Gliniszcze Wielkie
53°28′00″N 23°30′43″E/53,466667 23,511944| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
85 |
| Kod pocztowy |
16-100[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BSK |
| SIMC |
0040086[5] |
Położenie na mapie gminy Sokółka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu sokólskiego  | |
| 53°28′00″N 23°30′43″E/53,466667 23,511944[1]
| |
Gliniszcze Wielkie – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Sokółka[5][6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wieś położona jest na obszarze polodowcowym, bez wód podziemnych i o małej ilości wód powierzchniowych i gruntowych. Skałę macierzystą, na której kształtuje się gleba, stanowi glina. W związku z tym występuje tu dużo nieużytków i lasów.
Nazwa miejscowości pochodzi od gliny, stanowiącej podłoże geologiczne, na którym leży wieś. Wzmianki o wsi, pochodzące z X w., są wysnute na podstawie oględzin wielkiego cmentarzyska, zwanego Mohlicą (od mogił), leżącego obok wsi. Cmentarz powstał prawdopodobnie w XI w., w czasie wielkiego pomoru ludności miejscowej i zwierząt. W XV w. powstała tu wielka cegielnia, w której ręcznie produkowano cegły z gliny (z cegieł tych wybudowano koszary wojskowe na Osiedlu Zielonym w Sokółce)[7].
Wieś Hliniszcze powstała na początku XVI wieku przy trakcie z Kuźnicy do Goniądza na fali osadnictwa[8]. W latach 1558–1563, wskutek pomiary włócznej przeprowadzonej przez królową Bonę w powiecie grodzieńskim, nieregularna zabudowa i rozproszony układ pól zostały zastąpione przez regularny charakter wsi. W lipcu 1578 roku część wsi Hliniszcze została nadana przez króla Stefana Batorego Jelskim[9] – w ten sposób od Hliniszcz oddzieliła się wieś Jelskie. W XIX wieku Hliniszcze zmieniły nazwę na Gliniszcze Stare[10], a w II RP na Gliniszcze Wielkie.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Przemienienia Pańskiego w Sokolanach[11].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 32980
- ↑ Wieś Gliniszcze Wielkie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-10-10], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 298 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Pochodzenie nazw niektórych miejscowości w Gminie Sokółka. [dostęp 2010-02-28].
- ↑ EUGENIUSZ ŻUK – NOWY DWÓR. ZARYS DZIEJÓW.
- ↑ NARB, op. cit. V. Kisjaliov, Za odvażnyja spravy prodka tago doma, „Biełaruskaja Minuszczyna”, nr 3, Minsk 1995.
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XV cz.1
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- Siedziba gminy: Sokółka
