Klonowo (powiat ostródzki)
53°31′06″N 19°57′13″E/53,518333 19,953611| osada | |
 Pałac w Klonowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
129[2] |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
14-120[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NOS |
| SIMC |
0485090 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Ostróda  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostródzkiego  | |
| 53°31′06″N 19°57′13″E/53,518333 19,953611[1]
| |
| Strona internetowa | |
Klonowo (niem. Klonau[4]) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Wieś Klonowo położona jest na Mazurach, na samym skraju gminy Ostróda – na styku powiatu iławskiego i ostródzkiego. Najłatwiej znaleźć ją jadąc drogą DK15 (Toruń-Olsztyn). Na tej trasie między Lubawą a Ostródą leży miejscowość Smykówko. Przed tą miejscowością – jadąc od Lubawy, bądź za nią – jadąc od Ostródy, należy skręcić w boczną drogę. Kierunkowskaz wyznacza drogę do Klonowa. Wiedzie krętymi zygzakami aż na sam szczyt Dylewskiej Góry (najwyższe wzniesienie Warmii i Mazur), po czym równie wąsko i stromo opada w dół. I właśnie u podnóża wzniesienia ulokowana jest wieś Klonowo. Z kierunku Olsztyna czy Warszawy najlepszy dojazd jest od strony wsi Pawłowo. Z drogi DK7 należy zjechać na drogę DW537 (kierunek na Lubawę). Ta sama trasa wiedzie także na pola Grunwaldu.
W najbliższym sąsiedztwie znajduje się wspominana już Dylewska Góra (ok. 6 km) oraz wyciąg narciarski na Czubatce we wsi Wygoda (ok. 2 km). W Glaznotach można podziwiać jedną z nielicznych pozostałości linii kolejowej – malowniczo usytuowany wiadukt. Atrakcję tej wsi stanowi ponadto restaurowany właśnie XIV-wieczny kościół metodystyczno-ewangelicki (ok. 7 km). W nieznacznym oddaleniu od Klonowa pozostają pola Grunwaldu (15 km), Lubawa (17 km) i Ostróda (22 km), a także piękne jeziora w Dąbrównie (12 km).
We wsi znajduje się pałac wybudowany w 1864 r., w którym obecnie mieści się gospodarstwo agroturystyczne[5].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1379, podlegała pod komturię w Dąbrównie, były to dobra rycerskie[6]. W 1379 r. majątek ziemski w Klonowie był własnością niejakiego Pricława. W tym samym roku komtur ostródzki Kuno von Liebenstein nadał Hanusowi Krusinowi 50 włók na prawie chełmińskim. W 1504 r. kapituła chełmińska sprzedała barcie, należące do majątku Klonowo oraz 4 włóki Macowi Chmielowi. Według danych z 1579 r. Klonowo należące do Jana von Gablenza leżało odłogiem (razem z majątkiem w Jagodzinach, łącznie 80 włók ziemi). W 1683 r. wdowa po właścicielu majątku wydzierżawiła na 12 lat ziemię Reinholdowi von Rosenowi. W 1640 r. Jan Larson (sekretarz polski) podarował Kolegium Jezuickiemu w Braniewie 5 włók i 5 mórg lasu, należącego do Klonowa. Pięć lat później las ten został sprzedany Reinholdowi von Rosenowi. W 1717 r. we wsi mieszkało dwóch rzemieślników (wraz z sześcioma pomocnikami) wytwarzających popiół (potaż). W 1739 r. większość gruntów Klonowa była zalesiona. W 1819 r. wieś określano jako dziką i nie umieszczano jej na mapach. W 1880 w Klonowie mieszkało 245 osób. W 1895 r. wieś obejmowała 1147 ha i mieszkały w niej 154 osoby. W tym czasie w Klonowie było 11 domów. W 1925 r. w Klonowie było 286 mieszkańców. W 1939 r. wieś zamieszkiwały 283 osoby.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[7]:
- zespół pałacowy z drugiej połowy XIX w.
- Pałac w Klonowie
- Park.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54225
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 482 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 217
- ↑ Cz. Baszyński: Osadnictwo komturstwa ostródzkiego do połowy XV w. Zapiski historyczne, t. 25, 1960, str.: 103-118, za Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 31.12.2017 woj. warmińsko-mazurskie
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.
