Biały mandaryn
| Autor | |
|---|---|
| Typ utworu | |
| Wydanie oryginalne | |
| Język | |
| Data wydania |
1901 |
Biały mandaryn. Przygody rodziny polskiej na dalekim Wschodzie – powieść przygodowa dla młodzieży Władysława Umińskiego z 1901 roku (w odcinkach; wydanie książkowe z 1903 roku).
Historia wydań[edytuj | edytuj kod]
Powieść była opublikowana w odcinkach w ilustrowanym magazynie Przyjaciel Dzieci (nr 1-44) w 1901. Doczekała się wydania książkowego w wydawnictwie J. Fiszer w 1903 i drugiego wydania w 1925[1].
Fabuła[edytuj | edytuj kod]
Powieść przedstawia losy polskiej rodziny emigrantów w trakcie powstania bokserów w Chinach. Inżynierowa Bardzka z dwojgiem dzieci i wychowawcą wyrusza w podróż z Warszawy do swego męża, pracującego przy budowie kolej żelaznej w Chinach. Po podróży parowcem z Hamburga do Tiencinu, znajdują się w ogarniętym zamieszkach kraju; na ratunek wyrusza im ojciec z trójką towarzyszy ("nadzorcami, Wilsonem i Walkerem i wiernym lokajem Li"), którzy po drodze rozgramiają napotkane oddziały chińskie[2]. Rodzina staja się celem "sfantatyzowanych tłumów"; pomocy udzielają jej Japończycy, gdzie pod koniec ksiązki bohaterowie spędzą wakacje[3][2].
Analiza i odbiór[edytuj | edytuj kod]
W 1926 r. książkę zrecenzował pozytywnie recenzent podpisujący się jako "H. Ew." dla "Dziennika Bydgoskiego", chwaląc fabułę i opisy egzotycznych miejsc i ich historii, i podsumowując, że "Powyższą książkę nawet starsi chętnie przeczytają"[2].
Krystyna Kuliczkowska w 1953 zuważyła, że fabuła książek Umińskiego, w tym tej pozycji, pokazuje, że ich autor był pozytywnie nastawiony do Japonii[3].
W 1956 roku Andrzej Lange w Pamiętniku Literackim uznał przedstawienie powstania bokserów przez Umińskiego za "postępowe", pozytywnie odnosząc się do przedstawionej według niej w książce krytyki kapitalizmu i kolonializmu[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jadwiga Czachowska (red.), Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. T. 8, Ste – V, Alicja Szałagan (red.), 2003, s. 437 [dostęp 2023-10-12].
- ↑ a b c H. Ew. "Dla naszej młodzieży". Dziennik Bydgoski, (R. 20), 1926, Nr 80. S. 8
- ↑ a b Krystyna Kuliczkowska, O twórczości Władysław Umińskiego, „Twórczość”, 8, 1953, s. 176.
- ↑ Andrzej Lange, W pustyni i w puszczy Henryka Sienkiewicza, „Pamiętnik Literacki”, 47 (4), 1956, s. 351-88.