Uchylany

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Uchylany
przysiółek wsi
Ilustracja
Uchylany na mapie z 1763 roku
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

cieszyński

Gmina

Skoczów

Sołectwo

Pierściec

Część miejscowości

Pierściec

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

43-430[2]

Tablice rejestracyjne

SCI

SIMC

0067547

Położenie na mapie gminy Skoczów
Mapa konturowa gminy Skoczów, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Uchylany”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Uchylany”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Uchylany”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Uchylany”
Ziemia49°51′01″N 18°49′32″E/49,850278 18,825556[1]

Uchylany (Uchylane) – przysiółek wsi Pierściec w Polsce, położony nad rzeką Bajerką w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Skoczów[3][4].

Przysiółek wchodzi w skład sołectwa Pierściec.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Uchylany były wzmiankowane po raz pierwszy w 1722 roku jako Uchylan względnie jako las Uchylaner Waldt. Nazwa określa mieszkańców (końcówka -any) miejsca zwanego uchyl (uchyłek) – miejsce oddalone, ustronne; ubocze, ustronie, zacisze[5]. W opisie Śląska Cieszyńskiego autorstwa Reginalda Kneifla z 1804 Uchilani w dobrach Drogomyśla podporządkowany lokalii w Pierśćcu były niewielką wsią z 10 domami i 77 mieszkańcami posługujący śląsko-polskim narzeczem[6]

Według austriackiego spisu ludności z 1910 roku Uchylany, wówczas przysiółek Zaborza, miały 114 ha zamieszkałych przez 87 mieszkańców w 12 domach, z czego wszyscy byli polskojęzyczni, zaś według wyznania 59 (67,8%) było katolikami a 28 (32,2%) ewangelikami[7].

Mocą rozporządzenia Tymczasowej Rady Komisji Rządzącej Śląska Cieszyńskiego z dnia 16 marca 1922 Uchylany zostały wyłączone z gminy Zaborze w ówczesnym powiecie bielskim i włączone do gminy Pierściec w powiecie cieszyńskim[8].

W latach 1975–1998 przysiółek administracyjnie należał do województwa bielskiego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142446
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 923 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  4. GUS. Rejestr TERYT.
  5. Robert Mrózek: Nazwy miejscowe dawnego Śląska Cieszyńskiego. Katowice: Uniwersytet Śląski w Katowicach, 1984, s. 178. ISBN 82-00-00622-2.
  6. Reginald Kneifel: Topographie des kaiserl. Königl. Antheils von Schlesien. Beschaffenheit und Verfassung, insbesondere des Herzogtums Teschen, Fürstentums Bielitz und der freien Minder-Standesherrschaften Friedeck, Freystadt, Deutschleuten, Roy, Reichenwaldau und Oderberg. T. 1. Cz. 2. Brünn: Joseph Georg Traßler, 1804, s. 185–186. (niem.).
  7. Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
  8. Wojciech Kiełkowski: Chybie - dzieje gminy od czasów najdawniejszych do współczesności. Chybie: 2009, s. 26. ISBN 978-83-910611-5-2.