Kościół św. Anny w Ząbkowicach Śląskich

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Świętej Anny
A/1729/684 z dnia 14.04.1960[1]
kościół parafialny
Ilustracja
widok od frontu
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Ząbkowice Śląskie
ul. św. Wojciecha

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

parafia

św. Anny

Wezwanie

św. Anny

Wspomnienie liturgiczne

26 lipca

Położenie na mapie Ząbkowic Śląskich
Mapa konturowa Ząbkowic Śląskich, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Anny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Anny”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Anny”
Położenie na mapie powiatu ząbkowickiego
Mapa konturowa powiatu ząbkowickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Anny”
Położenie na mapie gminy Ząbkowice Śląskie
Mapa konturowa gminy Ząbkowice Śląskie, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Anny”
Ziemia50°35′19,44″N 16°48′32,97″E/50,588733 16,809158
Multimedia w Wikimedia Commons
Sarkofag

Kościół świętej Anny – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Ząbkowice Ślaskie-Północ diecezji świdnickiej.

Świątynia została zbudowana z fundacji Karola IV Luksemburskiego w latach 1354-1415 w stylu gotyckim. W 1428 roku miasto poważnie ucierpiało podczas najazdu wojsk husyckich. Uszkodzona została również świątynia, którego odbudowa rozpoczęła się w 1444, a zakończyła się dopiero w 1453 roku. W XVI wieku nawa główna i prezbiterium zostały nakryte nowymi sklepieniami. W 1772 roku świątynia została rozbudowana o późnobarokową kaplicę św. Anny. W latach 1893–1896 świątynia została odrestaurowana w stylu neogotyckim, kiedy to zostały przelicowane elewacje cegłą maszynową. W tym czasie zostały również dostawione przybudówki od strony południowej i zachodniej. Po II wojnie światowej w latach 1976–1977 został przeprowadzony remont wnętrza, który polegał na usunięciu zawilgoconych i zagrzybionych tynków, osuszeniu cegieł i wymalowaniu wnętrza techniką wapienno-kazeinową. W 2008 roku został wyremontowany dach świątyni.

Jest to orientowany trzynawow, czteroprzęsłowym kościół halowy. Przy wschodnich przęsłach północnej i południowej nawy są dobudowane kaplice na planie prostokąta, które tworzą formę transeptu. Świątynia nakryta jest przez cztery rodzaje sklepień: krzyżowo-żebrowe nad nawami bocznymi, zakrystią i kaplicą chrzcielną; sieciowe nad prezbiterium i nawą główną; gwiaździste ośmioramienne nad zachodnim przęsłem nawy głównej oraz czteroramienne nad północną kruchtą i w sali bractwa maryjnego.

We wnętrzu znajdują się m.in. rzeźba Św. Anny Samotrzeciej z 1493 roku, w której cyfra 4 jest przedstawiona jako pół 8, całopostaciowy, rzeźbiony nagrobek księcia Karola I z Ziębic i jego żony Anny z Zagania oraz rzeźbiona w piaskowcu ambona z 1619 roku powstała z fundacji rady miejskiej[2]. Ołtarz główny z lat 1754-1759 z obrazem św. Anny pędzla J. Classena z Antwerpii, ambona z 1619 wyrzeźbiona w piaskowcu z alabastrowymi płaskorzeźbami. W południowej kruchcie renesansowe nagrobki księcia ziębickiego Karola I Podiebrada (zm. 1536) i jego żony Anny (zm. ok. 1541), córki księcia żagańskiego Jana II Szalonego. Autorem nagrobków był Jan Ulryk, nadworny architekt Zygmunta Starego. Na zewnętrznym murze liczne epitafia m.in. Wita Stwosza Młodszego, syna złotnika zgorzeleckiego Floriana, wnuka Wita Stwosza[3].

Sarkofag[edytuj | edytuj kod]

W kaplicy Kauffunga jest sarkofag księcia Karola I Podiebradowicza i jego żony księżnej Anny Żagańskiej, który pierwotnie stał w prezbiterium oraz epitafia Sigismunda Kaufunga von Chlum (zm. 1573) i jego syna (zm. 1634)[4], rycerzy z ziemi ząbkowickiej. Na ścianach sarkofagu według Hansa Lutscha[5] znajdowały się herby:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2016-06-15].
  2. ↑ Kościół parafialny św. Anny. Urząd Miejski w Ząbkowicach Śląskich. [dostęp 2016-06-09]. (pol.).
  3. ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk - przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977 s. 126
  4. ↑ Ząbkowice (Frankenstein). [dostęp 2023-11-12].
  5. ↑ Szukają tarcz herbowych. [dostęp 2023-11-12].
  6. ↑ Kościół parafialny pw. św. Anny. [dostęp 2023-12-26].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Anny_w_Ząbkowicach_Śląskich&oldid=72331164”