Ben Johnson (aktor)

Ben Johnson

Data i miejsce urodzenia	13 czerwca 1918 Foraker
Data i miejsce śmierci	8 kwietnia 1996 Mesa
Zawód	aktor, kaskader, kowboj rodeo
Współmałżonek	Carol Elaine Jones (1941–1994; jej śmierć)
Lata aktywności	1939–1996

Ben „Son” Johnson Jr. (ur. 13 czerwca 1918 w Foraker, zm. 8 kwietnia 1996 w Mesa) − amerykański aktor, kaskader i kowboj rodeo. Laureat Oscara za rolę drugoplanową w filmie Ostatni seans filmowy.

2 czerwca 1994 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdujące się przy 7083 Hollywood Boulevard.

Życiorys

Urodził się w Foraker w stanie Oklahoma, w rezerwacie pleminia Osedżowia, jako syn Ollie Susan Johnson (z domu Workmon) i Bena Johnsona seniora. Jego ojciec był pochodzenia irlandzkiego i czirokeskiego. Jego ojciec był farmerem i mistrzem rodeo w hrabstwie Osage.

Karierę ekranową rozpoczął od występu w westernie Howarda Hughesa Wyjęty spod prawa (1943) z Jane Russell. Jego praca jako kaskadera przykuła uwagę reżysera Johna Forda, który zatrudnił Johnsona do westernu Fort Apache (1948), a także jako dubler Henry’ego Fondy. Jego pierwszą przypisaną rolą był występ w Trzech ojcach chrzestnych Forda (1948); film wyróżniał się umiejętnościami jeździeckimi, które wykazują zarówno Johnson, jak i Pedro Armendáriz. Następnie Ford zasugerował mu główną rolę w dramacie przygodowym fantasy Ernesta B. Schoedsacka Mighty Joe Young (1949), gdzie zagrał postać Gregga u boku Terry Moore. Ford obsadził go w pozostałych dwóch z trzech filmów, które stały się znane jako trylogia kawaleryjska Forda, we wszystkich z Johnem Wayne’em w roli głównej: Nosiła żółtą wstążkę (1949) i Rio Grande (1950), dołączając do Fort Apache. Obie role pokazały umiejętności jeździeckie Johnsona. Ford obsadził także Johnsona w roli głównej Travisa Blue w Drodze do San Juan (Wagon Master, 1950), jednym z ulubionych filmów Forda.

31 sierpnia 1941 zawarł związek małżeński z Carol Elaine Jones, która zmarła 27 marca 1994.

Johnson opuścił Hollywood w 1952, aby realizować marzenia z młodości; zdobył mistrzostwo świata w drużynowym wspinaniu się na linach (1953), a w 1990 został uhonorowany na rodeo w Los Angeles Equestrian Center.

Zmarł 8 kwietnia 1996 na zawał serca w wieku 77 lat.

Filmografia

Filmy

• 1943: Wyjęty spod prawa jako zastępca
• 1945: Szulerzy na pokładzie jako trener kierowca
• 1948: Fort Apache – dubler Henry’ego Fondy
• 1948: Trzej ojcowie chrzestni jako mężczyzna z oddziału
• 1948: Rzeka Czerwona – kaskader
• 1949: Nosiła żółtą wstążkę jako sierżant Tyree
• 1949: Mighty Joe Young jako Gregg
• 1950: Rio Grande jako żołnierz Travis Tyree
• 1953: Jeździec znikąd jako Chris Calloway
• 1955: Oklahoma! jako Wrangler
• 1961: Dwa oblicza zemsty jako Bob Amory
• 1964: Jesień Czejenów jako żołnierz Plumtree
• 1965: Major Dundee jako sierżant Chillum
• 1968: Powieście go wysoko jako Marshal Dave Bliss
• 1969: Niezwyciężeni jako Krótki Grub
• 1969: Dzika banda jako Tector Gorch
• 1970: Chisum jako James Pepper
• 1971: Ostatni seans filmowy jako Sam Lion
• 1972: Junior Bonner jako Buck Roan
• 1972: Ucieczka gangstera jako Jack Beynon
• 1974: Sugarland Express jako kapitan Harlin Tanner
• 1975: Przełęcz Złamanych Serc jako szeryf Nathan Pearce
• 1975: Pigalak jako Marty Hollinger
• 1976: The Town That Dreaded Sundown jako kapitan J.D. Morales
• 1978: Rój jako Felix
• 1980: Terror w pociągu jako Carne
• 1984: Czerwony świt jako Pan Jack Mason
• 1987: Cherry model 2000 jako sześciopalczasty Jake
• 1994: Anioły na boisku jako Hank Murphy
• 1996: Czułe słówka: ciąg dalszy jako Arthur Cotton

Seriale telewizyjne

• 1958: Alfred Hitchcock przedstawia jako Jeff, szeryf
• 1962: Bonanza jako zastępca szeryfa Stan Mace
• 1963: Gunsmoke jako Ben Crown
• 1966: Gunsmoke jako Vern Morland
• 1969: Bonanza jako sierżant Samuel Bellis
• 1971: Gunsmoke jako Hannon
• 1971: Bonanza jako Kelly James

Nagrody

Rok	Nagroda	Kategoria	Film
1971	National Board of Review	Najlepszy aktor drugoplanowy	Ostatni seans filmowy (1971)
1972	Złoty Glob	Najlepszy aktor drugoplanowy
	Oscar	Najlepszy aktor drugoplanowy
1973	Nagroda BAFTA	Najlepszy aktor drugoplanowy

Bibliografia

• Richard D. Jensen: The Nicest Fella – the Life of Ben Johnson: The World Champion Rodeo Cowboy who Became an Oscar-winning Movie Star. iUniverse, 2010. ISBN 978-1-4401-9678-2.
• Ben Johnson. T. 36: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., sierpień 2010, s. 15. ISBN 978-83-252-1120-2.

Linki zewnętrzne

• Ben Johnson w bazie IMDb (ang.)
• Ben Johnson w bazie Notable Names Database (ang.)
• Ben Johnson w bazie Filmweb