Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim
Symbol zabytku nr rej. 799/J z 24.08.1983
Ilustracja
Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Lwówek Śląski

Adres

ul. Kościelna 29

Typ budynku

dawny klasztor

Styl architektoniczny

barok

Kondygnacje

3

Rozpoczęcie budowy

renesans

Ukończenie budowy

1728

Ważniejsze przebudowy

1752, 1782

Zniszczono

nie

Położenie na mapie Lwówka Śląskiego
Mapa konturowa Lwówka Śląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim”
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego
Mapa konturowa powiatu lwóweckiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim”
Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski
Mapa konturowa gminy Lwówek Śląski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim”
Ziemia51°06′40,4352″N 15°34′56,4326″E/51,111232 15,582342
Multimedia w Wikimedia Commons

Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim (Dom Parafialny Ośrodek Kolonijno-Szkoleniowy „Caritas”, daw. Szpital świętej Jadwigi) – zabytkowa komandoria joannitów w województwie dolnośląskim, w powiecie lwóweckim, w Lwówku Śląskim przy ul. Kościelnej 29. Obiekt został wybudowany w 1728 r. w barokowym stylu przez miejscowego komtura zakonu, hr. Jana Józefa von Götzen w miejscu poprzedniej, renesansowej komandorii, o czym świadczy barokowy portal z kartuszem herbowym z 1728 r.[1]

Historia[edytuj | edytuj kod]

Historia powstania zakonu joannitów, zwani też kawalerami maltańskimi lub szpitalnikami, sięga XI wieku. Pierwotnie było to bractwo świeckie zajmujące się chorymi pielgrzymami w hospicjum w Jerozolimie, które później przekształciło się w regularny zakon rycerski, wzorujący się na templariuszach. Joannici swoje domy zakonne nazywali komandoriami, termin ten odnosił się również do dóbr do nich należących. Okres między XVI i końcem XVIII w. to czas dynamicznego rozwoju zakonu. Według szacunków, w tamtym okresie joannici posiadali kilka tysięcy domów zakonnych w całej Europie[2].

W 1281 roku joannitów ze Strzegomia do Lwówka Śląskiego sprowadził władca księstwa lwóweckiego – Bernard Zwinny. To dzięki jego działaniom zakonnicy otrzymali pod opiekę tworzące się uzdrowisko w Cieplicach, leżące w obrębie księstwa[3].

Data wybudowania komandorii w Lwówku Śląskim nie jest dokładnie znana, wiadome natomiast są daty przebudowy tego budynku, a informacji o tym dostarczają kartusze herbowe. Pierwszej przebudowy klasztoru dokonano w 1728 r. z inicjatywy miejscowego komandora zakonu hrabiego Jana Józefa von Götzen. Po pożarze w 1752 r. wznowiono prowadzenie prac, jednak obecny, barokowy wygląd budowla zawdzięcza remontowi z 1782 r. upamiętnionego znajdującym się nad oknem I piętra kartusza z herbem hrabiego Józefa Wengerskiego, na krzyżu maltańskim, w tarczy serca herb joannitów.

Wielokrotne przebudowy budynku zagłuszyły renesansowe pochodzenie komandorii. Budowla oraz przyległe dobra znajdowały się w posiadaniu joannitów właściwie od momentu powstania aż do 1810 r., czyli do kasaty tego zakonu i sekularyzacji Prus – kasacji dóbr zakonnych. Niedługo po tych wydarzeniach, komisarz pruski sprzedał majątek i nowym właścicielem dawnej komandorii stał się kupiec żydowski Dawid Meier Löwenberg.

W czasie wojen napoleońskich, 23 maja 1813 r., w budynku dawnej komandorii kwaterował car Rosji Aleksander I. W tym okresie, w budynku przebywali także generałowie i oficerowie sztabowi wojsk napoleońskich. Od 1860 r. budynek zakonu służył jako Szpital św. Jadwigi w którym pracowały siostry Boromeuszki sprowadzone z Trzebnicy. Na początku XX w. budynek odrestaurowano i przekształcono w katolickie przedszkole istniejące aż do 1945 r. Po wojnie ten dawny dom zakonny wykorzystywany był przez parafię Wniebowzięcia NMP m.in. do prowadzenia lekcji religii. Obecnie mieści się tu Ośrodek Kolonijno-Szkoleniowy „Caritas” oraz jest to siedziba Urzędu Dziekańskiego Dekanatu Lwówek Śląski[2]. Do wczesnych lat powojennych w budynku istniała kaplica[4].

Do 2017 r. w komandorii mieściła się kawiarnia „Cafe Paris”[5]. Obecne w części budynku funkcjonuje pierogarnia „U Joanny”[6].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Dom Parafialny (dawna komandoria Joannitów), ul. Kościelna, Lwówek Śląski – polska-org.pl [online], polska-org.pl [dostęp 2019-07-18].
  2. ↑ a b Lwówek Śląski – Barokowa, dawna komandoria joannitów (1728). Atrakcje turystyczne Lwówka Śląskiego. Ciekawe miejsca Lwówka Śląskiego [online], polskaniezwykla.pl [dostęp 2019-07-18].
  3. ↑ Schaffgotschowie w Zakonie Maltańskim [online], Jelonka.com [dostęp 2019-07-18] (pol.).
  4. ↑ Żebracy i pielęgniarze [online], legnica.gosc.pl [dostęp 2019-07-18].
  5. ↑ Cafe Paris | Lwówek Śląski [online], Smaki Dolnego Śląska [dostęp 2019-07-18].
  6. ↑ Pierogarnia U Joanny Joanna Kuźniarz, Lwówek Śląski ✦ Restauracje ✦ Panorama Firm [online], panoramafirm.pl [dostęp 2019-07-18] (pol.).
Zabytki w Lwówku Śląskim
W rejestrze NID
Płakowice
W rejestrze gminnym
Płakowice

Herb Lwówka Śląskiego

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dawna_Komandoria_Joannitów_w_Lwówku_Śląskim&oldid=72337555”