Marek Łuczak
nadkomisarz Policji[1] | |
Data urodzenia |
25 kwietnia 1978 |
---|---|
Przebieg służby | |
Formacja | |
Stanowiska |
Koordynator wojewódzki dw. z przestępstwami przeciwko zabytkom Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie |
Późniejsza praca |
Prezes Pomorskiego Towarzystwa Historycznego |
Odznaczenia | |
|
Marek Łuczak (ur. 25 kwietnia 1978 w Królewcu)[2] – polski policjant, historyk i muzyk. Służy w Komendzie Wojewódzkiej Policji w Szczecinie, gdzie zajmuje się odnajdywaniem zaginionych i skradzionych zabytków. Posiada stopień naukowy doktora. Jest prezesem Pomorskiego Towarzystwa Historycznego[3]. Za swoją działalność otrzymał Medal za Zasługi dla Miasta Szczecina i tytuł Ambasadora Szczecina. Otrzymał także II nagrodę i medal imienia Zygmunta Glogera, jako pierwszy policjant wyróżniony tym odznaczeniem[4].
Autor serii monografii o historii poszczególnych części Szczecina (ukazujących się od 2005 roku), katalogów zabytków i utraconych dzieł sztuki miast i powiatów województwa zachodniopomorskiego, a także publikacji dotyczących walki z przestępczością przeciwko zabytkom. Odzyskał kilkaset zabytków utraconych w kraju i za granicą. Prowadził wykłady na uczelniach oraz szkołach policyjnych w Polsce i Europie, opracował algorytmy postępowania policji w sprawach kradzieży zabytków. Od roku 2016 organizuje międzynarodowe konferencje w zamku w Pęzinie[5][6], dotyczące ochrony zabytków i dziedzictwa narodowego. Jest autorem kilkudziesięciu książek o historii i zabytkach Szczecina i Pomorza Zachodniego, karno-prawnej ochronie zabytków oraz katalogów strat zabytków. Od 2008 roku realizuje autorskie programy rejestracji zabytków w kościołach woj. zachodniopomorskiego wraz z funkcjonariuszami straży pożarnej, wykonując dokumentację fotograficzną na wypadek kradzieży, weryfikując stany zabytków oraz sprawdzając zabezpieczenie antywłamaniowe i przeciwpożarowe. Programem objęto ponad 600 kościołów w 10 powiatach, co jest unikatową inicjatywą w skali kraju[6].
Aktywny także jako kompozytor i autor tekstów pod pseudonimem Outsider[7] – dochód z tej aktywności przeznacza na cele charytatywne.
Działalność społeczna[edytuj | edytuj kod]
Organizator akcji społecznych - m. in. porządkowania cmentarzy, ewidencji nagrobków, poszukiwań zaginionych zabytków, odbudowy historycznych pomników, sprzątania miejsc historycznych, lasów oraz organizacji pomocy dla osób poszkodowanych. Wraz z Pomorskim Towarzystwem Historycznym i woluntariuszami prowadził prace ewidencyjno-porządkowe na ponad 150 cmentarzach[8][9].
Odnalezione i odbudowane pomniki[edytuj | edytuj kod]
W grudniu 2020 roku w Parku Leśnym Mścięcino w Policach odnalazł i ustawił pomnik Pomorskiego Towarzystwa Leśnego (Pommerscher Forst-Verein) - głaz o wadze 3,2 tony upamiętniający zjazd towarzystwa z 1884 roku. Pomnik ustawiono 13 stycznia 2021 roku[10].
W 2020 roku odnalazł i odnowił pomnik nad grobem 34 francuskich żołnierzy z wojny francusko-pruskiej na cmentarzu przy ul. Pokoju w Szczecinie-Golęcinie[11].
W czerwcu 2021 roku z inicjatywy Marka Łuczaka wrócił do Mierzyna - odnaleziony przez niego w Policach - pomnik upamiętniających mieszkańców Mierzyna poległych w I wojnie światowej (1914-1918)[12].
W lipca 2021 roku odnalazł pomnik trzech cesarzy z Szczecina-Pomorzan, ustawiony 22 marca 1889 roku z okazji 10-lecia Stowarzyszenia Wojennego z Pomorzan (Pommerensdorfer Kriegerverein). Upamiętnia on trzech cesarzy: Wilhelma I, Fryderyka III i Wilhelma II. Pomnik został odnowiony i ustawiony na odbudowanym cokole[13].
