Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Borecznie
A-929 z 1.09.1968 | |||||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||||
Widok ogólny | |||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||
Adres |
Boreczno 19, 14-230 Boreczno | ||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
Parafia | |||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Zalewo | |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu iławskiego | |||||||||||||||
53°46′49,7438″N 19°41′21,2258″E/53,780484 19,689229 |
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Borecznie – rzymskokatolicki kościół parafialny zlokalizowany na wzniesieniu[1] we wsi Boreczno w powiecie iławskim (województwo warmińsko-mazurskie). Jest siedzibą parafii Podwyższenia Krzyża Świętego.
Historia i architektura[edytuj | edytuj kod]
Kościół stoi przy rozwidleniu dróg na Miłakowo, Zalewo i Jaśkowo, na prostokątnej parceli z kilkoma grobami otoczonej murem z kamieni polnych z charakterystyczną neogotycką bramą[1].
Obiekt wzniesiono około 1330. Wieża powstała w XIV wieku, ale uległa zniszczeniu w wyniku uderzenia pioruna i odbudowano ją w 1601, restaurowano w 1703, a w 1832 przebudowano i obniżono. Od okresu reformacji do 1945 świątynia pozostawała w rękach protestantów. Nabożeństwa od XVII do XIX wieku głoszono po polsku, gdyż około połowę parafian stanowili Polacy. Część duchownych pochodziła z Mazur[1].
Świątynia jest salowa, orientowana, murowana, zbudowana z kamieni polnych i cegły (z tego drugiego materiału m.in. fryzy, szczyt, część prezbiterium i przypory). Do bryły przylega od zachodu wieża, a od wschodu zakrystia. Sklepienie nawy jest pozorne kolebkowe, zabezpieczone ściągami żelaznymi. W wieży znajdują się stropy drewniane. Wnętrze nawy jest otynkowane z boazerią. Chór muzyczny jest drewniany, dwupoziomowy, z częścią środkową (prospekt organowy) wysuniętą w kierunku nawy. Posadzka ceramiczna opada w kierunku ołtarza. W prezbiterium posadzka jest marmurowa, część ołtarzowa podniesiona o dwa stopnie. Otwory okienne są ostrołukowe, obustronnie rozglifione, z maswerkami. Dach jest dwuspadowy, kryty karpiówką, a więźba dachowa drewniana, nad nawą storczykowa. Wieża ma dach namiotowy także pokryty karpiówką[1].
Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Wyposażenie (ołtarz z 1697, ambona i empora) jest jednorodne, barokowe, w barwie kości słoniowej, z niewielkimi złoceniami. Ołtarz jest drewniany, bogato rzeźbiony i pochodzi z fundacji Jana Albrechta von Schoneich oraz jego żony Marii von Heise. Artysta wzorował się na ołtarzu głównym z Morąga. Organy pochodzą z 1849, a wykonano je z użyciem starszych elementów z poprzedniego instrumentu (początek XVIII wieku). Ławki wykonano po II wojnie światowej[1].
Pastorówka[edytuj | edytuj kod]
Obok kościoła stoi pastorówka z 1860[2], od 1945 nie pełniąca tej funkcji. Fundamenty ma z ociosanych kamieni polnych, a ściany zewnętrzne z cegły ceramicznej. Na niektórych cegłach widoczny jest napis Pffarer v. 1860[3].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Brama neogotycka
-
Pastorówka
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Dariusz Chodkowski , Zabytek.pl / Biała karta obiektu, 1968 .
- ↑ Zabytek.pl, Boreczno. Pastorówka [online] .
- ↑ Gmina Zalewo, Boreczno gmina Zalewo. Pastorówka, tablica informacyjna in situ.