Igor Sikirycki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Igor Sikirycki
Data i miejsce urodzenia

31 lipca 1920
Brześć

Data i miejsce śmierci

2 stycznia 1985
Łódź

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

poezja, satyra, literatura dla dzieci i młodzieży

Odznaczenia
Order Uśmiechu Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Igor Sikirycki (ur. 31 lipca 1920 w Brześciu nad Bugiem, zm. 2 stycznia 1985 w Łodzi) – polski poeta, pisarz, satyryk, dziennikarz i spiker radiowy.

Grób pisarza Igora Sikiryckiego na Starym Cmentarzu przy ul. Ogrodowej w Łodzi

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Brześciu nad Bugiem. Był synem naczelnika telegrafu brzeskiego i bibliotekarki. W 1926 wraz z rodziną przeprowadził się do Lublina. Tam też rozpoczął naukę w szkole powszechnej, następnie kontynuował naukę w Gimnazjum im. J. Zamoyskiego. Maturę zdał w 1939. W czasie II wojny światowej pracował jako ślusarz, drwal i murarz. Działał w konspiracji i był członkiem Armii Krajowej. W lipcu 1944 podjął pracę spikera w lubelskiej rozgłośni Polskiego Radia, następnie rozpoczął studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej. W 1945 zamieszkał w Łodzi. W łódzkiej rozgłośni Polskiego Radia był spikerem do 1951. W latach 1945/1946 kontynuował studia na Uniwersytecie Łódzkim. Był kierownikiem artystycznym Teatru Satyryków w Łodzi (1954–1957), kierownikiem literackim Teatru 7:15 (1958–1959, poprzednio Teatr Satyryków), kierownikiem artystycznym i literackim Teatru Satyry w Łodzi (1954–1959), kierownikiem literackim Teatru Lalek „Arlekin” (1966–1967). Następnie zajmował się wyłącznie pracą literacką. Wolne chwile najchętniej spędzał, łowiąc ryby.

Debiutował w 1937 opowiadaniem Pasażerka na gapę w piśmie „W słońce”. Kontynuował twórczość w czasie wojny, były to wiersze liryczne i wojskowe – kilka stało się pieśniami partyzanckimi. Po wojnie publikował wiersze w pismach „Gontyna” oraz „Odrodzenie” (1944–1949), współpracował z czasopismami „Szpilki”, „Nowa Kultura”, „Odgłosy”, „Płomyk”, „Płomyczek”, „Literatura Radziecka”, „Wieś”. Pisał wiersze, satyry, reportaże, teksty publicystyczne, wiersze i bajki dla dzieci, fraszki, skecze dla teatru, powieści dla młodzieży. Przetłumaczył wiele utworów poetyckich z języka rosyjskiego, białoruskiego i mołdawskiego. Przełożył na język polski z języka rosyjskiego m.in. gruziński poemat Witeź w tygrysiej skórze (1960), armeński epos Dawid z Sasunu oraz rosyjską baśń Konik Garbusek. Z kolei jego twórczość była tłumaczona na język gruziński i rosyjski. Jest redaktorem kilku tomów antologii poezji i prozy oraz autorem utworów scenicznych dla dzieci; np. na scenie Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie wystawiane były: Tajemnica starej wierzby (współautor: Roman Sykała, reż. Eugenia Śnieżko-Szafnaglowa, premiera 26 grudnia 1960) i Niedźwiedź króla Gniewobora (współautor: Roman Sykała, reż. Bohdan Głuszczak, premiera 7 listopada 1968).

Często przyjeżdżał na Mazury. Jan Chłosta określił: „[Sikirycki] Należał do pisarzy – przyjaciół Warmii i Mazur”. W 1954 opublikował wybór poezji Michała Kajki. Akcja powieści dla dzieci Pietrek z Puszczy Piskiej dzieje się na Mazurach. Cykl mazurskich wierszy opublikował w tomie Nocny połów (1966). W 1985 Wydawnictwo Pojezierze opublikowało jego tomik poezji Sosny mazurskiej cień, w serii „Warmia i Mazury w poezji i grafice”, z reprodukcjami prac Marii Szymańskiej.

