Dąbroszyn (gmina)
| gmina wiejska | |||
| 1919–1954[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1919-38: łódzkie | ||
| Powiat | |||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Dąbroszyn (od 1973 Rychwał) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. łódzkim i poznańskim. Nazwa gminy pochodzi od wsi Dąbroszyn, lecz siedzibą władz gminy był Rychwał, który od 1921 roku[2] stanowił odrębną gminę miejską[3].
Za Królestwa Polskiego gmina Dąbroszyn należała do powiatu konińskiego w guberni kaliskiej. 31 maja 1870[4] do gminy przyłączono pozbawiony praw miejskich Rychwał[5]. Po przejściu pod zwierzchnictwo polskie, Rychwał był jednostką o nieuregulowanym statusie – gmina posiadała samorząd miejski nadany przez okupanta, lecz nie została zaliczona do miast w 1919 (była określana jako "miejscowość")[6][7]. Formalnie gminą miejską Rychwał stał się 31 lipca 1921 roku[2].
W okresie międzywojennym gmina Dąbroszyn należała do powiatu konińskiego w woj. łódzkim. 1 stycznia 1923 od gminy Dąbroszyn odłączono lasy rychwalskie, folwark Starawieś Rychwalska, wsie Odpadki i Starawieś Rychwalska, kolonię Michałów i folwark Józefów, włączając je do Rychwała[8]. 1 lipca 1924 od gminy Dąbroszyn odłączono folwark Grabowa A oraz wsie Milewo, Sokołów i Działy Sokołowskie[9]. 1 kwietnia 1938 roku gminę wraz z całym powiatem konińskim przeniesiono do woj. poznańskiego[10].
Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 23 gromad: Aleksandrówek, Biała Panieńska, Czyżew, Dąbroszyn, Franki, Gliny, Grabowa, Grochowy, Jaroszewice Grodzieckie, Jaroszewice Rychwalskie, Kuchary Borowe, Kuchary Kościelne, Modlibogowice, Rozalin, Rybie, Siąszyce, Siąszyce III, Święcia, Wardężyn, Wielołęka, Wola Rychwalska, Złotkowy i Zosinki[11].
Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[12]. Po reaktywowaniu gmin 1 stycznia 1973 roku gminy Dąbroszyn nie przywrócono, utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik, gminę Rychwał w tymże powiecie i województwie[13][14].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ a b Dz.U. z 1921 r. nr 69, poz. 465
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ 19 maja 1870 według kalendarza juliańskiego
- ↑ Postanowienie z 30 grudnia (11 stycznia) 1869/70, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 67)
- ↑ Według publikacji: Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom V - Województwo Białostockie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
- ↑ Dz.U. z 1919 r. nr 13, poz. 140
- ↑ Dz.U. z 1922 r. nr 77, poz. 697
- ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 29, poz. 287
- ↑ Dz.U. z 1937 r. nr 46, poz. 350
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na 1 lipca 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ Aleksandrówek i Wielołęka znajdują się obecnie w gminie Grodziec