Cerkiew św. Mikołaja w Szychowicach
cerkiew parafialna | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Diecezja | |||||||||||||
Wezwanie |
św. Mikołaja | ||||||||||||
| |||||||||||||
|
Cerkiew św. Mikołaja – prawosławna murowana cerkiew w Szychowicach, wzniesiona w 1882[1] i rozebrana w latach 50. XX w.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza cerkiew św. Mikołaja, należąca do dekanatu hrubieszowskiego unickiej diecezji chełmskiej, istniała przed 1760. Była to budowla drewniana[2]. W ramach likwidacji unickiej diecezji chełmskiej parafia szychowicka została przymusowo przyłączona do eparchii chełmsko-warszawskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Według niektórych źródeł już po 1875 w Szychowicach wzniesiona została nowa cerkiew[3]. Działała do 1915, gdy miejscowi wierni udali się na bieżeństwo. Cztery lata później świątynia była już użytkowana ponownie; część wiernych wróciła z Rosji, polskie władze wystawiły służącemu w niej kapłanowi specjalną delegację[4]. Następnie w Szychowicach powstała etatowa parafia, należąca do dekanatu hrubieszowskiego diecezji warszawsko-chełmskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, licząca w 1939 r. 6800 wiernych[5].
W 1938 do cerkwi przeniesiono otoczoną lokalnym kultem Prehoryłską Ikonę Matki Bożej, pochodzącą z cerkwi Narodzenia Matki Bożej w Prehoryłem, zniszczonej w czasie akcji polonizacyjno-rewindykacyjnej[6].
Po II wojnie światowej i wywiezieniu z Lubelszczyzny prawosławnych Ukraińców cerkiew w Szychowicach została zaadaptowana na spółdzielnię produkcyjną[7], a następnie rozebrana[8]. Przeciwko tej decyzji bezskutecznie protestował dziekan lubelski i proboszcz parafii Przemienienia Pańskiego w Lublinie ks. Aleksy Baranow[7]. Prawosławna diecezja lubelsko-chełmska ubiega się o odszkodowanie za zniszczoną świątynię[9]. W Szychowicach pozostał czynny cmentarz prawosławny, którym opiekuje się parafia w Hrubieszowie[10][a].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kraina cerkiewnych kopuł – Nad Bugiem w 1908 roku. [dostęp 2015-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
- ↑ Szychowice
- ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 118. ISBN 978-83-7548-003-0.
- ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 54–55. ISBN 978-83-7548-003-0.
- ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 65–66. ISBN 978-83-7548-003-0.
- ↑ Horbaczewski R.. Zapłakała Matka w Prehoryłem. „Przegląd Prawosławny”. 6 (324), czerwiec 2012. ISSN 1230-1078.
- ↑ a b J. Wysocki: Ukraińcy na Lubelszczyźnie w latach 1944–1989. Lublin: Instytut Pamięci Narodowej, 2011, s. 131. ISBN 978-83-7629-260-1
- ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 556–557. ISBN 978-83-7548-003-0.
- ↑ Strona diecezji lubelsko-chełmskiej — Ziemia za świątynie
- ↑ D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, s. 161.