Jan Wyrwicz
Zdj. z albumu uczestników kongresu esperantystów w Krakowie, 1912 | |
Data i miejsce urodzenia |
1892 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1964 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
sędzia, notariusz |
Odznaczenia | |
Jan Wyrwicz (ur. 1892 w Wiśniczu, zm. 1964[1] w Grodzisku Wielkopolskim) – żołnierz Legionów Polskich i Armii Krajowej, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Podczas I wojny światowej służył w Legionach Polskich, w okresie międzywojennym ukończył studia prawnicze i pracował jako sędzia.
Podczas okupacji wstąpił do Armii Krajowej. We własnym domu w Bochni ukrywał grupę Żydów (rodzinę Neuhoffów), którym pomagał zbiec z krakowskiego getta[1].
Jan Wyrwicz znał rodzinę Neuhoffów jeszcze z czasów przedwojennych, gdy prowadzili oni sklep obuwniczy w Krakowie[1]. W czasie wojny podjął starania, by ewakuować ich na Węgry, jednak bezskutecznie. Następnie ukrył ich w swoim domu w Bochni (68-letniego Dawida, jego 65-letnią żonę Rózię, ich syna Szolema oraz Lusię i Lilkę, tj. żonę i córkę Szolema[1].
J. Wyrwicz wspomagał także licznych więźniów obozów KL Auschwitz i Plaszow, którym wysyłał paczki z żywnością i lekami[1][2].
Po wojnie z nakazu pracy osiedlił się w Grodzisku Wielkopolskim, gdzie pracował jako sędzia, a później notariusz. W 1953 r. został aresztowany przez władze komunistyczne, był więziony w Rawiczu. Dzięki pomocy uratowanych w czasie okupacji Żydów odzyskał wolność.
10 maja 2013 córka i syn Jana Wyrwicza odebrali przyznany mu pośmiertnie medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata"[3][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Wyrwicz FAMILY. db.yadvashem.org. [dostęp 2019-02-07]. (ang.).
- ↑ Dariusz Matuszewski, „Powiat Grodziski wczoraj i dziś”, Grodzisk Wielkopolski, Starostwo Powiatowe i Towarzystwo Miłośników Ziemi Grodziskiej, 2014, Str. 137
- ↑ Dariusz Matuszewski, „Powiat Grodziski wczoraj i dziś”, Grodzisk Wielkopolski, Starostwo Powiatowe i Towarzystwo Miłośników Ziemi Grodziskiej, 2014, Str. 138
- ↑ Inauguracja wystawy „Samarytanie z Markowej” w Ambasadzie RP w Caracas. warszewiczia.wordpress.com, 7 kwietnia 2017. [dostęp 2019-02-07].
- Sędziowie II Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1892
- Zmarli w 1963
- Żołnierze Armii Krajowej
- Żołnierze Legionów Polskich 1914–1918
- Polscy Sprawiedliwi wśród Narodów Świata
- Ludzie związani z Bochnią
- Ludzie związani z Grodziskiem Wielkopolskim
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956
- Więźniowie więzienia w Rawiczu (Polska Ludowa)
- Polscy esperantyści