Cmentarz przy parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kartuzach
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie |
katolicyzm |
| Stan cmentarza |
czynny |
| Zarządca | |
Położenie na mapie Kartuz  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kartuskiego  | |
Położenie na mapie gminy Kartuzy  | |
 54°20′07,2″N 18°11′26,9″E/54,335333 18,190806
| |
Cmentarz przy parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kartuzach (też cmentarz przy kolegiacie, cmentarz kolegiacki) – rzymskokatolicki cmentarz parafialny działający przy parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kartuzach, w powiecie kartuskim, w województwie pomorskim.
Początki cmentarza sięgają XIX wieku[1]. Cmentarz dzieli się na część starą – przy kolegiacie oraz nowszą po drugiej stronie ulicy, która przylega do trzech ulic: Mickiewicza, Wzgórze Wolności i Chmieleńskiej[2]. Nowsza część cmentarza została wytyczona w latach 30. XX wieku[1]. Stara część cmentarza przy kolegiacie nazywana bywa także dolną[3].
Na cmentarzu znajduje się między innymi zbiorowa mogiła kartuzian i okolicznych mieszkańców zamordowanych w czasie II wojny światowej[4][5], a także mogiła nieznanych żołnierzy poległych w 1939 r.[6] Na cmentarzu znajduje się także kwatera Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo[7].
Cmentarz jest też miejscem spoczynku miejscowych duchownych w tym ks. kanonika Jerzego Reglińskiego i kartuskiego proboszcza Franciszka Żura[8][9].
Znane osoby pochowane na cmentarzu[edytuj | edytuj kod]
- Jan Belina (1890–1948) – polski magister prawa, starosta kartuski w latach 1937–1939, kawaler Krzyża Virtuti Militari[10]
- Leon Brylowski (1928–2015) – kaszubski działacz społeczny i samorządowy, pedagog, nauczyciel, dyrektor szkół, regionalista[11]
- Bernard Hinz (1943–2018) – działacz kaszubski i harcerski[12]
- Henryk Kotowski (1909–1981) – lekarz, malarz, działacz społeczny i kaszubski[13][14]
- Teodora Kropidłowska (1879–1931) – kaszubska pisarka, poetka i działaczka społeczna[15]
- Franciszek Kwidziński (1935–2019) – polski regionalista i działacz kulturalny, wieloletni kierownik Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca „Kaszuby”, Honorowy Obywatel Kartuz[16]
- Aleksander Majkowski (1876–1938) – kaszubski pisarz, dziennikarz, poeta i dramaturg, przywódca Towarzystwa Młodokaszubów, prezes Zrzeszenia Regionalnego Kaszubów, działacz społeczny, kulturalny, polityczny, doktor medycyny i lekarz[17]
- Henryk Ormiński (1928–2005) – polski duchowny rzymskokatolicki, ks. prałat dr, autor publikacji[18][19]
- Grażyna Pytka (1954–1971) – polska poetka[20][21]
- Kazimierz Raepke (1936–1997) – polski duchowny rzymskokatolicki, ksiądz proboszcz, autor publikacji, laureat Medalu Stolema[22][23]
- Jan Rompski (1913–1969) – kaszubski poeta, działacz i etnograf[4]
- Paweł Teichert (1859–1932) – niemiecki duchowny rzymskokatolicki, profesor i dyrektor gimnazjum biskupiego w Peplinie, organizator i profesor polskiego gimnazjum w Kartuzach[potrzebny przypis]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Rzymskokatolicki cmentarz przy ul. Wzgórze Wolności w Kartuzach [online], kartuzyzprzewodnikiem.pl [dostęp 2022-06-28] (pol.).
- ↑ Cmentarz Rzymskokatolicki w Kartuzach [online], kartuzy.info [dostęp 2022-06-28] (pol.).
- ↑ Rzymskokatolicki cmentarz przy ul. Wzgórze Wolności w Kartuzach cz 2. [online], kartuzyzprzewodnikiem.pl [dostęp 2022-06-28] (pol.).
- ↑ a b Pozostałe ciekawe miejsca i zabytki w Gminie Kartuzy [online], kartuzy.pl [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Nagrobek w hołdzie pomordowanym bohaterom Kartuz i powiatu w latach 1939-45 [online], pomorskie.travel [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Zasłużeni dla Kaszub spoczywają na kartuskim cmentarzu [online], kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Zasłużeni dla Kaszub spoczywają na kartuskim cmentarzu [online], kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Zasłużeni dla Kaszub spoczywają na kartuskim cmentarzu [online], kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Zasłużeni dla Kaszub spoczywają na kartuskim cmentarzu [online], kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Sylwetki Starostów Powiatowych Kartuskich Drugiej Rzeczypospolitej [online], szwajcaria-kaszubska.pl [dostęp 2022-06-28] (pol.).
- ↑ Pogrzeb śp. Leona Brylowskiego-tłumy żegnały wielkiego społecznika i byłego dyrektora [online], kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2022-06-28] (pol.).
- ↑ W Kartuzach w ostatnią ziemską wędrówkę wyruszył śp. Bernard Hinz, zasłużony działacz kaszubski [online], kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2022-06-28] (pol.).
- ↑ Henryk Kotowski, „Pomerania. Dodatek specjalny wydany z okazji XXIV Zjazdu Kaszubów w Kartuzach”, 8 lipca 2023, s. 39–40 [dostęp 2023-09-30].
- ↑ Zasłużeni dla Kaszub spoczywają na kartuskim cmentarzu [online], kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Zasłużeni dla Kaszub spoczywają na kartuskim cmentarzu [online], kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Pogrzeb Franciszka Kwidzińskiego. Ostatnie pożegnanie Honorowego Obywatela Kartuz [online], dziennikbaltycki.pl [dostęp 2022-06-28] (pol.).
- ↑ Wielcy kartuzianie i Kaszubi [online], radioglos.pl [dostęp 2022-06-28] (pol.).
- ↑ Odszedł do wieczności ks. prałat dr Henryk Ormiński [online], kartuzy.info [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Rocznica śmierci ks. H.Ormińskiego [online], kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Grażyna Pytka: „Ja tu wrócę...”. Będzie tomik kartuskiej poetki [online], expresskaszubski.pl [dostęp 2022-06-28] (pol.).
- ↑ Zasłużeni dla Kaszub spoczywają na kartuskim cmentarzu [online], kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Kazimierz Raepke [online], zkp.gochy.pl [dostęp 2022-06-29] (pol.).
- ↑ Epitafia [online], kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2022-06-29] (pol.).