Góry Zachodniorumuńskie i Wyżyna Transylwańska
| |
| Megaregion | |
|---|---|
| Prowincja |
Góry Zachodniorumuńskie i Wyżyna Transylwańska |
| Zajmowane jednostki administracyjne |
Rumunia |
Góry Zachodniorumuńskie i Wyżyna Transylwańska (54) – prowincja fizycznogeograficzna Regionu Karpackiego, część właściwych Karpat. Leży w całości na obszarze Rumunii. Stanowi centrum historycznego Siedmiogrodu.
Prowincja fizycznogeograficzna "Góry Zachodniorumuńskie i Wyżyna Transylwańska" składa się z dwóch sąsiadujących regionów – Gór Zachodniorumuńskich i Wyżyny Transylwańskiej. O podobieństwie tych regionów stanowi ich wyżynno-górski charakter (Wyżyna – 600-700 m n.p.m., Góry – do 1847 m n.p.m.), budowa geologiczna i położenie – wewnątrz łuku Karpat.
Góry Zachodniorumuńskie mają postać zwartego masywu krystalicznego otoczonego młodszymi skałami osadowymi z dużym udziałem młodych skał magmowych. Z kolei Wyżyna Transylwańska jest zbudowana ze skał osadowych (do 2500 m miąższości) na podłożu krystalicznym i stanowi dawne dno morskie (później jeziorne). Pod koniec pliocenu i w plejstocenie masyw i dno zostały wypiętrzone wraz z całym blokiem Karpat – masyw uległ odnowieniu, a dno jeziora zmieniło się w wyżynę. Następnie obie jednostki zostały poddane intensywnej erozji rzecznej, wcinającej się do 250-300 m w głąb pierwotnej powierzchni.
Podprowincje Gór Zachodniorumuńskich i Wyżyny Transylwańskiej dzielą się na makroregiony:
- 541 Wyżyna Transylwańska
- 541.1 Wyżyna Samoszu
- 541.2 Równina Transylwańska
- 541.3 Dolina Środkowej Maruszy
- 541.4 Wyżyna Tyrnawska
- 541.5 Kotlina Fogaraska
- 541.6 Kotlina Sybińska
- 541.7 Kotlina Hațeg
- 542 Góry Zachodniorumuńskie
- 541.1 Masyw Biharu
- 542.2 Góry Maruszy
- 542.3 Góry Kereszu
- 542.4 Góry Seș-Meseș
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Krystyna Jawecka (red.) Mapa przeglądowa Europy. Rumunia. Skala 1:1 000 000, PPWK Warszawa-Wrocław 1983/84
- Jerzy Kondracki Fizycznogeograficzna regionalizacja Czech, Słowacji, Węgier i Rumunii w układzie dziesiętnym, "Przegląd Geograficzny", tom LXVIII, z. 3-4, 1996, s. 457-466
- Jerzy Kondracki Karpaty, wydanie drugie poprawione, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1989, ISBN 83-02-04067-3
- Andrzej Maryański Rumunia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973