Przejdź do zawartości

Conger (ryby)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Conger
Bosc, 1817[1]
Ilustracja
Konger (C. conger)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

ryby kostnoszkieletowe

Gromada

promieniopłetwe

Podgromada

nowopłetwe

Infragromada

doskonałokostne

Rząd

węgorzokształtne

Rodzina

kongerowate

Podrodzina

Congrinae

Rodzaj

Conger

Typ nomenklatoryczny

Muraena conger Linnaeus, 1758

Gatunki

17 gatunków – zobacz opis w tekście

Congerrodzaj ryb promieniopłetwych z podrodziny Congrinae w obrębie rodziny kongerowatych (Congridae).

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą gatunki występujące w wodach Oceanu Atlantyckiego, Oceanu Indyjskiego i Oceanu Spokojnego[12][19].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała do 300 cm; masa ciała (największa opublikowana) 110 kg[19].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1817 roku francuski botanik i entomolog Louis Augustin Guillaume Bosc w haśle poświęconym kongerowi opublikowanym w siódmym tomie nowego słownika historii naturalnej[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie (absolutna tautonimia) konger (C. conger). Wcześniejsze nazwy Conger ukute w 1775 i 1798 roku zostały uznane za nieważne na mocy uprawnień Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej, ze względu na niekonsekwentne stosowanie nazewnictwa binominalnego[2][7]. Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej w 1958 roku umieściła na „Oficjalnej Liście Nazw Rodzajowych w Zoologii” nazwę Conger wykreowaną w 1817 roku przez Lorenza Okena, jednak w toku późniejszych badań wykazano, że nazwa Bosca ma pierwszeństwo[12].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Conger (Congrus): łac. conger ‘gatunek węgorza morskiego’, od gr. γoγγρος gongros ‘węgorz morski’, od γογγυλος gongulos ‘zaokrąglony’[20].
  • Leptocephalus: gr. λεπτος leptos ‘delikatny, drobny’[21]; -κεφαλος -kephalos ‘-głowy’, od κεφαλη kephalē ‘głowa’[22].
  • Morris: ang. morris ‘młode węgorza kongera lub podobnej ryby’, pierwotnie uważane za odrębny gatunek[23].
  • Helmictis: gr. ἑλμινς helmins, ἑλμινθος helminthos ‘robak’[24]; ιχθυς ikhthus ‘ryba’[25]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Helmictis punctatus Rafinesque, 1810 (= Muraena conger Linnaeus, 1758).
  • Isognatha: gr. ισος isos ‘równy, podobny’[26]; γναθος gnathos ‘żuchwa’[27]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Anguilla oceanica Mitchill, 1818.
  • Veternio: etymologia niejasna, autor nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej[15]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie (również monotypowe)): Veternio verrens Snyder, 1904 (= Conger marginatus Valenciennes, 1850).
  • Microconger: gr. μικρος mikros ‘mały’; rodzaj Conger Bosc, 1817[16]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie (również monotypowe)): Leptocephalus caudalis Fowler, 1912 (= Conger cinereus Rüppell, 1871).
  • Astroconger: gr. αστηρ astēr, αστερος asteros ‘gwiazda’[28]; rodzaj Conger Bosc, 1817. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie (również monotypowe)): Anguilla myriaster Brevoort, 1856.
  • Forskalichthys: Peter Forsskål (1732–1763), szwedzki odkrywca i przyrodnik; gr. ιχθυς ikhthus ‘ryba’[25]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Conger cinereus Rüppell, 1871.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki[12]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Nazwa nieważna, publikacja Kleina została uznana za nieważną na mocy uprawnień Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej, ze względu na niekonsekwentne stosowanie nazewnictwa binominalnego[2].
  2. Nazwa nieważna, umieszczona w „Oficjalnym Indeksie Odrzuconych i Nieprawidłowych Nazw Rodzajowych w Zoologii”, zniesiona dla celów „Prawa Pierwszeństwa”, ale nie dla celów „Hominimi”[4].
  3. Nomen nudum.
  4. Nazwa nieważna, odrzucona do celów nomenklatorycznych na mocy uprawnień Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej[7].
  5. Nazwa zachowana, umieszczona na „Oficjalnej Liście Nazw Rodzajowych w Zoologii” na mocy uprawnień Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej[10].
  6. Status nazwy niejasny: jedni autorzy uważają ją za niepoprawną późniejszą pisownią Conger Oken, 1817, inni za nazwę ważną z dwoma gatunkami Muraenesox tricuspidatus McClelland, 1844 (= Muraena bagio Hamilton, 1822) i Congrus lepturus Richardson, 1845 bez wyznaczonego gatunku typowego[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b L.A.G. Bosc: Congre. W: Nouveau dictionnaire d’histoire naturelle, appliquée aux arts, à l’agriculture, à l’économie rurale et domestique, à la médecine, etc. Wyd. Nouv. éd. presqu' entièrement refondue et considérablement angmentée. T. 7. Paris: Chez Deterville, 1817, s. 450. (fr.).
  2. a b ICZN. Opinion 89. Suspension of the Rules in the Case of Gronow 1763, Commerson 1803, Gesellschaft Schauplatz 1775 to 1781, Catesby 1771, Browne 1789, Valmont de Bomare 1768 to 1775. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 1B (3), s. 321–327, 1958. (ang.). 
