Kazimierz Jasnoch

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Jasnoch
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 marca 1886
Czersk

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 1966
Poznań

Zawód, zajęcie

żołnierz, malarz

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Wielkopolski Krzyż Powstańczy
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu

Kazimierz Jasnoch, ps. Pomorski, Kaszuba[1] (ur. 3 marca 1886 w Czersku, zm. 17 stycznia 1966 w Poznaniu[1]) – kapitan łączności Wojska Polskiego, malarz, powstaniec wielkopolski i śląski.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Teodora i Marii z Sas-Karczyńskich[2]. W 1897 ukończył Szkołę Podstawową w Czersku, następnie Collegium Marianum w Pelplinie. Po maturze wyjechał do Berlina. Przed I wojną światową studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie-Charlottenburgu oraz w Paryżu[3].

W okresie I wojny światowej został wcielony do armii pruskiej[2]. Był współorganizatorem (m.in. z Mieczysławem Paluchem[3]) łączności w Armii Wielkopolskiej. Zorganizował kompanię telegraficzną Okręgu Wojskowego I w Poznaniu. Jego działalność przyczyniła się do zdobycia przez powstańców wielkopolskich stacji radiowej na Cytadeli w Poznaniu. Za jego sprawą już w pierwszych dniach powstania zabezpieczono i obsadzono polskimi urzędnikami najważniejsze urzędy pocztowe w Poznaniu[4]. W czasie powstania wielkopolskiego dowodził kompanią na froncie południowym. W czasie wojny polsko-bolszewickiej sprawował funkcję szefa łączności 15. Dywizji Piechoty[3]. Podczas III powstania śląskiego dowodził łącznością Naczelnej Komendy Wojsk Powstańczych[5]. Do rezerwy przeszedł 11 listopada 1922[3]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Posiadał przydział w rezerwie do 7 Batalionu Telegraficznego w Poznaniu[6]. Do 1939 pełnił różne funkcje w organizacjach kombatanckich[3].

W 1923 ożenił się z Haliną Lange-Wnukowską[2].

Od 1922 do 1924 podróżował po południu Europy i Afryce. Gdy wrócił, został intendentem Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego. Pozostawał członkiem grupy artystycznej Ogniwo[3]. Tworzył portrety i sceny rodzajowe wzięte z realiów życia Kaszubów i inspirowane tamtejszym folklorem, podejmując również tematy historyczne, m.in. kompozycje figuralne o tematyce powstańczej w obiektach wojskowych, jak siedziba 7. Batalionu Telegraficznego na Cytadeli w Poznaniu[3]. Pisał artykuły historyczne (m.in. oparte na własnych wspomnieniach), w tym o powstaniach, a także o kaszubskiej sztuce ludowej[1].

Wśród znamienitych osób, które rysował można wymienić Ignacego Paderewskiego oraz prezydenta Ignacego Mościckiego. W 1924 portret Ignacego Jana Paderewskiego jego autorstwa został wręczony kompozytorowi z okazji nadania mu doktoratu honoris causa Uniwersytetu Poznańskiego[3]. Oprócz portretów artysta malował m.in. sceny z życia Kaszubów. W 1936 otrzymał Nagrodę Miasta Poznania za swą działalność.

W czasie kampanii wrześniowej walczył z Niemcami, a potem przedarł się do Francji, gdzie uczestniczył w tamtejszym ruchu oporu i walczył w partyzantce, co przypłacił m.in. paraliżem ręki. Po II wojnie światowej pozostał we Francji, w Polskich Siłach Zbrojnych. W 1947 powrócił do Polski, gdzie uprawiał malarstwo dekoracyjne w budynkach publicznych i kościołach (malował obrazy i wnętrza kościołów w Poznaniu, Stargardzie i Tczewie)[1].

Pochowany na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu (kwatera IIIP-8-10)[7].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Polska Niezwykła, Jasnoch Kazimierz
  2. ↑ a b c Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 296.
  3. ↑ a b c d e f g h Janusz Karwat, Problematyka Powstania Wielkopolskiegi 1918/1919 w wybranych dziedzinach kultury (w literaturze i twórczości plastycznej), Studia Europaea Gnesnensia, nr 11/2015, s. 112, ISSN 2082-5951.
  4. ↑ Wojska łączności, s.14
  5. ↑ Region Wielkopolska. Wielkopolanie w powstaniach górnośląskich
  6. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 175, 701.
  7. ↑ Plan Poznania - Cmentarze [online].
  8. ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  9. ↑ M.P. z 1933 r. nr 294, poz. 322 „za udział w powstaniu Wielkopolskim oraz pracę społeczną”.
  10. ↑ M.P. z 1928 r. nr 297, poz. 732 „za zasługi, położone w powstaniu Wielkopolskiem”.
  11. ↑ Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym [online], Uchwała Rady Państwa nr 11.04-0.897 z dnia 1958-11-04.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kazimierz_Jasnoch&oldid=71792592”