Prowadził także bogatą pracę społeczną, przez długi okres pełnił funkcję radnego Rady Narodowej miasta Łodzi. Działał w Krajowym Komitecie Obrońców Pokoju oraz w Zarządzie Polskiej Sekcji Międzynarodowego Komitetu ds. Literatury dla Dzieci i Młodzieży przy UNESCO. Udzielał się również aktywnie w łódzkim Towarzystwie Przyjaciół Dzieci. Kawaler Orderu Uśmiechu (1983). Od maja 1983 członek Prezydium Rady Obywatelskiej Budowy Pomnika Szpitala Centrum Zdrowia Matki Polki[1].

Zmarł w Łodzi, pochowany na Starym Cmentarzu[2]. W 1989 jego imieniem nazwano ulicę w Łodzi[3].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

  • Wołanie drzew (wiersze), Łódź 1950
  • Co komu winna spółdzielnia gminna (wodewil), współautor W. Drygas, Warszawa 1954
  • Igraszki i fraszki (satyry), Łódź 1959
  • Szewc Czarodziej, Warszawa 1961
  • Stara kuźnia, Warszawa 1962, Łódź 1982
  • Ostrożnie, świeżo napisane (satyry), Łódź 1963
  • Nocny połów (wiersze), Łódź 1966
  • Bajki na dobranoc, Łódź 1970; wydane przez Polskie Nagrania „Muza” na kasecie (CK-426)
  • Cyrk w Szczyrku (dla dzieci), Łódź 1970
  • Siedmiu nieobecnych (powieść), Łódź 1970, 1972, 1979; nostalgiczne wspomnienie o 7 kolegach z liceum, którzy walczyli i bohatersko zginęli podczas 2. wojny światowej
  • Pietrek z Puszczy Piskiej (powieść dla młodzieży), Łódź 1971, 1972, 1984
  • Najweselsza szkoła (dla dzieci), Łódź 1972, 1978
  • W stronę Kolchidy (wiersze), Łódź 1973
  • Wiersze, Łódź 1977
  • Ogródek szkolnych fraszek, Warszawa 1979
  • Kram z wierszykami, Łódź 1980
  • Moje bajki (wiersze dla dzieci), Łódź 1980
  • Trzy struny (wiersze), Łódź 1980
  • 49 podróży Jana (wiersze dla dzieci), Warszawa 1982
  • Bajkobranie (wiersze dla dzieci), Łódź 1984
  • Podróże małe i duże (wiersze dla dzieci), Warszawa 1984
  • Sześć bajek na dobranoc (wiersze dla dzieci), Łódź 1984
  • Piorunująca mieszanina. Wiersze, ballady, bajki, fraszki, limeryki, parodie i humoreski, Łódź 1985
  • W cieniu mazurskiej sosny (wiersze), Olsztyn 1985
  • Bajki zabawne (wiersze dla dzieci), Warszawa 1987
  • Mój koń (wiersze dla dzieci), Warszawa 1987
  • Sto fraszek szkolnych (dla dzieci), Warszawa 1988
  • Rymowanki, cacanki (dla dzieci), Łódź 1988

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. "Dziennik Łódzki", nr 104 (10320), 27-29 maja 1983, s. 5
  2. Stary Cmentarz w Łodzi- Niektóre znane osoby pochowane na Starym Cmentarzu [online], Towarzystwo Opieki nad Starym Cmentarzem [dostęp 2012-02-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-03-07].
  3. S, [w:] Słownik nazewnictwa miejskiego Łodzi [online], Łódzki Ośrodek Geodezji [dostęp 2020-06-07] (pol.).
  4. Jadwiga Czachowska, Alicja Szałagan, Współcześni polscy pisarze i badacze literatury, t. T. 7, R - Sta, 2001, s. 263 [dostęp 2023-12-18].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]