Kurowo (powiat grodziski)

Kurowo

wieś
Główna ulica we wsi
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	grodziski
Gmina	Grodzisk Wielkopolski
Liczba ludności (2022)	173
Strefa numeracyjna	61
Kod pocztowy	62-065
Tablice rejestracyjne	PGO
SIMC	0584047
Położenie na mapie gminy Grodzisk Wielkopolski Kurowo
Położenie na mapie Polski Kurowo
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Kurowo
Położenie na mapie powiatu grodziskiego Kurowo
52°15′17″N 16°22′50″E

Kurowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Grodzisk Wielkopolski.

Historia

Wieś ma metrykę średniowieczną i pierwotnie związana była z Wielkopolską. Istnieje co najmniej od końca XIII wieku. Wymieniona została w 1298 w łacińskim dokumencie pod obecną nazwą Kurovo.

Miejscowość była wsią szlachecką leżącą w dobrach Grodzisk i należącą do lokalnej szlachty wielkopolskiej z rodu Dokowskich, Grąbiewskich, Strzeleckich. W 1434 należała do powiatu kościańskiego Korony Królestwa Polskiego w parafii Grodzisk Wielkopolski.

Pierwsza zachowana wzmianka o wsi z 1298 mówi o tym, że biskup poznański Andrzej Zaremba Andrzej odwołał zamianę, której dokonał jego poprzednik biskup Jan Gerbicz z komesem oraz sędzią poznańskim Gniewomirem. Wieś Gniewomira zwana Kurowo miała powrócić do niego, a wieś biskupia Wytomyśl spowrotem do biskupstwa poznańskiego.

W 1396 odnotowano w aktach sądowych Halkę, która ze swoimi dziećmi toczyła proces ze Zbygniewem o dziedzinę zwaną Kurowo. W 1400 Zbigniew z Kurowa, toczył proces z Hejdanem ze Strzelec koło Grodziska Wielkopolskiego o podział wsi, ponieważ Hejdan posiadał "więcej, aniżeli mu się należy". W 1428 Nikiel Treplin z Grąbiewa wywołał dokument przeniesienia na siebie własności dziedzin Grąbiewo oraz połowy Kurowa w zamian za 700 grzywien szer. groszy, a nikt nie zgłosił roszczeń z tytułu prawa bliższości. W 1435 zapisał on swojej żonie Katarzynie po 100 grzywien posagu oraz wiana na Kurowie. W 1435 Nikiel sprzedał Grąbiewo oraz połowę Kurowa braciom Wojciechowi i Andrzejowi z Dokowa Mokrego za 700 grzywien. W 1443 Andrzej Gryżyński z Opalenicy zobowiązał się bronić dziedzin Grąbiewo i Kurowo od roszczeń kupców, gdyby pozywali szlachcica Treplina o 600 grzywien, od roszczeń z tytułu listu wiennego żony Treplina oraz od roszczeń tych wszystkich, którzy ich pozywają o Kurowo.

W 1448 Andrzej Grąbiewski z Grąbiewa zapisał żonie Wiączce po 100 grzywien posagu oraz wiana na 1/4 wsi Grąbiewo oraz 1/4 Kurowa. W 1448 wraz z bratankami Wincentym oraz Florianem wystąpił przy rozgraniczeniu dziedzin Grąbiewo i Kurowo, a w 1465 sprzedał Mikołajowi Dokowskiemu połowę wsi Kurowo za 150 grzywien. W 1462 Mikołaj Dokowski z Dokowa Suchego od Floriana z Grąbiewa oraz jego bratanic Anny i Doroty, córek zmarłego Wincentego z Grąbiewa, dziedziców niedzielnych, zakupił połowę wsi Grąbiewo i Kurowo za 400 grzywien szer. półgroszy. W 1495 Marcin Grabisz ze Strzelec za 500 złotych węgierskich sprzedał Wincentemu Grąbiewskiemu dziedzinę Strzelce wraz z częścią dziedziny Kurowo przynależną do Strzelec.

W 1525 nastąpił podział dóbr pomiędzy braćmi Grąbiewskimi. Mikołaj Grąbiewski otrzymał wieś Strzelce, półtora folwarku w opuszczonej wówczas wsi Kurowo wraz z lasem, który rozciągał się od granic dziedziny Snowidowo aż do miejsca zwanego Łowisko leżącego w stronę Ostrowa Kurowskiego, a także wszystkie łąki zwane Kurowskie, z tym zastrzeżeniem, aby nie zatrzymywał wody w stawie na szkodę swojego brata Jana. Jan Grąbiewski natomiast otrzymuje połowę wsi Grąbiewo wraz z dworem, połową folwarku grąbiewskiego, 4,5 folwarków zwanych Kurowskie wraz z zapustem, który ciągnął się od granic dziedziny Zimna Woda aż do Łowiska oraz wszystkie łąki grąblewskie.

W 1529 Jan Grąbiewski na połowie swoich części we wsi osiadłej Grąbiewo oraz we wsi opuszczonej Kurowo zapisał po 70 grzywien posagu oraz wiana swojej żonie Annie córce Bernarda Pieskowskiego. W 1572 Jan Strzelecki na wsi osiadłej Strzelce oraz na opustoszałym Kurowie zapisał po 3100 złotych polskich posagu oraz wiana swojej żonie Małgorzacie. W 1583 Jan Strzelecki, dziedzic w Strzelcach, pozwany został przez Jana Grąbiewskiego o to, "że przyrzekł mu uwolnić wieś opuszczoną Kurowo od ciężaru wykorzystywania przezeń pastwisk płonych w Kurowie, czego nie dotrzymał oraz o to, że wraz ze swoimi poddanymi wyrąbał i wywiózł z gruntów powoda w Kurowie, w pobliżu granicy z Urbanowem, dużą ilość drzew oraz chróstów".

W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej w 1793, miejscowość przeszła w posiadanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) Kurowo należało do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski). Kurowo należało do okręgu grodziskiego i stanowiło część majątku Granówko, którego właścicielem był wówczas Nieżuchowski. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 109 mieszkańców i 15 dymów (domostw).

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa poznańskiego.

Bibliografia

• Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. II (I-Ł) z.1, hasło: „Kurowo”. Wrocław: Ossolineum, 1988, s. 553.

Linki zewnętrzne

• Kurowo w Słowniku historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu (online).