Meczet Kasim-chana
54°56′00″N 41°23′49″E/54,933333 41,396944 nr rej. 621510036190006[1]
| |
 Meczet w 2014 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Miejscowość | |
| Wyznanie | |
| Historia | |
| Data budowy |
XV lub XVI wiek |
| Data zburzenia |
1702 |
| Data reaktywacji |
1786 |
| Dane świątyni | |
| Styl | |
| Budulec |
kamień |
| Stan obecny |
czynny |
Położenie na mapie obwodu riazańskiego  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
| 54°56′00″N 41°23′49″E/54,933333 41,396944
| |
Meczet Kasim-chana (ros. мечеть Касим-хана[2]) – meczet w Kasimowie w Rosji z XV lub XVI wieku (minaret), odbudowany w 1786 roku, w latach 1938–2013 siedziba muzeum; drugi co do wieku meczet w Rosji.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wedle legendy meczet miał zbudować władca Kasim w XV wieku[2]. Możliwe, że jego fundatorem był jednak chan Szach Ali w XVI wieku[2]. Świątynia jest drugim najstarszym meczetem w Rosji po meczecie Dżuma w Derbencie[3] (minaret pochodzi z XV[4] lub XVI wieku[5]). Budynek został zniszczony na rozkaz cara Piotra I Wielkiego (według legendy car wziął ten meczet za cerkiew i przeżegnał się przed nim); zachowano jedynie minaret[2]. Meczet odbudowano w tym samym miejscu na pierwotnych fundamentach[6] za czasów carycy Katarzyny II Wielkiej[2] w 1768 roku[3]. W 1834[7] lub 1835 roku[5] do parterowego budynku dobudowano piętro[2].
Od 26 grudnia 1938 roku[3] meczet był wykorzystywany jako siedziba lokalnego muzeum[2] (Kasimowskij krajewiedczeskij muziej[3]). W 2013 roku decyzją sądu obwodu riazańskiego budynek został przekazany Duchowej Administracji Muzułmanów Europejskiej Części Rosji[2]. Oficjalne podpisanie aktów przekazania świątyni odbyło się 3 grudnia 2013 roku[3]. Nabożeństwa w meczecie odbywają się tylko w najważniejsze muzułmańskie święta[4]. Planowana jest renowacja świątyni na koszt Ministerstwa Kultury Rosji[4]. Budynek jest wpisany do rejestru zabytków[1].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Meczet stanowi zabytek tatarskiej architektury sakralnej[2]. Z pierwotnego murowanego meczetu zachował się wyłącznie kamienny dwupoziomowy[8] minaret[2] w postaci walca o masywnej podstawie, nakrytego stożkowatym dachem[9]; na minarecie znajduje się taras widokowy[7]. Po odbudowie wzniesiono kamienną parterową świątynię nakrytą dachem czterospadowym[2]. Obecny budynek jest jednopiętrowy, wzniesiony z kamienia[4] w stylu klasycystycznym[3], nakryty kopułą[3]. Nad drzwiami wejściowymi znajduje się inskrypcja w języku starotatarskim dotycząca budowy meczetu w 1768 roku[3]. Wnętrze zostało udekorowane marmurowymi elementami[2].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Wejście główne (2020) -
Minaret (2020) -
Zwieńczenie minaretu (2014) -
Mihrab (2006) -
Kolumna wewnątrz (2009)
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Карточка объекта из ЕГРОКН [online], ru-monuments.toolforge.org [dostęp 2023-05-08].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Мечеть Касим-хана. ТК НижегородИнТур [online], nnintur.ru [dostęp 2023-05-08].
- ↑ a b c d e f g h Модератор Миннуллина, В Касимове мусульманам передали Ханскую мечеть. Всемирный конгресс татар [online], tatar-congress.org, 4 grudnia 2013 [dostęp 2023-05-08] (ros.).
- ↑ a b c d Нина Зотова, Ислам в СНГ: Ханская мечеть в Касимове будет отреставрирована за счет средств Минкультуры России [online], islamsng.com, 27 października 2020 [dostęp 2023-05-08] (ros.).
- ↑ a b В Ханской мечети Касимова впервые с 1938 года прошел обряд никаха [online], Новости Татарстана и Казани – Татар-информ [dostęp 2023-05-08] (ros.).
- ↑ Ханская мечеть в Касимове Рязанской области [online], Культура.РФ [dostęp 2023-05-08] (ros.).
- ↑ a b Ханская мечеть в Касимове [online], vtrip.ru [dostęp 2023-05-08] (ros.).
- ↑ Татарские мечети: Ханская мечеть в Касимове (Рязанская область). ИА „Инфо-Ислам” [online], www.info-islam.ru [dostęp 2023-05-08].
- ↑ Мечеть Касим-Хана [online] (ros.).