GRB 031203

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
GRB 031203
Obserwatorium

INTEGRAL

Data obserwacji

3 grudnia 2003
22:01:28 UTC

Dane obserwacyjne
Gwiazdozbiór

Rufa

Rektascensja

08h 02m 30,20s

Deklinacja

–39° 51′ 03,90″

Odległość w ly

1,3 Gly

Odległość w pc

0,4 Gpc

Czas trwania

20 s

GRB 031203rozbłysk gamma (GRB) zarejestrowany 3 grudnia 2003. Był powiązany z supernową SN 2003lw, która osiągnęła maksimum jasności około 20 dni po tym rozbłysku[1].

Odkrycie[edytuj | edytuj kod]

GRB 031203 został wykryty 3 grudnia 2003 przez satelitę INTEGRAL, o godz. 22:01:28 UTC. Czas trwania wynosił 20 sekund[2], a jego współrzędne wynosiły 08h 02m 30,20s oraz -39° 51′ 03,90″[3]. Poświata rozbłysku została zaobserwowana w paśmie widzialnym przez Teleskop Mercator[4], w paśmie radiowym – przez VLA[5], oraz przez satelitę XMM-Newton w paśmie rentgenowskim[6].

Halo rentgenowskie[edytuj | edytuj kod]

6 godzin po wystąpieniu rozbłysku satelita XMM-Newton wykonał obserwacje tego rejonu nieba. Poświata rentgenowska była otoczona przez dwa koncentryczne pierścienie, których rozmiar się powiększał w miarę upływu czasu. Było to pierwsze halo rentgenowskie, które zaobserwowano wokół rozbłysku gamma[6]. Pierścienie powstały w wyniku rozproszenia światła w słupach pyłu, znajdujących się na linii pomiędzy detektorem a rozbłyskiem[6].

Energia[edytuj | edytuj kod]

Przy przesunięciu ku czerwieni o wartości z = 0,105[7], GRB 031203 był najsłabszym wówczas odkrytym rozbłyskiem[3] (najbliższym jest GRB 980425, którego przesunięcie ku czerwieni wyniosło 0,008)[8]. Znajdował się w odległości ok. 1,3 mld lat świetlnych od Ziemi[9]. Rozbłyski gamma, które przeważnie emitują porównywalną ilość energii, były wcześniej traktowane jako świece standardowe. Jednak GRB 031203 oraz wcześniejszy GRB 980425 były wyraźnymi wyjątkami modelu świecy standardowej ze względu na swój niski poziom energii wyjściowej[10]. W wyniku tego odkrycia niektórzy naukowcy zaczęli uważać, iż GRB 031203 mógł być rozbłyskiem rentgenowskim[11], widzianym spoza jego osi[12], lub też członkiem nieznanej wcześniej klasy słabych, pobliskich rozbłysków[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. SUPERNOVA 2003lw AND GRB 031203. [w:] IAUC 8308 [on-line]. IAU Central Bureau for Astronomical Telegrams, 2004-03-19. [dostęp 2016-07-14]. (ang.).
  2. Gotz, Diego. GRB 031203: A long GRB detected with INTEGRAL. „GCN Circulars”. 2459, 3 grudnia 2003. 
  3. a b c Chandra Contributes to ESA's Integral Detection of Closest Gamma-Ray Burst [online], NASA, 4 sierpnia 2004 [dostęp 2010-06-04].
  4. Bourban, Gerald. GRB031203: Optical Observations. „GCN Circulars”. 2465, 4 grudnia 2003. 
  5. Frail, Dale. GRB 031203: Radio detection. „GCN Circulars”. 2473, 6 grudnia 2003. 
  6. a b c Vaughan, S. et.al.. The Discovery of an Evolving Dust-scattered X-Ray Halo around GRB 031203. „The Astrophysical Journal”. 603 (1), s. L5–L8, 1 marca 2004. DOI: 10.1086/382785. arXiv:astro-ph/0312603. Bibcode2004ApJ...603L...5V. 
  7. Soderberg, A. M. et.al.. The sub-energetic gamma-ray burst GRB 031203 as a cosmic analogue to the nearby GRB 980425. „Nature”. 430 (7000), s. 648–650, 5 sierpnia 2004. DOI: 10.1038/nature02757. arXiv:astro-ph/0408096. Bibcode2004Natur.430..648S. 
  8. Tinney C: IAU Circular 6896: IAUC 6896: GRB 980425; V4334 Sgr. IAU: Central Bureau for Astronomical Telegrams, 1998. (ang.).
  9. 2012: Fear No Supernova. NASA, 2011-12-16. [dostęp 2016-07-14]. (ang.).
  10. Dado, Schlomo, Dar, Arnon. The Double-Peak Spectral Energy Density of Gamma-Ray Bursts and the True Identity of GRB 031203. „The Astrophysical Journal”. 627 (2), s. L109–L112, 10 lipca 2005. DOI: 10.1086/432416. arXiv:astro-ph/0409466. Bibcode2005ApJ...627L.109D. 
  11. Watson, D. et.al.. A Very Low Luminosity X-Ray Flash: XMM-Newton Observations of GRB 031203. „The Astrophysical Journal”. 605 (2), s. L101–L104, 20 kwietnia 2004. DOI: 10.1086/420844. arXiv:astro-ph/0401225. Bibcode2004ApJ...605L.101W. 
  12. Sazonov, S. Yu. et.al.. An apparently normal gamma-ray burst with an unusually low luminosity. „Nature”. 430 (7000), s. 646–648, 5 sierpnia 2004. DOI: 10.1038/nature02748. arXiv:astro-ph/0408095. Bibcode2004Natur.430..646S. 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]