Pałac wicegubernatora w Grodnie
![Ziemia](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png)
![]() Portyk pałacu | |
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Elizy Orzeszkowej 2 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Kondygnacje |
2 |
Ukończenie budowy |
1803 |
Pierwszy właściciel |
Kondrat Maksymowicz |
Kolejni właściciele | |
Położenie na mapie Białorusi ![]() | |
![]() |
Pałac wicegubernatora w Grodnie – pałac znajdujący się w Grodnie przy ul. Elizy Orzeszkowej 2 na Białorusi.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Murowany pałac Maksymowicza przy ulicy Rozkosz (później Sodowej) został zbudowany w 1803 roku. Od 1807 roku wicegubernatorem grodzieńskim był właściciel pałacu Kondrat Maksymowicz. Podczas wojny 1812 roku w pałacu mieściła się siedziba Hieronima Bonaparte, brata Napoleona I.
W 1827 roku w wyniku nadużyć finansowych władze Imperium Rosyjskiego przejęły pałac do skarbu państwa, po czym został on na pewien czas wydzierżawiony. W późniejszym okresie w dawnym pałacu mieściły się różne instytucje: skarbiec, administracja wojewódzka, urząd skarbu państwa, archiwum, urząd kontroli skarbowej, restauracja. W czasie wojny polsko-bolszewickiej latem 1920 roku w budynku mieścił się Grodzieński Komitet Rewolucyjny, w którym 1-2 sierpnia przebywał Feliks Dzierżyński.
W okresie międzywojennym w dawnym pałacu mieściły się: Starostwo Powiatu Grodzieńskiego, Ministerstwo Robót Publicznych, Ministerstwo Finansów, muzea miejskie, klub urzędników miejskich, kasa oszczędnościowa Powiatu Grodzieńskiego, redakcja „Gazety Polskiej Ziemi Grodzieńskiej”.
Po II wojnie światowej w dawnym pałacu mieścił się Komitet Wykonawczy Obwodowej Rady Deputowanych Ludowych. W 1970 r. władze sowieckie zawiesiły na budynku tablicę pamiątkową poświęconą Dzierżyńskiemu.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Horadnia%2C_Rasko%C5%A1a%2C_Maksimovi%C4%8D._%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%8F%2C_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%88%D0%B0%2C_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%96%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%281919-39%29.jpg/220px-Horadnia%2C_Rasko%C5%A1a%2C_Maksimovi%C4%8D._%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%8F%2C_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%88%D0%B0%2C_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%96%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%281919-39%29.jpg)
Pałac jest zabytkiem architektury klasycystycznej. Jest to dwukondygnacyjny budynek na planie litery L z dwuspadowym dachem. Część centralną wyróżnia 4-kolumnowy portyk z elementami porządku doryckiego. Kolumny na wysokich cokołach podtrzymują belkowanie z trójkątnym frontonem. Główną fasadę przedzielono płycinami i profilowanym gzymsem, ozdobionym rustyką. Ściany przeprute są prostokątnymi otworami okiennymi, ozdobionymi listwami i gzymsami.
Plan korytarza z dwustronnym układem pomieszczeń. Przy głównym wejściu znajduje się przedsionek, w którym odbywają się formalne spotkania. Wnętrza zdobiły freski.
W niewielkim sadzie za budynkiem znajdowała się murowana altanka-rotunda (niezachowana)[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Аляксандр Сяргеевіч Горны , Беларускі нацыянальны рух у міжваеннай Заходняй Беларусі ў адлюстраванні сучаснай замежнай гістрарыяграфіі, „Труды БГТУ Серия 6” (№2 (275)), 2023, s. 66–71, DOI: 10.52065/2520-6885-2023-275-2-12, ISSN 2520-6885 [dostęp 2024-05-07] .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.
- Біяграфія гарадзенскіх вуліц. Ад Фартоў да Каложы. — Горадня — Вроцлаў: Вроцлаўская навуковая друкарня, 2012. — 370 с. ISBN 978-93-61617-77-8.