Chionobionty

Chionobionty – gatunki należące do fauny naśnieżnej, przystosowane do rozwoju w niskich temperaturach, typowych dla strefy podbiegunowej. Chionobionty to gatunki o wąskich zakresach tolerancji ekologicznej (stenobionty), w Europie Środkowej aktywne wyłącznie w zimie (spotykane na śniegu od grudnia do marca). Chionobionty cechują się licznymi przystosowaniami do życia w niskich temperaturach, także poniżej 0 °C. Fizjologiczne przystosowania utrudniają zamarzanie lub zamarzanie nie powoduje ich śmierci (m.in. wytwarzają glicerol), krążący w hemolimfie, który obniża temperaturę jej zamarzania o kilka stopni. Jednocześnie w temperaturze nawet kilku-kilkunastu stopni powyżej zera giną.

U gatunków chionobiontycznych powierzchnia części ciała wystawionych na utratę ciepła - w toku ewolucji - uległa zmniejszeniu. Dlatego większość chionobiontów jest bardzo mała (nie przekraczają kilku milimetrów), a w przypadku owadów – bezskrzydła (zbyt niska temperatura, aby mogły latać).

Do typowych owadów z tej grupy należą:

• pośnieżek (Boreus) (np. pośnieżek zimowy z rzędu wojsiłków Mecoptera. Można spotkać tego owada zimą w ciepłe i słoneczne dni, gdy temperatura oscyluje w okolicach 0 °C. Są to zwierzęta bardzo delikatne, poruszające się najczęściej skokami po śniegu.
• ponowce (Chiona) – muchówki należące do rodziny kreślowatych (sygaczowate, Limoniidae)
• galasówkowate (Cynipidae) z rzędu błonkówek (Hymenoptera)

Zobacz też

• kriofile, chionofile, chionokseny
• krioentomofauna
• klasy wierności

Bibliografia

• Nie taka zima straszna [online], Kampinoski Park Narodowy, 2012 [dostęp 2018-12-09] .
• AgnieszkaA. Soszyńska-Maj AgnieszkaA., Nowe dane o chionobiontach Polski z Beskidu Sądeckiego, „Wiadomości Entomologiczne”, 29 Supl., 2010, s. 147-150 [dostęp 2018-12-09] .
• Krioentomofauna, czyli zimowy świat owadów [online], swiatmakrodotcom.wordpress.com, 6 lutego 2013 [dostęp 2018-12-09] .
• Ponowiec [online], natura.wm.pl [dostęp 2018-12-09] .