Cisy Raciborskiego

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cisy Raciborskiego
pomnik przyrody ustanowiony 1954
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie na mapie gminy Sułkowice
Mapa konturowa gminy Sułkowice, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Cisy Raciborskiego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Cisy Raciborskiego”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cisy Raciborskiego”
Położenie na mapie powiatu myślenickiego
Mapa konturowa powiatu myślenickiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Cisy Raciborskiego”
Ziemia49°47′39,2680″N 19°46′20,3754″E/49,794241 19,772326

Cisy Raciborskiego – nazwą tą określa się dwa egzemplarze starych cisów, rosnących na północno-zachodnim stoku Pasma Babicy, na terenie wsi Harbutowice. Drzewa są chronione jako pomniki przyrody.

Wiek drzew szacuje się na blisko 700 lat[1]. Są to jedne z najstarszych drzew w Polsce, prawnie chronione od 1934 roku, wpisane do Katalogu Zabytków Przyrody, a od 1954 roku – pomniki przyrody na mocy aktu prawnego wydanego przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie).

Jako jedne z pięciu najstarszych drzew w Polsce[1] rosną na terenie wsi Harbutowice, którą dawniej porastała puszcza. Cisy charakteryzują się twardym, ciężkim drewnem o twardzieli wiśniowobrązowej. Drewno jest wąskosłoiste, odporne na gnicie, dlatego było od dawna cenione i używane do wyrobu łuków, kusz, a także sprzętów domowych i mebli. Wskutek tego znacznie wytępiono cisy.

Zostały nazwane na cześć profesora Mariana Raciborskiego (1863-1917), który należał do pionierów ochrony przyrody w Polsce, w roku jego śmierci[2]. Pierwsza naukowa wzmianka na ich temat to informacja 16.06.1914 na posiedzeniu Krakowskiego Oddziału Towarzystwa Kopernika[2]. Powszechnie odkrycie cisów przypisuje się prof. Marianowi Raciborskiemu, jest to jednak twierdzenie błędne. Większy, a zarazem starszy z nich to okaz żeński o obwodzie około 3 m i wysokości 15 m. Jego wiek szacuje się na blisko 700 lat (badanie prof. Cezarego Pacyniaka z 1992 r. – określono wiek przy pomocy świdra Presslera na 667 lat)[1]. Drugi, niższy i zarazem młodszy, to okaz męski, którego wiek szacuje się na około 650-1000 lat. Na terenie Harbutowic oprócz Cisów Raciborskiego rosnących w przysiółku Chodników rosną jeszcze mniej okazałe drzewa cisowe. Pięć młodszych drzew rośnie na terenie kilku przysiółków o nazwach: Batorówka, Kozakówka, Szczerbakówka.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Cisy (Taxus baccata L.). 2002-11-04. [dostęp 2010-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-12)]. (pol.).
  2. ↑ a b Kazimierz Rouppert "Cis Raciborskiego" w: "Sylwan" nr 4-6, kwiecień-czerwiec 1917

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cisy_Raciborskiego&oldid=68139254”