Cairaclia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cairaclia
Państwo

 Mołdawia

Populacja (2004)
• liczba ludności


2124

Kod pocztowy

MD-7417

Położenie na mapie Mołdawii
Mapa konturowa Mołdawii, na dole znajduje się punkt z opisem „Cairaclia”
Ziemia45°46′01″N 28°37′01″E/45,766944 28,616944

Cairaclia (bułg. Кайраклия - Kajraklija) – wieś w Mołdawii, w rejonie Taraclia. Jedno ze skupisk Bułgarów besarabskich w południowej Mołdawii.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Cairaclia położona jest w rejonie Taraclia, w odległości 20 km od stolicy tego rejonu Taraclii oraz w odległości 153 km od Kiszyniowa[1]. Jest najbardziej wysuniętą na południe miejscowością rejonu[2] – za zabudową wsi przebiega granica mołdawsko-ukraińska[3].

Historia i opis[edytuj | edytuj kod]

Na terytorium zajmowanym dziś przez Caraclię znajdował się przed XIX w. tatarski chutor Katerłyk. Według niektórych źródeł pierwsza wzmianka o Cairaclii pochodzi jeszcze z 1816 r., kiedy w miejscu tym pojawili się pierwsi osadnicy, dobrowolnie przybyli z ziem bułgarskich należących ówcześnie do Imperium Osmańskiego. W 1827 r. w miejscowości żyło 120 Bułgarów, którzy zajmowali się uprawą winorośli, uprawą warzyw i hodowlą zwierząt. Każdy osadnik otrzymał od władz rosyjskich po 60 dziesięcin ziemi[2]. W miejscowości znajduje się pomnik upamiętniający pierwszych mieszkańców wsi, przyjmujący jednak datę 1861 r. jako początek istnienia Cairaclii[4].

W 1876 r. we wsi powstała cerkiew prawosławna. Ponieważ kilka lat później budynek ten uległ zniszczeniu wskutek pożaru, w 1885 r. mieszkańcy wznieśli nową, kamienną świątynię[2].

W okresie sowieckim w Cairaclii funkcjonował kołchoz im. Georgiego Dymitrowa[5]. W latach 80. XX wieku w budynku XIX-wiecznej cerkwi otwarto muzeum historyczno-etnograficzne poświęcone wsi[5]. W 1992 r. cerkiew została przywrócona do użytku liturgicznego, a muzeum zmieniło siedzibę[5]. W miejscowości na początku XXI w. funkcjonowała również szkoła[3].

W miejscowości znajduje się pomnik Stepana Kasimowa, bułgarskiego ochotnika walczącego w armii rosyjskiej podczas wojny z Turcją w latach 1877–1878, której skutkiem było powstanie nowożytnego państwa bułgarskiego[1].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

W 1877 r. w miejscowości żyły 733 osoby, w 1897 r. – 1144[2], zaś w 1917 r. – 880[3]. Mołdawski spis powszechny w 2004 r. wykazał, iż w Cairaclii żyły 2124 osoby, z czego 81,59% zadeklarowało narodowość bułgarską, 8,47% – gagauzką, 3,77% – mołdawską, 2,82% – rosyjską, 2,64% – ukraińską, zaś pojedyncze osoby określiły się jako Romowie lub inni[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b В молдавском селе есть монумент в честь героя обороны Шипки в русско-турецкой войне 1877-1878 [online], bloknot-moldova.ru [dostęp 2023-04-27] (ros.).
  2. a b c d e Кайраклия, района Тараклия [online], moldovenii.md [dostęp 2023-04-27].
  3. a b c J. Hatłas, Bułgarzy w Besarabii - 200 lat historii, Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Poznań 2014, s. 65.
  4. ПАМЯТНИК ОДНОСЕЛЬЧАНАМ, ОСНОВАТЕЛЯМ СЕЛА КАЙРАКЛИЯ 1861г. – ТУРИСТИЧЕСКИЙ ПОРТАЛ РАЙОНА ТАРАКЛИЯ [online] [dostęp 2023-04-27] (ang.).
  5. a b c Историко-этнографический музей с. Кайраклия [online], Молдавия в Великой Отечественной Войне [dostęp 2023-04-27] (ros.).