  3. J.T. Klein: Neuer Schauplatz der Natur nach den richtigen Beobachtungen und Versuchen in Alphabetischer Ordnung. Cz. 1. Leipzig: M.G. Weidmanns Erben und Reich, 1775, s. 22. (niem.).
  4. ICZN. Direction 87. Completion and, in Part, correction of the entries on the Official List of Generic Names in Zoology in Regard to the generic names Cottus Linnaeus, 1758, and Conger Oken, 1817 (class Pisces) made by the rulings given respectively in Opinions 11 and 93 published in the period up to the end of 1936 and matters incidental thereto. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 1F (F.1), s. 1–16, 1958. 
  5. G.A. Scopoli: Introductio ad historiam naturalem sistens genera lapidum, plantarum, et animalium: hactenus detecta, caracteribus essentialibus donata, in tribus divisa, subinde ad leges naturae. Pragae: Apud Wolfgangum Gerle, 1777, s. 453. (łac.).
  6. J. Berkenhout: Synopsis of the natural history of Great-Britain and Ireland. Containing a systematic arrangement and concise description of all the animals, vegetables and fossils which have hitherto been discovered in these kingdoms. Wyd. 2. London: Cadell, 1789, s. 65. (ang.).
  7. a b ICZN. Opinion 21. Shall the genera of Klein, 1744, reprinted by Walbaum, 1792, be accepted?. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 1B (3), s. 51–53, 1958. (ang.). 
  8. J.J. Walbaum (red.): Petri Artedi sueci genera piscium. In quibus systema totum ichthyologiæ proponitur cum classibus, ordinibus, generum characteribus, specierum differentiis, observationibus plurimis. Redactis speciebus 242 ad genera 52. Cz. 3. Grypeswaldiæ: Impensis A.F. Röse, 1792, s. 580. (łac.).
  9. C.S. Rafinesque: Indice dittiologia Siciliana, ossia, Catalogo metodico dei nomi Latini, Italiani, e Siciliani dei pesci, che si rinvengono in Sicilia: disposti secondo un metodo naturale: eseguito da un appendice che contiene la descrizione di alcuni nuovi pesci siciliani: illustrato da due piance. Messina: Presso Giovanni del Nobolo, con approvazzione, 1810, s. 49, 62. (łac.).
  10. ICZN. Opinion 93. Twelve generic Names of Fishes Placed in the Official List, by Suspension of the Rules. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 1B (3), s. 341–347, 1958. (ang.). 
  11. L. Oken. [IV Klasse: Fische]. „Isis, oder, Encyclopädische Zeitung von Oken”. 1 (8), s. 1782 (= 1182), 1817. (niem.). 
  12. a b c d Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 11 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-13] (ang.).
  13. J. Richardson: Ichthyology. W: E. Belcher: The zoology of the voyage of H.M.S. Sulphur: under the command of Captain Sir Edward Belcher, during the years 1836-42. Cz. 1. London: Smith, Elder, 1845, s. 3. (ang.).
  14. T.N. Gill. Catalogue of the fishes of the eastern coast of North America, from Greenland to Georgia. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 13 (Suppl.), s. 56, 1861. (ang.). 
  15. a b J.O. Snyder. A catalogue of the shore fishes collected by the steamer Albatross about the Hawaiian Islands in 1902. „Bulletin of the United States Fish Commission”. 22, s. 516, 1904. (ang.). 
  16. a b H.W. Fowler. Descriptions of nine new eels, with notes on other species. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 64, s. 25, 1912. (ang.). 
  17. D.S. Jordan & C.L. Hubbs. Record of fishes obtained by David Starr Jordan in Japan, 1922. „Memoirs of the Carnegie Museum”. 10 (2), s. 194, 1925. (ang.). 
  18. G.P. Whitley. Studies in ichthyology. No. 9. „Records of the Australian Museum”. 19 (4), s. 219, 1938. (ang.). 
  19. a b R. Froese & D. Pauly: Conger. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-06-13]. (ang.).
  20. Ch. Scharpf: Family Congridae Kaup 1856 (Conger Eels). The ETYFish Project. [dostęp 2024-06-13]. (ang.).
  21. Jaeger 1959 ↓, s. 139.
  22. Jaeger 1959 ↓, s. 50.
  23. Morris. Webster’s Revised Unabridged Dictionary. [dostęp 2024-06-14].
  24. Jaeger 1959 ↓, s. 117.
  25. a b Jaeger 1959 ↓, s. 123.
  26. Jaeger 1959 ↓, s. 130.
  27. Jaeger 1959 ↓, s. 111.
  28. Jaeger 1959 ↓, s. 28.
  29. S. Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo morskie, 1982, s. 226. ISBN 83-215-2103-7.
  30. G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Franciszek Staff (tłum.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  31. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 217/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie przekazywania danych statystycznych dotyczących połowów i działalności rybackiej przez państwa członkowskie dokonujące połowów na północno-zachodnim Atlantyku. Parlament Europejski i Rada Europejska, 11 marca 2009.
  32. Rozporządzenie Rady (WE) nr 2597/95 z dnia 23 października 1995 r. w sprawie przekazywania przez Państwa Członkowskie prowadzące połowy na niektórych obszarach, innych niż północny Atlantyk, danych statystycznych dotyczących połowów nominalnych. Rada Europejska, 23 października 1995.
  33. FishBase.org. fishbase.sinica.edu.tw. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. [Za:] Edward Jackowski. Nazewnictwo ryb [nazwy naukowe, polskie i angielskie]. „Magazyn Przemysłu Rybnego”. 6, 2001. ISSN 1428-362X. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]