Antoni Wieczorkiewicz (historyk)
| Data i miejsce urodzenia |
25 listopada 1900 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
luty 1942 |
| Zawód, zajęcie |
historyk sztuki, muzealnik |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Odznaczenia | |
| |
Antoni Wieczorkiewicz (ur. 25 listopada 1900 w Żychlinie, zm. w lutym 1942 w KL Auschwitz)[1] – polski historyk sztuki, muzeolog, kustosz Muzeum Dawnej Warszawy i publicysta.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem lekarza[1]. W 1918 ukończył Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie. Następnie studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego. Po otrzymaniu dyplomu kontynuował kształcenie i w 1928 uzyskał doktorat z filozofii w zakresie historii sztuki[1].
W 1936 został powołany na stanowisko kustosza Galerii Malarstwa Polskiego w Muzeum Narodowym (MN). Od 1937 pełnił funkcję kustosza nowego wówczas oddziału MN – Muzeum Dawnej Warszawy na Starym Mieście[1]. Już na początku swojej działalności na tym stanowisku zorganizował w salach MN pierwszą wystawę o tematyce warszawskiej pt. „Dawna Warszawa”, do której opracował przewodnik. Rok później, w 1938 współuczestniczył w przygotowaniu ekspozycji „Warszawa wczoraj, dziś i jutro”.
Oprócz pracy zawodowej zajmował się także publicystyką, zamieszczając artykuły (przeważnie polityczne) na łamach kilku pism. Od 1935 współredagował miesięcznik branżowy „Architektura i Budownictwo”[2]. Ponadto działał w Warszawskim Klubie Demokratycznym i Stronnictwie Demokratycznym, będąc członkiem ich władz.
Po wybuchu II wojny światowej podczas wrześniowej obrony Warszawy zabezpieczał zbiory muzeum staromiejskiego przed zniszczeniem. Po zajęciu stolicy przez Niemców zaangażował się w działalność konspiracyjną prowadzoną przez Stronnictwo Demokratyczne. Redagował prasę podziemną. SD dołączyło wówczas w ramach akcji „Prostokąt” do Polskiego Państwa Podziemnego.
19 czerwca 1941 został aresztowany przez Niemców i przewieziony do siedziby Gestapo w al. Szucha[1]. Stamtąd trafił do więzienia w Radomiu, gdzie był poddawany torturom. Ostatecznie został przetransportowany do obozu koncentracyjnego Auschwitz, w którym zmarł w lutym 1942.
Odznaczenie[edytuj | edytuj kod]
- Order Krzyża Grunwaldu III klasy – pośmiertnie (1946)[3]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Antoni Wieczorkiewicz. Muzeum historii Polski. [dostęp 2024-06-05]. (pol.).
- ↑ Archiwum Politechniki Warszawskiej. Aleph. [dostęp 2024-06-05]. (pol.).
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 34, poz. 286
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Antoni Wieczorkiewicz, Muzeum historii Polski
- Leon Chajn, Materiały do historii klubów demokratycznych i Stronnictwa Demokratycznego, t. 1, s. 144, Warszawa 1964, (notka biograficzna w przypisie)
- Członkowie Klubów Demokratycznych (1937–1939)
- Członkowie konspiracyjnego Stronnictwa Demokratycznego
- Ludzie związani z Warszawą
- Odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy
- Ofiary KL Auschwitz
- Politycy Stronnictwa Demokratycznego (II Rzeczpospolita)
- Polscy filozofowie XX wieku
- Polscy historycy sztuki
- Polscy muzealnicy
- Polscy publicyści
- Polskie ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych
- Urodzeni w 1908
- Zmarli w 1942