Friedricha Friesena (1784-1814) - odnalazł w 2010 roku w Lesie Arkońskim w Szczecinie-Osowie podstawę pomnika propagatora sportu i gimnastyki Friesena, w październiku 2021 roku wraz z woluntariuszami odbudował pomnik z oryginalnych elementów i odtworzoną w granicie tablicą[14].
W marcu 2020 roku podczas prac ewidencyjnych na cmentarzu w Barnisławiu odnowił pomnik upamiętniający poległych w I wojnie światowej mieszkańców Barnisławia. Głaz z inskrypcją znajduje się przy bramie cmentarz przykościelnego[15].
We wrześniu 2020 roku przy ul. Dębogórskiej w Szczecinie odnalazł fragmenty płyt nagrobnych Sophie Caroline Auguste Tilebein (1771-1854) oraz jej męża Carla Gotthilfa Tilebeina (1760-1820) oraz jego grobowiec z 1820 roku. Płyty znajdują się w Muzeum Narodowym w Szczecinie[16][17][18].
W grudniu 2020 roku podczas inwentaryzacji XIX-wiecznego cmentarza w Dąbiu, odnalazł ukryta tam płytę szczecińskiego ludwisarza Johanna Jacoba Mangoldta i jego żony Dorothei z 1699 roku. Jest to jedna z największych znanych płyt z piaskowca na Pomorzu, płytę decyzją Miejskiego Konserwatora Zabytków przewieziono do Muzeum Narodowego w Szczecinie[19][20][21].
W 2022 roku odnalazł pomnik upamiętniający poległych mieszkańców Kijewa w I wojnie światowej. Pomnik odbudował w formie postumentu z umieszczonym na nim oryginalnym 3-tonowym głazem z mieczem - dawnym zwieńczeniem pomnika. Pomnik znajduje się przy ul. Zwierzynieckiej w Szczecinie[22].
Zbudował pomnik - Ścianę Pamięci - w grudniu 2022 roku na placu Kurzmanna w Szczecinie-Dąbiu, stanął z inicjatywy Łuczaka pomnik upamiętniający żydowskich mieszkańców Dąbia (Altdamm). Pomnik powstał z odnalezionych przez niego w 2019 roku zakopanych w lesie fragmentów żydowskich nagrobków mieszkańców Dąbia[23]. Był też inicjatorem nadania placu, gdzie stanął pomnik, imienia Dawida Altera Kurzmanna (1865-1942)[24].
W kwietniu 2023 roku odnalazł w Szczecinie-Zdrojach pomnik konsula generalnego Szwecji i Norwegii Fritza Ludwiga Petera Iversa (1826-1900). Pomnik odbudowano i odsłonięto przy Polanie Słonecznej w Zdrojach[25].
Pomnik Meyera Carla Friedricha (1840-1904) - 25 maja 2023 roku w Puszczy Bukowej w Podjuchach odbudował wraz z członkami Pomorskiego Towarzystwa Historycznego i woluntariuszami zniszczony i zakopany pomnik historyka i geografa C. F. Meyera[26][27].
W lipcu 2023 roku odnalazł płyty inskrypcyjne i pozostałości cokołu pomnika nadleśniczego i przyrodnika Heinricha von Meyerincka (1786-1848) w Puszczy Bukowej w Szczecinie-Klęskowie. Pomnik odbudował w listopadzie 2023 roku[28][29].
Odnalazł pozostałości pomnika upamiętniający poległych mieszkańców Skolwina w I wojnie światowej. Pomnik znajdował się przy ul. Inwalidzkiej w Szczecinie[30][31][32].
W dniu 16 marca 2024 udało się odbudować Lwią Paszczę (Gené-Quelle) z 1893 roku[33].
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
Publikacje o Szczecinie[edytuj | edytuj kod]
Tytuł | Wydawnictwo | Rok
publikacji |
ISBN | Uwagi |
---|---|---|---|---|
Szczecin Zdroje[34]
Finkewalde |
Lega | 2004 | 8391785478 | Monografia o szczecińskiej dzielnicy: Zdroje.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[35] | 2008 | 9788375181241 | ||
2018 | 9788375188820 | Wydanie II, poszerzone[36]. | ||
Szczecin Gumieńce.
Scheune[37] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[38] | 2006 | 8360140685 | Monografia o szczecińskiej dzielnicy: Gumieńce.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Klęskowo.
