Kamienica Oskara Ewalda w Bydgoszczy
53°07′42″N 18°00′22″E/53,128333 18,006111 nr rej. A/1693 z 12.02.2016[1]
| |
 Widok od ul. Gdańskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Gdańska 30 |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Kondygnacje |
3 |
| Rozpoczęcie budowy |
1895 |
| Ukończenie budowy |
1896 |
| Pierwszy właściciel |
Oskar Ewald |
Położenie na mapie Bydgoszczy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
| 53°07′42″N 18°00′22″E/53,128333 18,006111
| |
Kamienica Oskara Ewalda w Bydgoszczy – kamienica położona w Bydgoszczy przy ul. Gdańskiej 30, na rogu z ul. Krasińskiego.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Kamienicę wzniesiono w latach 1895–1896 dla fotografa Oskara Ewalda. Projektantem budynku był budowniczy Józef Święcicki, który w dekoracji fasady użył charakterystycznych dla swoich realizacji form eklektycznych, głównie neobarokowych. W najwyższej kondygnacji budynku znajdowała się pierwotnie pracownia fotograficzna właściciela. Miała ona formę narożnej nadbudówki wpiętej w połać dachu, przekrytego przeszklonym dachem. Zakład fotograficzny zajmował łącznie część parteru i dwa ostatnie piętra.
Na początku XX wieku, na parterze budynku znajdowała się kwiaciarnia prowadzona przez Annę Stössel.
W 1919 atelier fotograficzne (ówczesny adres: ul. Gdańska 154) zostało kupione od spadkobierców Oskara Ewalda przez Władysławę Spiżewską - pierwszą polską kobietę-fotografa w Bydgoszczy. W budynku dysponowała ciemnią oraz przebieralnią dla klientów, których przemieszczano na trzecie piętro windą. W 1924 pod pretekstem niesprawności windy została ona unieruchomiona (w istocie właścicielom kamienicy chodziło o zamknięcie zakładu, prowadzonego przez kobietę bulwersująca swoim życiem prywatnym konserwatywne społeczeństwo), co istotnie jeszcze w tym samym roku spowodowało zamierzony skutek. Po 1924 atelier stało puste przez dekadę, po czym zostało przebudowane na mieszkanie. Dźwig windy nie został już naprawiony, a w 1936 dokonano jego demontażu.
W 2016 przeprowadzono remont dachu[2], a od sierpnia 2018 do stycznia 2019 remont elewacji budynku (koszt: 440 tys. zł)[3].
W 2017 odsłonięto na nim tablicę pamiątkową z informacją o Spiżewskiej[4][5].
Sąsiadującą, zabytkową kamienicę przy ul. Krasińskiego 2 wzniesiono w 1912 roku według projektu architekta Franza Juliusa Knüpfera w stylu wczesnego modernizmu o charakterze klasycznym. Od 1919 roku jej właściciel Bonifacy Cyrus prowadził tu dom handlowy i ekskluzywny salon mody, a w latach 30. organizował w apartamentach pierwszego piętra pokazy mody dla bogatych klientów. W okresie PRL pomieszczenia parteru zajmowała restauracja 'Ul', a następnie 'Karczma Słupska', która wykorzystywała także część sąsiedniej kamienicy przy Gdańskiej 28[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Zabytkowa kamienica w centrum odzyska dawny blask
- ↑ 1,3 mln zł na remonty zabytków. Ratusz czeka na wnioski
- ↑ Aleksandra Lewińska Historia jednej kamienicy i skandalistki, wykończonej windą
- ↑ Kiedyś mieściło się tu przepiękne atelier. A dziś?
- ↑ Marta Leszczyńska Kiedyś przychodziły tu modne bydgoszczanki. Znów jest pięknie
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bręczewska-Kulesza Daria, Derkowska-Kostkowska Bogna, Wysocka A., [i inni]: Ulica Gdańska. Przewodnik historyczny, Bydgoszcz 2003
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
