Jan Spałwan
| Data i miejsce urodzenia |
2 lipca 1921 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
29 grudnia 2004 |
| Zawód, zajęcie |
artysta fotograf |
| Narodowość |
polska |
| Odznaczenia | |
   
| |
Jan Spałwan (ur. 2 lipca 1921 w Grywie; Łotwa, zm. 29 grudnia 2004 w Kielcach) – polski artysta fotograf, uhonorowany tytułem Artiste FIAP (AFIAP)[1][2][3][4]. Członek rzeczywisty Związku Polskich Artystów Fotografików[5]. Członek założyciel Okręgu Świętokrzyskiego ZPAF[6].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jan Spałwan był żołnierzem II wojny światowej, rannym w okolicach Kielc, tu pozostał i założył rodzinę. W latach 1945–1950 był fotoreporterem jednostki wojskowej w Kielcach. W latach 1950–1978 prowadził zakład fotograficzny w Kielcach (wspólnie z żoną Wandą Spałwan). Dyplom mistrzowski w zakresie fotografowania uzyskał w Izbie Rzemieślniczej w Kielcach w 1971 roku. W latach 1968–1982 był członkiem Świętokrzyskiego Towarzystwa Fotograficznego. Od 1978 roku był członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików[7][5]. W latach 1976–1978 był członkiem artystycznej „Grupy 10x10” funkcjonującej przy kieleckim oddziale ZPAF. W 1978 roku był współzałożycielem Okręgu Świętokrzyskiego ZPAF[8][6]. W latach 1978–2003 sprawował funkcje społeczne w Zarządzie Okręgu ZPAF. W latach 1973–2004 uczestniczył w ruchu fotografii krajoznawczej PTTK. Jest założycielem autorskiej Galerii Fotografii „Spałwanówka” w Brzechowie k. Kielc.
W latach 1968–1988 Jan Spałwan był członkiem i przedstawicielem Kieleckiej Szkoły Krajobrazu[9][10][11]. Brał udział w ponad 500 wystawach indywidualnych i zbiorowych – krajowych i międzynarodowych[12][13][14][15][16][17]. Ma na swoim koncie wiele wyróżnień, medali, dyplomów i listów gratulacyjnych. Pokłosiem udziału w Międzynarodowych Salonach Fotograficznych (pod patronatem FIAP) było przyznanie Janowi Spałwanowi tytułu honorowego Artiste FIAP (AFIAP) – przez Międzynarodową Federację Sztuki Fotograficznej FIAP, obecnie z siedzibą w Luksemburgu[3][2]. Twórczość Jana Spałwana to przede wszystkim czarno-biała fotografia krajoznawcza, krajobrazowa, przyrodnicza, fotografia zabytków architektury, fotografia socjologiczna[18][19][20][21][22][23][24].
Za twórczość fotograficzną został wyróżniony Dyplomem Jana Bułhaka, przez Federację Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce. W 1983 roku – włączony do zespołu artystów odznaczonych Nagrodą Zespołową Ministra Kultury i Sztuki I Stopnia „Za stworzenie artystycznej dokumentacji polskiego krajobrazu rolniczego”. W 2002 został wyróżniony Nagrodą Honorową im. Fryderyka Kremsera[25].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[26]
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Złota Odznaka Fotografa Krajoznawcy Polski
- Odznaka Grunwaldzka
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
- Odznaka Honorowa "Za zasługi dla Kielecczyzny"
- Medal 140-lecia Fotografii Kieleckiej
Źródło[3]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tytuły honorowe Międzynarodowej Federacji Sztuki Artystycznej FIAP. Strona oficjalna Fotoklubu RP [online], 24 kwietnia 2017 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-24].
- ↑ a b Fotografia Kolekcjonerska [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ a b c Odszedł Jan Spałwan, artysta fotografik – Kielce [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Spałwan Jan | Portal Informacji Kulturalnej Województwa Świętokrzyskiego [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ a b Byli członkowie ZPAF – Związek Polskich Artystów Fotografików [online], 25 maja 2018 [dostęp 2018-06-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-25].
