Andrzej Podżorski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
nauczyciel |
Odznaczenia | |
Andrzej Podżorski (ur. 18 listopada 1886 w Wiśle, zm. 23 czerwca 1971 tamże) – polski nauczyciel, działacz społeczny i publicysta.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 18 listopada 1886 w Wiśle, jako szóste z dziewięciorga dzieci Pawła, nauczyciela, i Anny z Cieślarów. W 1900 ukończył szkołę ludową. Absolwent szkoły wydziałowej i Seminarium Nauczycielskiego w Cieszynie (w 1908 otrzymał świadectwo dojrzałości). Pracował jako nauczyciel kolejno w Wiśle-Jaworniku (1908–1910), Cisownicy (1910–1915), Goleszowie i Wiśle-Centrum (1916–1939). Był współzałożycielem Związku Strzeleckiego w Wiśle[1] oraz działaczem Macierzy Szkolnej, Towarzystwa Miłośników Wisły i Polskiego Towarzystwa Turystycznego. W 1919 współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Teozoficznego na Śląsku Cieszyńskim w Nydku[1].
Publikował na łamach „Wyzwolenia”, którego był redaktorem w latach 1919–1920, oraz „Odrodzenia” (1921–1929) i „Wiedzy Duchowej” (1934–1935). Autor pierwszego Przewodnika po Wiśle oraz sztuk scenicznych Zbóje na sałaszu i Wesele góralskie. Współpracował przy organizacji Muzeum Śląskiego w Katowicach[1].
Po zakończeniu okupacji hitlerowskiej uczestniczył w pracach Komisji Kultury Przy Radzie Narodowej w Wiśle. Był głównym inicjatorem powołania i organizatorem Muzeum Beskidzkiego w Wiśle, a w 1964 r. został pierwszym jego kierownikiem. W 1968 r. ze względów zdrowotnych zrezygnował z pełnionej funkcji.
Był dwukrotnie żonaty. Od 12 września 1912 był mężem Anny Boszczyk, z którą miał pięcioro dzieci: Teofil, Anna, Tadeusz, Karol i Jan, od 1922 – Anny Kozok, z którą miał dwoje dzieci: Julię i Andrzeja[2].
Zmarł 23 czerwca 1971 w Wiśle. Został pochowany na cmentarzu ewangelickim „Na Groniczku” w Wiśle[2].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[2]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
- Złota Odznaka „Zasłużony dla rozwoju województwa katowickiego”[2]
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Muzeum Beskidzkie w Wiśle nosi imię Andrzeja Podżorskiego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 241. [dostęp 2021-09-14].
- ↑ a b c d Małgorzata Kiereś. Andrzej Podżorski (1886–1971) nauczyciel, badacz kultury górali śląskich, twórca i kierownik Muzeum Beskidzkiego w Wiśle. „Echo Wisły”. 212, s. 8–9, Listopad 2016. Wisła: Wiślańskie Centrum Kultury. ISSN 1507-6059. [dostęp 2021-09-14].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Golec J., Bojda S.: Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 220–221, ISBN 83-901-007-0-7.
- Członkowie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Ludzie urodzeni w Wiśle
- Ludzie związani z Nydkiem
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Polscy nauczyciele
- Polscy muzealnicy
- Polscy scenarzyści XX wieku
- Polscy publicyści
- Polscy regionaliści
- Teozofowie
- Urodzeni w 1886
- Zmarli w 1971