Hokendorf |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[39] | 2006 | 8392288025 | Monografia o szczecińskiej dzielnicy: Klęskowo.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Skolwin, Stołczyn.
Scholwin, Stolzenhagen[40] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[41] | 2007 | 9788375180596 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Skolwin i Stołczyn.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
2019 | 9788375188967 | Wydanie II, poszerzone[42] | ||
Szczecin Żelechowa.
Zullchow[43] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[44] | 2008 | 9788375181050 | Monografia o szczecińskiej dzielnicy: Żelechowa.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Gocław, Golęcino.
Gotzlow, Frauendorf[45] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne | 2008 | 9788375180893 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Gocław i Golęcino.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
2011 | 9788375183061 | Wydanie III, poszerzone[46]. | ||
Szczecin Pogodno, Łękno.
Braunsfelde, Westend[47] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[48] | 2009 | 9788375181760 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Pogodno i Łękno.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Płonia, Śmierdnica, Jezierzyce.
Buchholz, Muhlenbeck, Jeseritz[49] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[50] | 2009 | 9788375181487 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Płonia, Śmierdnica, Jezierzyce.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Niebuszewo, Niemierzyn.
Grünhof, Zabelsdorf, Nemitz[51] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[52] | 2010 | 9788375182460 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Niebuszewo i Niemierzyn.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Pomorzany.
Pommerensdorf[53] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[54] | 2010 | 9788375181920 | Monografia o szczecińskiej dzielnicy: Pomorzany.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Gumieńce, Świerczewo.
Scheune, Schwarzow |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[55] | 2010 | 9788375182255 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Gumieńce i Świerczewo.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Krzekowo, Bezrzecze.
Kreckow, Brunn[56] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne | 2010 | 9788375182309 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Krzekowo i Bezrzecze.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Podjuchy, Żydowce, Klucz.
Podejuch, Sydowsaue, Klütz[57] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[58] | 2011 | 9788375182668 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Podjuchy, Żydowce i Klucz.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Turzyn.
Torney[59] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[60] | 2011 | 9788375182996 | Monografia o szczecińskiej dzielnicy: Turzyn.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Warszewo, Osów, Głębokie.
Warsow, Wussow, Glambeck[61] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[62] | 2011 | 9788375183009 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Warszewo, Osów i Głębokie.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Wielgowo, Zdunowo, Załom.
Augustwalde, Hohenkrug bei Augustwalde, Arnimswalde[63] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[64] | 2012 | 9788375183986 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Wielgowo, Zdunowo, i Załom.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Grabowo, Drzetowo.
Grabow, Bredow[65] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[66] | 2013 | 9788375183993 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Grabowo i Drzetowo.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Klęskowo, Kijewo.
Hokendorf, Rosengarten bei Altdamm[67] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[68] | 2009 | 9788375181494 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Klęskowo i Kijewo.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
2012 | 9788375184273 | Wydanie II, poszerzone[69] | ||
Szczecin Stare Miasto.
Altstadt[70] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[71] | 2013 | 9788363365448 | Monografia o szczecińskiej dzielnicy: Stare Miasto.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Dąbie.
Altdamm[72] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[73] | 2014 | 9788375186697 | Monografia o szczecińskiej dzielnicy: Dąbie.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Szczecin Śwródmieście i Nowe Miasto.
Stadtmitte, Neustadt. |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[74] | 2015 | 9788375187434 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Śródmieście i Nowe Miasto.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Katedra św. Jakuba w Szczecinie: historia, architektura i wyposażenie.
Die Jacobikirche in Stettin[75]. |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[76] | 2016 | 9788375187878 | Publikacja poświęcona katedrze szczecińskiej pw. Św. Jakuba. |
Szczecin Łasztownia, Międzyodrze.
Lastadie, Oderbruch |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[77] | 2017 | 9788375188387 | Monografia o szczecińskich dzielnicach: Łasztownia i Międzyodrze.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Pozostałe publikacje[edytuj | edytuj kod]
Tytuł | Wydawnictwo | Rok
publikacji |
ISBN | Uwagi |
---|---|---|---|---|
Historia i zabytki Gminy Kołbaskowo
Geschichte udn Denkmaler der Gemeinde Kolbitzow[78] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[79] | 2010 | 9788375182019 | Jest to pierwsza próba zebrania znanych materiałów archiwalnych i przedstawienia historii Gminy Kołbaskowo.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
2016 | 9788375187724 | Wydanie II, poszerzone[80]. | ||
Policja w walce o zabytki[81]. | Pomorskie Towarzystwo Historyczne[82] | 2012 | 9788375184877 | Zbiór zagadnień z przeciwdziałania przestępczości przeciwko zabytkom.
