Bolesław Talago (mierniczy)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bolesław Talago
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1886
Wadowice

Data i miejsce śmierci

3 września 1960
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

inżynier mierniczy

Bolesław Talago (Balys Talago) (ur. 15 kwietnia 1886 w Wadowicach, zm. 3 września 1960 w Warszawie) – wydawca jednego z pierwszych czasopism poświęconych radiu w Polsce, polski inżynier mierniczy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Nagrobek mierniczego Bolesława Talago na Cmentarzu Powązkowskim

Był synem Józefa Talaga (ur. 1859 w Zembrzycach) i Teofili z Kulikowskich[1][2]. Od lutego 1925 wydawał pismo Radio: dwutygodnik ilustrowany poświęcony radjotechnice; redaktorem był Bohdan Babski. Było to jedno z pierwszych polskich pism poświęconych wyłącznie radiu i radiotechnice. Nakładem pisma wyszła też książka Radio dla wszystkich Babskiego[3][4]. Pismo powstało przed rozpoczęciem w Polsce stacji radiowych o dużym zasięgu i Talago wydał tylko dwa numery. Następnie wychodziło pod zmienioną nazwą Radioświat - dwutygodnik poświęcony radjotechnice[4].

Ukończył szkołę realną. W lutym 1923 roku zarejestrował firmę Biuro Miernicze w Toruniu[5]. Jako mierniczy i geodeta mieszkał i pracował wraz z rodziną w wielu miastach Pomorza oraz wschodniej Polski: Kamieńcu Podolskim (1920), Toruniu[6], Grudziądzu (1928), Białymstoku (1932) Grodnie, Bielsku Podlaskim (1933), Wilnie (1935). Miał dwie żony. Z Katarzyną Talago (ur. 1900 w Cybylówce) z domu Sołonienko[1] wziął ślub w 1925 roku i miał z nią czworo dzieci – Bolesława Talago (1919-1976), Bronisława (1925-1998)[7], Halinę (1927-2013) i Danutę[1] (1934-1978). W czasie wojny w latach 1942-1944 pracował w komisariacie w Wilnie. W 1943 roku był aresztowany i osadzony w obozie pracy przymusowej w Prawieniszkach na Litwie w związku z wyrokiem wykonanym przez Armię Krajową na inspektorze litewskiej policji Marianie Podobasie[8]. W grupie zatrzymanych byli przedstawiciele polskiej inteligencji w tym naukowcy, nauczyciele, adwokaci, lekarze, inżynierowie[9]. Po wojnie prowadził gospodarstwa rolne w Łodzi[10] i od 1953 roku w Niechorzu. Zmarł w wieku 74 lat[11], jest pochowany w Warszawie na cmentarzu Powązkowskim (kw. 286-1-10)[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Poświadczenie Obywatelstwa. Rzeczpospolita Polska, Województwo Pomorskie, Miasto Grudziądz. Z dziennika VI d4732/28. Poświadczenie to zapisane we właściwym rejestrze pod L. 61495/II. Grudziądz dnia 2 lipca 1928 roku.
  2. Józef Talaga był ochrzczony w marcu 1859 roku. Jego ojcem był Jan Talaga (ur. 21 października 1831), matką Rozalia z domu Pieczara, córka Marianny Pieczara. Świadkami byli Stefan Sitarski i Anna Prorok. Odpis baptyzmu z parafii Zembrzyce w diecezji tarnowskiej. 28 kwiecień 1878.
  3. Od Redakcji. „Radio. Dwutygodnik illustrowany poświęcony radjotechnice”. 1 (1), s. 5, 1 lutego 1925. Warszawa-Grudziądz-Kraków: Bolesław Talago. (pol.). [dostępne w Bibliotece Uniwersyteckiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu]
  4. a b (c). Radio. Czasopisma radjoamatorskie w Polsce.. „Dziennik Poznański”. 67 (122), 27 maja 1925. [dostęp 2017-08-08]. (pol.). 
  5. Sądowe. „Słowo Pomorskie. Dziennik i Gazeta Toruńska”. 3 (42), s. 8, 22 lutego 1923. (pol.). 
  6. Księga adresowa miasta Torunia wraz z Podgórzem i powiatem Toruń-Wieś. Toruń: Wydawnictwa Księgi Adresowej w Toruniu, 1923, s. 34. (pol.).[cyfrowa wersja dostępna w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu]
  7. Ruch ludności za czas od 10 do 15 stycznia 1927 (urząd stanu cywilnego). „Goniec Nadwiślański”. 3 (13), 18 stycznia 1927. Grudziądz ; Poznań ; Toruń: Spółdzielnia Wydawnicza "Zjednoczenie". (pol.). 
  8. Roman Korab-Żebryk: Biała Księga : w obronie Armii Krajowej na Wileńszczyźnie. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1991. ISBN 83-222-0699-2. (pol.).
  9. Czego dowiedziała się o Prawieniszkach Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni Przeciw Narodowi Polskiemu IPN w Gdańsku. „Wileńskie Rozmaitości”, s. 16, maj-czerwiec 2007. Malinowski, Leszek Jan. Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej - Oddział w Bydgoszczy. (pol.). 
  10. Maliny w październiku. „Dziennik Łódzki”. 5 (290), 21 października 1949. Łódź: Czytelnik. Cytat: Pomimo zbliżającej się zimy i dających się odczuć w nocy przymrozków dojrzały w Łodzi maliny. Szczęśliwym ogrodnikiem [..] jest Bolesław Talago zamieszkały w Łodzi przy ul. Uniwersyteckiej 2 [..]. (pol.). 
  11. „Stolica”. 15 (40), s. 4, 2 października 1960. Warszawa. [dostęp 2017-11-15]. (pol.). [nekrolog]
  12. Cmentarz Stare Powązki: BOLESŁAW TALAGO, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-21].

Podpisana redakcja zwraca się do całego ogółu społeczeństwa o poparcie naszych poczynań. Zamiarem naszym jest rozbudzenie w Polsce t.zw. broadcastingu, który w państwach ościennych już od dawna święci triumfy. W tym celu postanowiliśmy wydawać czasopismo, poświęcone radiotechnice, p. t. „Radjo“. Czasopismo nasze, wychodzące dwa razy w miesiącu, umieszczać będzie nie tylko artykuły popularne dla radioamatorów, ale i prace fachowe poświęcone dla specjalistów z tej dziedziny wiedzy ludzkiej. Zważywszy, że Niemcy wydają już około 60 rozmaitych czasopism radiotechnicznych, a to samo powiedzieć można i o innych narodach, musimy starać się wspólnemi siłami o jak najlepszy rozwój tej zaniedbanej u nas a jednak praktycznie tak ważnej gałęzi elektrotechniki. Celom powyższym służyć mą ta nowa placówka piśmiennictwa polskiego, a przy¬szłość pokaże, jak wywiąże się z postawionego sobie zadania

Redakcja Czasopisma „Radio”, Luty, 1925, Vol. 1, nr. 1 czasopisma "Radio, dwutygodnik ilustrowany poświęcony radiotechnice"