Jan Rembowski
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
polska |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
_CORR.jpg)
Jan Rembowski (ur. 12 stycznia 1879 w Wawrzyszewie, zm. 26 stycznia 1923 w Warszawie) – polski malarz, tworzący m.in. w stylu secesji i symbolizmu, grafik, rzeźbiarz.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Artysta ukończył rzeźbiarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie; w latach 1905-07 studiował malarstwo pod kierunkiem Józefa Mehoffera[1]. W roku 1905 uczestniczył w założeniu Grupy Pięciu – zwanej także „Grupą Norwid”, do której należeli także: Leopold Gottlieb, Wlastimil Hofman, Mieczysław Jakimowicz oraz Witold Wojtkiewicz. Należący do tego ugrupowania artystycznego twórcy wspierali ideę powinowactwa sztuk: literatury, muzyki i sztuk plastycznych, a za artystycznego patrona uznawali Cypriana Kamila Norwida[2]. Rembowski był też członkiem Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana”, a także Towarzystwa „Sztuka Podhalańska”, które powstało w Zakopanem, często odwiedzanym przez Rembowskiego ze względów zdrowotnych[1].
Rozpoczynał od realizowania się w rzeźbiarstwie, ale ze względu na postępującą gruźlicę, musiał porzucić uprawianie tego rodzaju sztuki. Oprócz malarstwa tworzył także grafiki, projekty wnętrz (m.in. zaprojektował salon w sanatorium Kazimierza Dłuskiego w Zakopanem około 1910), pisał poezje. Ilustrował także pierwsze wydanie Elementarza Mariana Falskiego z 1910.
Do czasów współczesnych zachowała się jedynie nieznaczna część dorobku artystycznego Jana Rembowskiego, ponieważ większość jego prac uległa zniszczeniu podczas II wojny światowej.
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Był synem Aleksego, uczestnika powstania styczniowego, dzierżawiącego ziemię w Wawrzyszewie, oraz Marii z Rakowskich. Jego siostra Maria Rembowska zajmowała się fotografią. 21 stycznia 1905 poślubił w Zakopanem francuską nauczycielkę Marie Julaine, z którą miał dwie córki: Janinę (zmarłą jako dziecko 1 kwietnia 1910) i Hannę (1912–1947), ilustratorkę.
Artysta pochowany jest wraz z córką Hanną Rembowską na warszawskich Powązkach (kw. 214–IV–30)[3].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Podobnie jak wielu innych polskich twórców, których praca przypada na przełom XIX i XX wieku, Rembowski był wszechstronnym artystą – tworzył obrazy olejne, pastele, rzeźby, grafiki, ekslibrisy, projekty obiektów użytkowych, ilustracje książkowe[4].
Jednym z twórców, który odegrał kluczową rolę w kształtowaniu artystycznej postawy Rembowskiego był Stanisław Wyspiański – wpływ tego twórcy jest widoczny szczególnie w malarstwie i pastelach Rembowskiego, dekoracyjnym podejściu do płaszczyzny oraz mocno zarysowanych konturach[4]. Wpływ Wyspiańskiego widoczny jest w melancholijnych portretach Rembowskiego, w których często pojawiają się motywy więdnących lub pochylonych roślin, podobnie jak w pastelach Wyspiańskiego[2].
Tradycje i legendy związane z kulturą góralską fascynowały Rembowskiego. Wiele prac artysty opartych jest na kanwie motywów tatrzańskich[2]; był również autorem artykułów o podhalańskiej kulturze ludowej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Jan Rembowski | Twórca | Culture.pl [online], Culture.pl [dostęp 2015-12-09].
- ↑ a b c Jan Rembowski | Twórca | Culture.pl [online], Culture.pl [dostęp 2016-02-05].
- ↑ Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
- ↑ a b Anna Grochala (red.), Mistrzowie Pastelu, Muzeum Narodowe w Warszawie, 2015, ISBN 978-83-7100-917-4.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- M. Wallis, 1974: Secesja. Wydanie II. Wydawnictwo Arkady, Warszawa.
- Urszula Makowska, Jan Rembowski, w: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.). Malarze, rzeźbiarze, graficy, tom VIII: Pó–Ri (pod redakcją Urszuli Makowskiej i Katarzyny Mikockiej-Rachubowej), Warszawa 2007, s. 316–333
- Ryszard Miłek, Jan Rembowski, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XXXI (redaktor naczelny Emanuel Rostworowski), Wrocław 1988, s. 93–95 (tu data urodzenia: 22 stycznia 1879; niepełne informacje rodzinne)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Książka z ilustracjami Jana Rembowskiego w bibliotece Polona