Cmentarz ewangelicki w Kłodawie
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Toruńska |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie |
protestantyzm |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Data otwarcia |
połowa XIX wieku |
| Data ostatniego pochówku |
1972 |
Położenie na mapie Kłodawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kolskiego  | |
Położenie na mapie gminy Kłodawa  | |
 52°15′49,2″N 18°54′08,3″E/52,263667 18,902306
| |
Cmentarz ewangelicki w Kłodawie – cmentarz ewangelicki w Kłodawie, w województwie wielkopolskim.
Cmentarz figuruje w gminnej ewidencji zabytków[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Przed powstaniem cmentarza ewangelickiego w miejscu w którym istnieje do dziś, istniał w mieście inny cmentarz ewangelicki, położony na „wysokiej górze żwirowatej”. Nieznana jest dokładna lokalizacja starego cmentarza, prawdopodobnie położony był on w okolicach cmentarza katolickiego, został jednak przeniesiony w połowie XIX wieku, a na jego miejscu wybudowano drogę[2].
Cmentarz przy ulicy Toruńskiej powstał w połowie XIX wieku, a najstarszy nagrobek na nim pochodzi z 1848 roku. Jest jednym z niewielu cmentarzy ewangelickich w regionie, na którym wszystkie napisy na nagrobkach napisane są w języku polskim[2]. W listopadzie 1914 roku na cmentarzu pochowano żołnierzy niemieckich poległych w potyczce z wojskami rosyjskimi[2].
W 1926 roku cmentarz miał powierzchnię 5633 metrów kwadratowych[2]. Po zajęciu Kłodawy przez Niemców we wrześniu 1939 roku na cmentarzu pochowano zlikwidowanego przez żołnierzy Wojska Polskiego szpiega, do przewiezienia zwłok na cmentarz i ich pochowania zmuszono miejscowych Żydów[3].
Ostatni pochówek na cmentarzu miał miejsce w 1972 roku, pochowano wtedy Roberta Stacha, który do śmierci opiekował się cmentarzem[4]. W 2001 roku dzięki pomocy Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie” odnowiono mogiłę poległych w 1914 roku żołnierzy[5]. W 2014 roku dzięki staraniom miejscowych działaczy społecznych cmentarz uporządkowano, odprawiono na nim również modlitwy ekumeniczne[4][6]. Od 2014 roku cmentarzem opiekują się uczniowie szkół w Kłodawie oraz Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gminna Ewidencja Zabytków gminy Kłodawa [online], 2013.
- ↑ a b c d Gańczyk, Grzanka i Maliński 2015 ↓, s. 63.
- ↑ Gańczyk, Grzanka i Maliński 2015 ↓, s. 64.
- ↑ a b Gańczyk, Grzanka i Maliński 2015 ↓, s. 68.
- ↑ a b Cmentarz ewangelicki [online], www.klodawskiecmentarze.pl [dostęp 2022-10-26].
- ↑ Gańczyk, Grzanka i Maliński 2015 ↓, s. 69.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Barbara Gańczyk, Bartłomiej Grzanka, Adam Maliński, Kłodawskie cmentarze, Barbara Gańczyk (red.), Kłodawa: Ireneusz Niewiarowski, 2015, ISBN 978-83-943449-0-0.