Dekontaminacja
Dekontaminacja (łac. de- 'od-, wy-'; contaminatio 'zetknięcie; splamienie')[1] – proces polegający na usunięciu i dezaktywacji substancji szkodliwej (chemikaliów, materiałów radioaktywnych, czynników biologicznych), która zagraża życiu lub zdrowiu organizmu żywego poprzez kontakt bezpośredni lub używane sprzęty. Dekontaminacji poddawani są zarazem ludzie, zwierzęta, jak i środowisko nieożywione (infrastruktura itd.).
Rodzaje dekontaminacji[edytuj | edytuj kod]
Dekontaminacja materii nieożywionej[edytuj | edytuj kod]
To proces polegający na usuwaniu i zabijaniu drobnoustrojów doprowadzający do tego, że materiały (np. opatrunkowe lub narzędzia) stają się bezpieczne dla zdrowia. Pojęcie to obejmuje:
- oczyszczanie
- dezynfekcję (wysokiego poziomu)
- sterylizację
Wybór metody dekontaminacji zależy od:
- rodzaju materiału
- stopnia wymaganej dekontaminacji
- rodzaju mikroorganizmu
- wymaganego czasu odkażania
Dekontaminacja powierzchni ciała (skóry i oczu)[edytuj | edytuj kod]
Polega na usunięciu trucizny pozostającej na powierzchni skóry. Realizuje się ją poprzez zdjęcie odzieży i umycie ciała wodą z mydłem lub innym łagodnym detergentem. Oczy dekontaminuje się poprzez kilkuminutowe płukanie oczu. Bardzo ważne jest jak najszybsze wykonanie dekontaminacji powierzchni ciała.
Dekontaminacja przewodu pokarmowego[edytuj | edytuj kod]
Wywoływanie wymiotów[edytuj | edytuj kod]
Nie wykazano, aby ten sposób leczenia poprawiał wyniki leczenia. Można go wywołać poprzez mechaniczne drażnienie tylnej ściany gardła lub przez podanie środków wymiotnych. Ma sens jedynie w przypadku, gdy nie upłynęło wiele czasu od spożycia substancji toksycznej. Wywołanie wymiotów jest bezwzględnie przeciwwskazane u:
- osób nieprzytomnych
- osób z drgawkami
- w zatruciach:
- środkami żrącymi
- węglowodorami
- rozpuszczalnikami organicznymi
- środkami pieniącymi się.
Płukanie żołądka[edytuj | edytuj kod]
- Osobny artykuł:
Podanie węgla aktywowanego[edytuj | edytuj kod]
Wskazaniami do podania węgla aktywowanego (Carbo medicinalis) są następujące przypadki:
- gdy czas od połknięcia trucizny nie przekracza 60 minut
- gdy zachowane są odruchy gardłowe lub gdy chory jest zaintubowany
- gdy chory połknął truciznę, którą węgiel adsorbuje, taką jak na przykład:
Węgiel aktywowany podaje się zwykle w ilości 25 - 100 g, natomiast u dzieci w ilości 1 g na kilogram masy ciała. Dawki mogą zostać powtórzone po 2 - 4 godzinach.
Przeciwwskazaniami do podania są:
- utrata przytomności lub niebezpieczeństwo jej wystąpienia,
- niedrożność lub perforacja przewodu pokarmowego.
Podanie leków przeczyszczających[edytuj | edytuj kod]
Nie wykazano, aby ten sposób leczenia przynosił korzyści.
Płukanie całego przewodu pokarmowego[edytuj | edytuj kod]
Jest rozważane jako sposób postępowania w przypadku zatrucia żelazem lub tabletkami o przedłużonym działaniu. Podaje się dużą ilość płynów ze środkiem przeczyszczającym przez zgłębnik nosowo-żołądkowy. Przeciwwskazania są identyczne, jak w przypadku podania węgla aktywowanego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Słownik Wyrazów Obcych : de-, kontaminacja
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- „Choroby wewnętrzne” pod red. A. Szczeklika, str. 2205 - 2206 ISBN 83-7430-069-8