Przejdź do zawartości

Maurycy Gąssowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maurycy Roman Gąssowski
pułkownik kawalerii pułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia

28 lutego 1879
Besançon

Data śmierci

1944

Przebieg służby
Lata służby

19001925

Siły zbrojne

Armée française Armée française
Armia Polska we Francji
Wojsko Polskie

Jednostki

6 Pułk Strzelców Konnych

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wojenny 1914–1918 (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Maurycy Roman Gąssowski (ur. 28 lutego 1879 w Besançon) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 28 lutego 1879 roku w Besançon, we wschodniej Francji[1]. Był Polakiem z pochodzenia, wnukiem powstańca listopadowego. W 1896 roku ukończył dziewięcioklasowe gimnazjum i rozpoczął studia na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Besançon. 16 listopada 1900 roku wstąpił do francuskiego 13 pułku dragonów. 22 marca 1902 roku został skierowany do Szkoły Kawalerii w Saumur (franc. École de cavalerie de Saumur, którą ukończył 1 kwietnia 1906 roku w stopniu podporucznika. Zawodową służbę w armii francuskiej rozpoczął w 4 pułku strzelców konnych (franc. Le 4e régiment de dragons). 1 kwietnia 1909 roku został szefem 2. Biura w dowództwie 43 Dywizji Piechoty. 21 września 1915 roku, w stopniu rotmistrza, otrzymał przydział do Misji Francusko-Polskiej. 10 września 1917 roku został oddelegowany do Armii Polskiej we Francji. 1 listopada 1918 roku, w stopniu majora, został wyznaczony na stanowisko zastępcy szefa sztabu armii. 31 marca 1919 roku został dowódcą 1 pułku szwoleżerów, a 10 kwietnia awansował na podpułkownika. 1 września 1919 roku, po zjednoczeniu Armii gen. Hallera z Armią krajową oraz po połączeniu 1 i 3 pułku szwoleżerów w 4 pułk Dragonów Kresowych, objął dowództwo tego oddziału. 1 października 1919 roku dowodzona przez niego jednostka została przemianowana na 4 pułk strzelców konnych. Po utworzeniu dowództwa 6 Armii obowiązki dowódcy pułku łączył z funkcją inspektora wyszkolenia jazdy tego związku operacyjnego. W czasie wyprawy kijowskiej dowodził Grupą swojego imienia, której zadaniem było zajęcie stacji kolejowej Żmerynka na tyłach bolszewików. 28 maja 1920 roku został zwolniony z dowództwa 4 pułku strzelców konnych i oddany do dyspozycji Sekcji Jazdy Departamentu I Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[2]. 11 czerwca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu podpułkownika, w kawalerii, w grupie oficerów byłej Armii gen. Hallera[3].

28 października 1920 roku 4 pułk strzelców konnych został przemianowany na 6 pułk strzelców konnych, a płk Gąssowski był współautorem projektu odznaki pamiątkowej tegoż oddziału[4]. W latach 1920–1923 płk Gąssowski był głównym kierownikiem wyszkolenia w Centralnej Szkole Kawalerii w Grudziądzu. Pełniąc służbę w szkolnictwie pozostawał oficerem nadetatowym 6 pułku strzelców konnych[5][6][7]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 35. lokatą w korpusie oficerów jazdy[8]. 26 listopada 1923 roku został przeniesiony do 6 psk na stanowisko dowódcy pułku[9]. Z dniem 20 listopada 1924 roku został zwolniony ze stanowiska dowódcy pułku z równoczesnym odkomenderowaniem do XVI Brygady Kawalerii[10]. Z dniem 30 września 1925 roku został przeniesiony w stan spoczynku „z powodu trwałej niezdolności do służby wojskowej stwierdzonej przez komisję wojskowo-lekarską”[11]. Po zwolnieniu z czynnej służby powrócił do Francji i zamieszkał w Cimiez, dzielnicy Nicei[12]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań-Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[13].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-05]..
  2. Gnat-Wieteska 1998 ↓, s. 5–7.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 30 czerwca 1920, s. 519.
  4. Gnat-Wieteska 1998 ↓, s. 45.
  5. Gnat-Wieteska 1998 ↓, s. 11.
  6. Spis oficerów 1921 ↓, s. 273, 625.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 664, 675, 1520.
  8. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 153.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 74 z 26 listopada 1923, s. 688.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 123 z 21 listopada 1924, s. 687.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 91 z 9 września 1925, s. 498.
  12. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 883.
  13. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 335, 992.
  14. Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 410.
  15. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 23.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]