Cmentarz prawosławny w Sahryniu
Widok ogólny | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Typ cmentarza |
wyznaniowy |
Wyznanie | |
Stan cmentarza |
nieczynny |
Powierzchnia cmentarza |
0,4 ha |
Liczba kwater cmentarnych |
2 |
Data otwarcia |
k. XVIII/pocz. XIX w. |
Data ostatniego pochówku |
1954 |
Data likwidacji |
poł. lat 50. XX w. |
Położenie na mapie gminy Werbkowice | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego | |
50°40′42,0″N 23°47′49,1″E/50,678333 23,796972 |
Cmentarz prawosławny w Sahryniu – nekropolia w Sahryniu, utworzona na potrzeby miejscowej ludności unickiej na przełomie XVIII i XIX w., w 1875 przemianowana na prawosławną, użytkowana do lat 50. XX w.
Historia i opis[edytuj | edytuj kod]
Data powstania cmentarza nie jest znana. Najprawdopodobniej powstał w na przełomie XVIII i XIX w. jako nowy cmentarz jeszcze na potrzeby parafii unickiej, następnie po erygowaniu nowej parafii prawosławnej, powstałej wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej w 1875, aż w końcu stał się również cmentarzem użytkowanym przez parafię rzymskokatolicką po odebraniu miejscowej cerkwi[1]. Cmentarz był użytkowany przez miejscową ludność prawosławną do 1944. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1832. Miejscowi katolicy porzucili cmentarz po założeniu nowego ok. 1955[1].
Na początku lat 90. XX wieku na terenie nekropolii zachowało się w całości lub fragmentach 20 kamiennych i betonowych nagrobków na postumentach, nadstawach w postaci kolumn oraz obeliskach dekorowanych wielostopniowymi gzymsami uskokowymi, płycinami ujętymi w pilasterki i kanelurami[1]. Inskrypcje na nagrobkach wykonane zostały w językach: polskim i cerkiewnosłowiańskim[1]. Cmentarz pokrywały gęste zarośla robinii, grabu, bzu czarnego, bzu lilaka, malin i jeżyn[1]. Obecnie zarośla wycięto, pozostawiono jednak szpaler grabowo-lipowy[2].
W dniu 10 marca 1944, podczas ataku Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich na Sahryń, na terenie cmentarza doszło do wymiany ognia z Ukraińską Policją Pomocniczą[3].
Na cmentarzu znajdują się groby: Platona Laurysiewicza, duchownego unickiego, ojca Stefana Laurysiewicza; Gaspara Bromirskiego, żołnierza 2 Pułku Ułanów armii Księstwa Warszawskiego, odznaczonego Krzyżem Legii Honorowej V klasy; żołnierzy armii niemieckiej, poległych podczas I wojny światowej; 4 żołnierzy polskich poległych podczas kampanii wrześniowej, w tym 2 nieznanych, a także wiele grobów ofiar zbrodni w Sahryniu[2].
W 2009 r. odsłonięto na cmentarzu pomnik ofiar zbrodni[2].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Grób Gaspara Bromirskiego
-
Grób Platona Laurysiewicza
-
Prawosławny nagrobek z 1904
-
Pomnik ofiar zbrodni 10 marca 1944 r.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994.