin Bosak jako Opler
- Marcin Czarnik jako Piorun
- Joachim Paul Assböck jako gubernator
- Nikodem Marecki jako Brat Bronki
- Katarzyna Zawadzka jako żona gubernatora[3]
Odbiór[edytuj | edytuj kod]
Bartosz Staszczyszyn w swojej recenzji pochwalił grę aktorską i zdjęcia[6]. W ocenie historyka Macieja Korkucia, pracownika Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, Biała odwaga nie pokazuje prawdziwej historii Goralenvolku[7]. Maciej Korkuć stwierdził, że w sferze zgodności z ustaleniami historycznymi film Biała odwaga to „bajkopisarstwo”[7]. Stwierdził, że „oglądając ten film, nabiera się przekonania, że na Podhalu jest i było żywe pytanie: kim jesteśmy? Że górale naprawdę nie czują się w pełni Polakami, tylko uważają za odrębny naród. Tymczasem jest to ewidentna bzdura”[7] i ocenił, że to źle że autorzy filmu zdecydowali się na pomieszanie rozrywki z „wielką historią”[7].
Miniserial[edytuj | edytuj kod]
24 maja 2024 na platformie Prime Video premierę miał trzyodcinkowy miniserial Biała odwaga[8][9]. Złożyły się na niego odcinki:
- Przed burzą (48 min.);
- Ta sama krew (49 min.);
- Nie zapomną wam tego (47 min.)[5].
W miniserialu znalazły się sceny wycięte przy montażu wersji kinowej, między innymi wątek wojenny z drugiej połowy filmu i ujęcia tatrzańskiego krajobrazu i scen wspinaczkowych, także nieobecnie w filmie[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ „Biała odwaga”: nowy film Marcina Koszałki z budżetem 16 mln zł. sfp.org.pl. [dostęp 2024-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
- ↑ Zofia Fabjanowska: Marcin Koszałka: „Nikogo nie chciałem ani potępiać, ani poniżać”. Rozmowa z reżyserem filmu „Biała odwaga”. zwierciadlo.pl, 8 maja 2024. [dostęp 2024-05-09]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ a b Biała odwaga. imdb.com. [dostęp 2024-04-08]. (ang.).
- ↑ a b Biała odwaga [online], FilmPolski [dostęp 2024-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2024-05-09] (pol.).
- ↑ a b c Radosław Czyż, Głośny film, który oburzył górali, wchodzi na VOD. I to nie jako film! [online], wyborcza.pl, 24 maja 2024 [dostęp 2024-05-27].
- ↑ Bartosz Staszczyszyn: "Biała odwaga", reż. Marcin Koszałka. culture.pl, 2024. [dostęp 2024-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ a b c d Tomasz Mateusiak: Historyk z IPN: "Biała odwaga" to film piękny zdjęciowo. Prawdy historycznej nie ma tam jednak zbyt wiele. Onet.pl, 9 marca 2024. [dostęp 2024-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Piotr Kozłowski: "Biała odwaga" w streamingu. Jest data premiery. film.dziennik.pl, 29 kwietnia 2024. [dostęp 2024-05-09]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Joanna Kowalska: Najbardziej kontrowersyjny polski film roku wjechał na Amazon Prime. Jest hitem. rozrywka.spidersweb.pl, 27 maja 2024. [dostęp 2024-05-27].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Biała odwaga w bazie IMDb (ang.)
- Biała odwaga w bazie Filmweb
- Biała odwaga w bazie filmpolski.pl