Wikipedia:Strona główna
Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:
…gdzie tańczona jest moutya? (na zdjęciu)
…czym są Rekąty?
…co stało się z zamkiem, który służył za miejsce popasów polskiego króla?
…który kompozytor czerpał inspiracje z muzyki żydowskiej oraz argentyńskiej?
…że jednym z pierwszych serwisów społecznościowych nie był wcale Facebook?
Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem • Powódź w Europie Środkowej
- Na Ziemię powróciła 4-osobowa załoga prywatnej misji kosmicznej Polaris Dawn, pierwszej z programu Polaris (15 września)
- Zakończyły się letnie igrzyska paralimpijskie w Paryżu; liderem klasyfikacji medalowej została reprezentacja Chin (8 września)
- Zakończyła się 144. edycja US Open; zwycięzcami w grze indywidualnej zostali Jannik Sinner i Aryna Sabalenka (8 września)
- Primož Roglič (Red Bull-Bora-Hansgrohe) wygrał w 79. edycji Vuelta a España (8 września)
Zmarli: Jadwiga Romańska • Alexandre do Nascimento • Hasan Nasr Allah • Maggie Smith (na zdjęciu) • Barbara Horawianka • Rolf Wolfshohl • Felicjan Andrzejczak • Yūko Arakida • Robert Dill-Bundi • Aleksandr Barysznikow • Tito Jackson
30 września: imieniny obchodzą m.in.: Rachela, Felicja i Hieronim; dzień niepodległości Botswany
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1854 – zmarł polski generał Józef Chłopicki, dyktator powstania listopadowego
- 1924 – urodził się amerykański pisarz i scenarzysta filmowy Truman Capote, który rozgłos zyskał dzięki powieści Z zimną krwią
- 1939 – w Paryżu generał Władysław Sikorski (na fotografii) objął tekę premiera Rządu RP na uchodźstwie
- 1944 – 61. dzień powstania warszawskiego: kapitulacja Żoliborza – więcej w kalendarium
- 1954 – do służby wszedł pierwszy okręt podwodny z napędem jądrowym USS Nautilus
- 1964 – urodziła się włoska aktorka Monica Bellucci (na fotografii)
- 2004 – zmarł polski krytyk filmowy i wieloletni publicysta tygodnika „Polityka”, dziennikarz i eseista Zygmunt Kałużyński, autor m.in. kilkutomowego dzieła Perły kina: leksykon filmowy na XXI wiek (z Tomaszem Raczkiem), autobiografii Pamiętnik orchidei, czyli Zapiski ocalonego z XX wieku, zbioru felietonów Do czytania pod prysznicem: znalezione w osobistej szufladzie
Pancerniki typu Kaiser Friedrich III – niemieckie pancerniki z przełomu XIX i XX wieku. Okręty miały wyporność 11 097 ton i osiągały prędkość ponad 17 węzłów, ich główne uzbrojenie stanowiły cztery działa kalibru 24 cm umieszczone w dwóch wieżach. W latach 1896–1902 w stoczniach Kaiserliche Werft, Germaniawerft, Schichau oraz Blohm & Voss zbudowano pięć okrętów tego typu, które otrzymały nazwy upamiętniające niemieckich władców. Załoga pojedynczej jednostki składała się z 39 oficerów oraz 612 podoficerów i marynarzy. W przypadku pełnienia funkcji okrętu flagowego liczebność załogi zwiększała się o 63–75 osób, z czego 12 stanowili oficerowie. Pancerniki zostały wcielone do służby w Kaiserliche Marine w latach 1898–1902. Służyły w Heimatflotte oraz w Hochseeflotte, biorąc ograniczony udział w I wojnie światowej. Z czynnej służby zostały wycofane w latach 1915–1920, po czym zostały złomowane. Czytaj więcej…
Pogrom w Jassach – masakra ludności żydowskiej, do której doszło w Jassach 28–30 czerwca 1941 roku, krótko po tym, gdy Rumunia u boku nazistowskich Niemiec przystąpiła do wojny z ZSRR. Pod koniec czerwca 1941 roku, w związku z rozpoczęciem działań wojennych, w Jassach skoncentrowano znaczne siły wojskowe oraz policyjne. W tym samym czasie państwowa propaganda podsycała nastroje antysemickie, stawiając znak równości między Żydami a systemem sowieckim. W Jassach krążyły również pogłoski, iż Żydzi współpracują z radzieckimi dywersantami. W nocy z 28 na 29 czerwca w kilku dzielnicach doszło do wybuchu paniki i chaotycznej strzelaniny. Niedługo później rumuńscy oraz niemieccy żołnierze i policjanci, wspierani przez ludność cywilną, zaczęli na masową skalę grabić i mordować Żydów. Masakra zakończyła się dopiero 30 czerwca. Dzień wcześniej władze rumuńskie rozkazały ewakuować z miasta część zatrzymanych podczas pogromu Żydów. Na skutek tragicznych warunków transportu oraz brutalności eskorty ponad 2,6 tys. osób poniosło jednak śmierć podczas podróży „pociągami śmierci”. Rumuńskie władze nie uczyniły nic, aby zapobiec pogromowi, a swoimi późniejszymi decyzjami przyczyniły się do jego nasilenia i zwiększenia liczby ofiar. Z ustaleń rumuńskich służb specjalnych wynika, że podczas pogromu zamordowano 13 266 Żydów. Czytaj więcej…