- ↑ a b Świętokrzyski Oddział ZPAF ma 30 lat – Wersja mobilna – Swiatobrazu.pl [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ ZPAF – Członkowie ZPAF, „archive.li”, 16 lutego 2012 [dostęp 2017-06-14].
- ↑ Fotograficy – Jan Spałwan – MojeFotografie.com [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ ZPAF – Okręg Świętokrzyski – Kielecka Szkoła Krajobrazu [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Kielecka Szkoła Krajobrazu w Galerii Belweder [online], Serwis Internetowy Miasta Pińczów, 26 stycznia 2014 [dostęp 2017-06-14] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-12].
- ↑ Pińczów: Kielecka Szkoła Krajobrazu w Galerii Belweder, Galeria Belweder [online], pinczow24.pl [dostęp 2017-06-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16] (pol.).
- ↑ Gazeta Częstochowska OnLine – Częstochowa, kultura, rozrywka [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Tak niszczymy własne środowisko – wystawa fotograficzna „Raport Ekologiczny” | skarzysko.info [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Wystawa Huta – Dom - Rodzina z 1979 roku – hdr09.art.pl [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Klasa robotnicza idzie do raju – NaszeMiasto.pl [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Filharmonia Świętokrzyska w Kielcach [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Kultura [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Stowarzyszenie Autorów ZAiKS – Nagrodzeni w Międzynarodowym Biennale Krajobrazu Polskiego 2014 [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Foto-Galeria NCK [online], 12 grudnia 2017 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-12].
- ↑ Spałwan Jan – malarz, Polska, baza artystów Agra-Art [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Jan Spałwan [online], 2 kwietnia 2016 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-02].
- ↑ Biennale Krajobrazu [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Giganci polskiej fotografii krajobrazowej – Bankier.pl [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Są nie z tej bajki – nieodkryci młodzi twórcy – Wybrany artykuł – Wrota Świętokrzyskie – Portal Województwa Świętokrzyskiego [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- ↑ Komisja Fotografii Krajoznawczej ZG PTTK [online], web.archive.org, 15 marca 2018 [dostęp 2020-04-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-15].
- ↑ M.P.2001.45.737 – Akt - www.lex.pl [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Katalog wystawy „Jan Spałwan – retrospektywna wystawa fotografii” – Galeria BWA Piwnice, Kielce 1983/84
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Twórca Niepospolity – wspomnienie o Janie Spałwanie. mediateka.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-08)].
- Biuro Wystaw Artystycznych w Kielcach otwiera podwoje nowej siedziby (2014). naszekielce.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-16)].
- Jan Bułhak – ojciec fotografii ojczystej. archiwalny-turysta.swietokrzyski.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-16)].
- Album Sztuka Fotografii; Almanach 30 – lecia Okręgu Świętokrzyskiego Związku Polskich Artystów Fotografików (1978–2008). echodnia.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-16)].
- Łowcy obrazów – szkice z historii fotografii (1998). biblioteka.teatrnn.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-16)].
- Internetowa aukcja fotografii: Bułhak, Spałwan, Pierściński. fotopolis.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-16)].
- Jan Spałwan (1921–2004); Smugi cieni (1980). onebid.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-16)].
- News - Katarzyna Sagatowska [online], www.sagatowska.com, 16 maja 2018 [dostęp 2021-04-17] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
- Odznaczeni Honorową Nagrodą im. Fryderyka Kremsera. kfk.pttk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-16)].
- Mistrzowie Polskiego Pejzażu; wystawa Związku Polskich Artystów Fotografików – Okręg Świętokrzyski (2013). jasnet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-10)].
- Polscy fotografowie współcześni
- Polscy fotografowie wyróżnieni tytułami FIAP
- Członkowie Związku Polskich Artystów Fotografików
- Fotografowie związani ze Świętokrzyskim Towarzystwem Fotograficznym
- Fotografowie związani z Kielecką Szkołą Krajobrazu
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaczeni Odznaką Grunwaldzką
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”
- Laureaci Nagrody Honorowej im. Fryderyka Kremsera
- Urodzeni w 1921
- Zmarli w 2004