Katalog zabytków i dzieł sztuki utraconych z województwa zachodniopomorskiego |
Gotyckie kościoły gminy Kołbaskowo[83].
Die gotischen Kirchen der Gemeinde Kolbitzow |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[84] | 2013 | 9788375185386 | Publikacja o zabytkowych kościołach Gminy Kołbaskowo.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Mierzyn przez wieki.
Mohringen im Laufe der Zeit[85] |
Pomorskie Towarzystwo Historyczne[86] | 2013 | 9788375185379 | Książka przedstawia historię i zabytki miejscowości Mierzyn, położonej na południowym krańcu gminy Dobra, przy granicy ze Szczecinem.
Wydawnictwo dwujęzyczne: język polski i język niemiecki |
Urbanizacja dzielnic Szczecina 1800-1939[87] | Pomorskie Towarzystwo Historyczne[88] | 2014 | 9788375186239 | Publikacja dotyczy przekształceń wsi podszczecińskich w dzielnice miasta, czynników, oraz przyczyn które zdeterminowały ten proces. |
Utracone zabytki sakralne powiatu polickiego | Pomorskie Towarzystwo Historyczne[89] | 2014 | 9788375187212 | Zbiór zagadnień z przeciwdziałania przestępczości przeciwko zabytkom.
Katalog utraconych zabytków sakralnych z terenu powiatu polickiego. |
Utracone zabytki sakralne powiatu gryfickiego, kamieńskiego i Świnoujścia | Pomorskie Towarzystwo Historyczne[90] | 2015 | 9788375187519 | Zbiór zagadnień z przeciwdziałania przestępczości przeciwko zabytkom.
Katalog utraconych zabytków sakralnych z terenu powiatu gryfickiego, kamieńskiego i Świnoujścia.. |
Utracone zabytki sakralne powiatu goleniowskiego i stargardzkiego | Pomorskie Towarzystwo Historyczne[91] | 2017 | 9788375187519 | Zbiór zagadnień z przeciwdziałania przestępczości przeciwko zabytkom.
Katalog utraconych zabytków sakralnych z terenu powiatu goleniowskiego i stargardzkiego. |
Służby w ochronie dziedzictwa Europy Wschodniej | Pomorskie Towarzystwo Historyczne[92] | 2017 | 9788375188066[93] | Zbiór zagadnień z przeciwdziałania przestępczości przeciwko zabytkom.
Materiały pokonferencyjne[94]. |
Służby w ochronie dziedzictwa sakralnego i archeologicznego Europy Wschodniej | Pomorskie Towarzystwo Historyczne[95] | 2018 | 9788375188684 | Zbiór zagadnień z przeciwdziałania przestępczości przeciwko zabytkom.
