Wolica (Kraków)
50°03′21″N 20°12′08″E/50,055919 20,202296| Część miasta Krakowa | |
 Kościół MB Częstochowskiej w Wolicy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| W granicach Krakowa |
1 stycznia 1973[1] |
| SIMC |
0950925 |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
| 50°03′21″N 20°12′08″E/50,055919 20,202296
| |
Wolica – obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy XVIII Nowa Huta.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza informacja o wsi pochodzi z 1389 roku wzmiankowana jako Vola, a w 1398 wola Stanislawca. W XIV wieku miał miejsce akt lokacyjny na prawie niemieckim. Przez wieki posiadała wielu właścicieli, byli nimi m.in. Białaczowscy, Wodzisławscy, Lubomirscy, Morsztynowie, Wodziccy[2]. Miejscowość została włączona do Krakowa w 1973 r.[3]. Od 1991 roku należy do XVIII Dzielnicy Nowa Huta[2].
Do XIV wieku wieś podlegała parafii w Górce Kościelnickiej, potem (koniec XIV i XV w.) w Pobiedniku Małym i ponownie (do czasów obecnych) w Górce Kościelnickiej. Po 1945 roku we wsi zbudowano kaplicę Matki Boskiej Częstochowskiej[2].
Od 1922 roku we wsi działa Ochotnicza Straż Pożarna[4]. Do roku 2004 istniał klub piłkarski LKS Rogowianka.
We wsi działa Klub Kultury „Jedność”[5].
Pozostałości zamku lub grodziska[edytuj | edytuj kod]
We wschodniej części Wolicy, zwanej Ochodzą, archeolodzy dopatrują się widocznych pozostałości po średniowiecznym lub nowożytnym zamku. Nie wykluczona jest także możliwość, iż stał on na miejscu jeszcze starszego, wczesnośredniowiecznego grodziska[6].
Szkoła[edytuj | edytuj kod]
17 października 1896 r. została otwarta jednoklasowa szkoła w Wolicy. Budynek został wybudowany z zasiłku funduszu krajowego w wysokości 2500 złr, 700 złr dała gmina. W otwarciu instytucji, oprócz okolicznej ludności, udział wzięli: wiceprezydent Rady Szkolnej Krajowej Michał Bobrzyński, wicemarszałek Rady Powiatowej Franciszek Paszkowski, ks. prałat Romuald Schwarc z Pleszowa, radca Sare i inni zaproszeni goście[7][8]. W 1914 roku zreorganizowano ją z jednoklasowej na dwuklasową. W 1935 jedyny nauczyciel miał pod opieką 108 uczniów[9]. W 1945 szkoła stała się siedmioklasową. W 1989 roku rozpoczęto rozbudowę budynku szkolnego, a w 1990 oddano nową salę gimnastyczną[9]. Od 23 marca 2002 roku[9] Szkoła Podstawowa nr 142 nosi imię Tadeusza Kościuszki[10]. Od 2005 działało niepubliczne I Gimnazjum Małopolskiego Centrum Edukacji[11][9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 323
- ↑ a b c Wolica, [w:] Encyklopedia Krakowa, Wyd. 2 zm. i rozsz., t. 2, Kraków 2023, s. 724, ISBN 978-83-66334-92-2.
- ↑ Zmiana granic miast Krakowa, Poznania i Wrocławia. - Prawo.pl [online], www.prawo.pl [dostęp 2020-06-21].
- ↑ Historia OSP – OSP Wolica [online] [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Klub Jedność [online], krakownh.pl [dostęp 2024-03-24] (pol.).
- ↑ Ewa Kubica-Kabacińska, Wolica - wczesnośredniowieczne grodzisko czy nowożytne założenie?, „MATERIAŁY ARCHEOLOGICZNE NOWEJ HUTY”, XXVI, 2020, s. 167-170.
- ↑ Otwarcie szkoły ludowej Czas 1896 nr 241 z 20 października s. 2
- ↑ Otwarcie szkoły w Wolicy Kurier Lwowski 1896 nr 297 s. 3
- ↑ a b c d Szkoła Podstawowa nr 142 im.Tadeusza Kościuszki w Krakowie - Historia szkoły [online], sp142krakow.szkolnastrona.pl [dostęp 2024-06-09].
- ↑ Marian Pietrzyk, Jubileusz 130-lecia szkoły w Wolicy, „Głos. Tygodnik Nowohucki” (44), 1 listopada 2019, s. 12.
- ↑ Pierwsze Gimnazjum Małopolskiego Centrum Edukacji - Małopolskie Centrum Edukacji [online], www.malopolska.edu.pl [dostęp 2024-06-10].
