Kersantyt
Kersantyt – skała hipabysalna lub subwulkaniczna, odmiana lamprofiru (lamprofir właściwy).
Skład mineralny[edytuj | edytuj kod]
W kersantycie przeważają minerały ciemne. Skała składa się z fenokryształów oligoklazu-andezynu i biotytu tkwią w drobnokrystalicznym, holokrystalicznym cieście skalnym, składającym się z piroksenów (augit diopsydowy), amfiboli (hornblenda), plagioklazów, skaleni potasowych, oraz rzadziej oliwinów. Plagioklazy przeważają nad skaleniami alkalicznymi, a wśród minerałów ciemnych dominuje biotyt.
Zaliczany do skał żyłowych, gdyż występują w postaci dajek i silli.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Nazwa pochodzi od wsi Kersanton (gmina Loperhet) w Bretanii, niedaleko Brestu, gdzie został po raz pierwszy opisany (A. Delesse, 1850).
Cechy zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Przeważnie ma barwę szarą, ciemnoszarą lub czarna, czasami również czerwonawa lub zielonawą. Najczęściej są ciemniejsze od skał, które przecinają.
Budowa wewnętrzna[edytuj | edytuj kod]
Skały lamprofirowe odznaczają się strukturą holokrystaliczną, porfirową lub porfirowatą oraz teksturą zbitą, bezładną lub czasami słabo kierunkową.
Geneza[edytuj | edytuj kod]
Powstają w towarzystwie intruzji magmowych. Przypuszczalnie wskutek uwodnienia magm nefelinitowych, lub wskutek stopienia dolnej części skorupy ziemskiej zbudowanej ze skał obfitujących w biotyt i hornblendę.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Najczęściej towarzyszą masywom granitoidowym, syenitowym i diorytowym.
Na świecie: Francja (Bretania).
W Polsce: Dolny Śląsk (Góry Sowie).
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- W. Ryka i A. Maliszewska: Słownik petrograficzny, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1991 (wyd. II popr. i uzup.), ISBN 83-220-0406-0
- A. Majerowicz, B. Wierzchołowski: Petrologia skał magmowych, Wyd. Geol>, Warszawa, 1990