Materiały pokonferencyjne. |
Aktywność muzyczna[edytuj | edytuj kod]
Marek Łuczak wydał płyty, z których dochód został przeznaczony na cele charytatywne[7][96]:
- Outsider – Waiting for the night (2016; wokal – Malwina Degórska)[7] – dochód przeznaczony na Fundację TVN „Nie jesteś sam”[97]
- Outsider – Broken (2017; wokal – Klaudia Zając)[96] – dochód przeznaczony na leczenie policjantki asp. Kingi Szwedy z Tucholi[97][98]
- Outsider – Tanger (2018) – dochód przeznaczony na leczenie policjantki podkom. Ewelinie Pustkowskiej z KWP w Gdańsku[97][98]
- Outsider – Between Heart and Mind (2018) – dochód przeznaczony na leczenie dr Beaty Makowskiej z Narodowego Instytutu Dziedzictwa[98],
- Outsider – Silence (2019) – dochód przeznaczony na rehabilitację policjanta z oddziału antyterrorystycznego policji we Wrocławiu[99]
- Outsider – From Africa to Middle East (2019) – dochód przeznaczony na leczenie i rehabilitację pacjentów Fundacji Zachodniopomorskiego Hospicjum dla Dzieci i Dorosłych[98]
Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- 2009.08.28 Złota odznaka „Za Opiekę nad Zabytkami”, nadana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- 2010.08.05 Srebrna Odznaka Honorowa Gryfa Zachodniopomorskiego, nadana przez Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego
- 2012.08.08 Brązowy medal „Za Długoletnią Służbę”, nadany przez Prezydenta RP
- 2014.01.28 Brązowy medal „Gloria Artis”, nadany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- 2016.02.29 Srebrny Krzyż Zasługi, nadany przez Prezydenta RP
- 2016.05.10 Medal „Za Zasługi dla Miasta Szczecina”, nadany przez Radę Miasta Szczecina
- 2016.11.20 tytuł Człowiek i Osobowość Roku 2016 w kategorii sport, kultura i sztuka w plebiscycie Głosu Szczecińskiego[100][6]
- 2017.07.31 Złota Odznaka Honorowa Gryfa Zachodniopomorskiego, nadana przez Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego
- 2018.04.13 Nominacja do Nagrody Dziennikarzy przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej „Pomorze Zachodnie”
- 2019.05.14 Srebrny Zachodniopomorski Krzyż św. Floriana[6], nadany przez kapitułę Zachodniopomorskiego Krzyża Świętego Floriana[101]
- 2020.09.25 II nagroda i medal imienia Zygmunta Glogera nadana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego[4]
- 2021.07.05 tytuł Ambasador Szczecina 2021[102], nadawany przez Prezydenta Szczecina.
- 2024.06.02 Nagroda Kobedian'24 ustanowiona przez Generalnego Konserwatora Zabytków i Instytutu Bezpieczeństwa Dziedzictwa[103]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Serce z poszukiwanego dzwonu z 1672 roku odnalezione przez zachodniopomorskiego policjanta - Aktualności - Policja Zachodniopomorska [online], policja.gov.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
- ↑ Encyklopedia Szczecina. Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 2015, s. 549. ISBN 978-83-942725-0-0.
- ↑ Rozmowa pod krawatem: Marek Łuczak. Radio Szczecin, 2019-02-15. [dostęp 2020-01-04].
- ↑ a b Polska Policja , Medal i nagroda Glogera dla policjanta ze Szczecina [online], Policja.pl [dostęp 2021-09-01] (pol.).
- ↑ Polska Policja , Międzynarodowa konferencja w Pęzinie – ochrona zabytków sakralnych [online], Policja.pl [dostęp 2021-09-01] (pol.).
- ↑ a b c d Polska Policja , Szczeciński policjant odznaczony Zachodniopomorskim Krzyżem św. Floriana [online], Policja.pl [dostęp 2021-09-01] (pol.).
- ↑ a b c Outsider, czyli „Waiting for the night” Marka Łuczaka [POSŁUCHAJ] – Trochę Kultury – Radio Szczecin [online], radioszczecin.pl [dostęp 2017-11-18] .
- ↑ Polska Policja , Kustosz pamięci i policjant od zabytków [online], Gazeta Policyjna [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Marek Jaszczyński , Na dawnym cmentarzu odkryli kawałek historii Warszewa. Zobacz zdjęcia [online], Głos Szczeciński, 7 lipca 2020 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ o, Odnaleziono XIX wieczny pomnik [online], powiatpolicki.info, 14 stycznia 2021 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Pierre-Frédéric Weber , Obca pamięć [online], Forum Dialogu. Perspektywy ze środka Europy., 7 października 2020 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Pomnik poległych w czasie pierwszej wojny światowej wrócił do Mierzyna. Waży prawie 3 tony! [online], Głos Szczeciński, 21 czerwca 2021 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Marek Jaszczyński , Kamień Trzech Cesarzy z Pomorzan wrócił na swoje miejsce. Przetrwał ulewę 40-lecia. [online], Głos Szczeciński, 2 lipca 2021 [dostęp 2024-03-24] .
- ↑ Co zawdzięczamy Friesenowi? Odbudowali pomnik propagatora sportu [online], 24kurier.pl [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Dr Łuczak w akcji | monitorszczecinski.pl [online], monitorszczecinski.pl [dostęp 2024-04-24] (ang.).
- ↑ Marek Jaszyński , Stary park na Żelechowej w Szczecinie odkrywa tajemnice. Marek Łuczak na tropie zabytków [online], Głos Szczeciński, 6 października 2020 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Anna Łukaszek , Radio Szczecin [online], radioszczecin.pl [dostęp 2024-03-24] .
- ↑ Marek Jaszczyński , Sensacja w Szczecinie. Udało odnaleźć się fragment tablicy poświęconej pani Tilebein [online], Głos Szczeciński, 6 września 2020 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Aleksandra Sobczak , Unikalne odkrycie na starym cmentarzu w Szczecinie. Barokowa płyta, której być tam nie mogło. [online], Gazeta Wyborcza - Szczecin, 27 grudnia 2020 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Marcin Bielecki , Barokowa płyta nagrobna znanego szczecińskiego ludwisarza Johanna Jacoba Mangoldta i jego żony Dorothei z 1699 roku na jednym z cmentarzy w Dąbiu w Szczecinie. [online], Radio Maryja, 28 grudnia 2020 [dostęp 2024-03-24] .
- ↑ Niezwykłe odkrycie w Szczecinie. Znaleziono olbrzymią płytę nagrobną słynnego ludwisarza i jego żony [online], KopalniaWiedzy.pl, 24 marca 2024 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Odnaleziono pomnik z Kijewa poświęcony poległym w I wojnie światowej [online], dzieje.pl [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ W Szczecinie stanęła Ściana Pamięci. „Chciałbym, żeby ten pomnik łączył polskich, żydowskich i niemieckich mieszkańców” - Szczecin [online], wszczecinie.pl [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Marek Jaszczyński , Ściana Pamięci powstaje z fragmentów zniszczonych nagrobków. Stanie w Dąbiu [online], Głos Szczeciński, 14 grudnia 2022 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Marek Jaszczyński , Kawałek historii Szczecina. Odsłonięto pomnik konsula Szwecji i Norwegii. [online], Szczecin Nasze Miasto, 18 kwietnia 2023 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Nowe miejsce, które warto odwiedzić w Puszczy Bukowej. Odtworzono tam fragment historii sprzed 118 lat - Szczecin [online], wszczecinie.pl [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Odbudowa pomnika Meyera w Puszczy Bukowej [online], 24kurier.pl [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Marek Jaszczyński , Pasjonaci historii odnaleźli pomnik leśniczego Meyerincka w Puszczy Bukowej [online], Głos Szczeciński, 31 lipca 2023 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Marek Jaszczyński , Miłośnicy historii odbudowali w Szczecinie-Klęskowie pomnik leśniczego i przyrodnika [online], Głos Szczeciński, 13 listopada 2023 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Agata Rokicka , W Skolwinie odnaleziono fragmenty historycznego pomnika [ZDJĘCIA] [online], Radio Szczecin, 8 listopada 2023 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ A. Nalewajko , Ślad historii dawnego Skolwina. Zapomniany, zniszczony, w końcu odnaleziony. [online], Kurier Szczeciński, 8 listopada 2023 [dostęp 2024-03-24] .
- ↑ Estera ZF , Zakończyła się odbudowa pomnika dr Carla Friedricha Meyera [online], 29 maja 2023 [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Do Puszczy Bukowej wróciła słynna Lwia Paszcza - Szczecin [online], wszczecinie.pl [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Szczecin Zdroje [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Zdroje [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Zdroje II 2019 [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin Gumieńce Scheune [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Gumieńce [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Klęskowo [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Skolwin, Stołczyn / Scholwin, Stolzenhagen [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Skolwin, Stołczyn [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Gocław II [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Żelechowa / Zullchow [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Zelechowa [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Gocław, Golęcino / Gotzlow, Frauendorf [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Gocław III [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Pogodno, Łękno / Braundsfelde, Westend [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Pogodno [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Płonia, Śmierdnica, Jezierzyce / Buchholz, Muhlenbeck, Jeseritz [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Płonia [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Niebuszewo, Niemierzyn / Grunhpf, Zabelsdorf, Nemitz [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Niebuszewo [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Pomorzany / Pommerensdorf [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Pomorzany [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Gumieńce, Świerczewo [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Krzekowo, Bezrzecze / Kreckow, Brunn [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Podjuchy, Żydowce, Klucz / Podejuch, Sydowsaue, Klütz [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Podjuchy [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Turzyn / Torney [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Turzyn [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Warszewo, Osów, Głębokie / Warsow, Wussow, Glambeck [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Warszewo, Osów, Glęsbokie [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Wielgowo, Zdunowo, Załom / Augustwalde, Hohenkrug bei Augustwalde, Arnimswalde [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Wielgowo [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Grabowo, Drzetowo / Grabow, Bredow [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Grabowo, Drzetowo [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Klęskowo, Kijewo / Hokendorf, Rosengarten bei Altdamm – wydanie 2 poszerzone [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Kleskowo, Kijewo [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Klęskowo, Kijewo II [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin. Stare Miasto [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Stare Miasto [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Szczecin / Dąbie / Altdamm [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Dąbie [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Śródmiescie, Nowe Miasto [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Katedra św. Jakuba w Szczecinie. Historia, architektura i wyposażenie = Die Jacobikirche in Stettin = St. Jacob’s Cathedral in Szczecin = Kafedral’nyj sobor Sv. Âkuba v Ŝecine [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Katedra św. Jakuba [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Łasztownia, Międzyodrze [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Historia i zabytki Gminy Kołbaskowo [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Kołbaskowo [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Kołbaskowo II [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Policja w walce o zabytki [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Policja w walce o zabytki II [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Gotyckie kościoły gminy Kołbaskowo / Die gotischen Kirchen der Gemeinde Kolbitzow [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Kołbaskowo Gotyckie kościoły [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Mierzyn przez wieki / Mohringen im Laufe der Zeit [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Mierzyn przez wieki [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Urbanizacja dzielnic Szczecina 1800-1939 [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Urbanizacja [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Utracone zabytki policki [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Utracone zabytki kamieński [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Utracone zabytki goleniowski [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Książki PTH [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ Marek Łuczak (red.), Służby w ochronie dziedzictwa Europy Wschodniej: materiały pokonferencyjne, Pęzino 14-15 VI 2016, Szczecin: Pomorskie Towarzystwo Historyczne: Zapol Spółka Jawna, 2016, ISBN 978-83-7518-806-6 [dostęp 2021-09-02] .
- ↑ Policja: jest szansa na odzyskanie zaginionych zabytków sakralnych z Zachodniopomorskiego [online], dzieje.pl [dostęp 2021-09-02] (pol.).
- ↑ Służby w ochronie 2018 [online], pth.info.pl [dostęp 2021-08-31] .
- ↑ a b Walczy o życie, oni jej pomagają wydając płytę [WIDEO] – gs24.pl [online], www.gs24.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ a b c Płyta szczecińskiego policjanta ze szczególną dedykacją [online], 24kurier.pl [dostęp 2021-09-01] .
- ↑ a b c d Polska Policja , Nowa płyta policjanta ma pomóc szczecińskiemu hospicjum [online], Policja.pl [dostęp 2021-08-31] (pol.).
- ↑ Polska Policja , Płyta szczecińskiego policjanta na rzecz powrotu do zdrowia policjanta z Wrocławia [online], Policja.pl [dostęp 2021-09-01] (pol.).
- ↑ Redakcja, To Osobowości Roku wybrane przez was [zdjęcia] [online], Głos Szczeciński, 20 listopada 2016 [dostęp 2021-09-01] (pol.).
- ↑ Odznaczono Krzyżem Św. Floriana – Powiat Policki [online], policki.pl [dostęp 2021-09-01] .
- ↑ Radio Szczecin , Komisarz dr Marek Łuczak Ambasadorem Szczecina 2021 [POSŁUCHAJ, GALERIA] [online], Komisarz dr Marek Łuczak Ambasadorem Szczecina 2021 [POSŁUCHAJ, GALERIA], 4 lipca 2021 [dostęp 2021-09-01] (pol.).
- ↑ Polska Policja , Nagroda generalnego konserwatora zabytków i instytutu bezpieczeństwa dziedzictwa dla nadkom. Marka Łuczaka [online], Policja.pl [dostęp 2024-06-04] (pol.).
- ↑ Na dawnym cmentarzu odkryli kawałek historii Warszewa. Zobacz zdjęcia
- Ambasadorowie Szczecina
- Ludzie urodzeni w Królewcu
- Ludzie związani ze Szczecinem
- Polscy policjanci
- Polscy regionaliści
- Odznaczeni Medalem Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki
- Odznaczeni Złotą odznaką „Za opiekę nad zabytkami”
- Odznaczeni Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Odznaką Honorową Gryfa Zachodniopomorskiego
- Urodzeni w 1978