Ludwik Marian Kurnatowski
 Ludwik Marian Kurnatowski | |
| Data urodzenia |
1868 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
23 stycznia 1940 |
| Narodowość |
polska |
| Dziedzina sztuki |
policjant, pisarz |
| Ważne dzieła | |
|
Tajemnica Belwederu | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Ludwik Marian Kurnatowski h. Łodzia (ur. 1868, zm. 23 stycznia 1940 w Warszawie) – wysoki urzędnik Policji Państwowej, pisarz.
Biogram[edytuj | edytuj kod]
W służbie śledczej był jeszcze na długo przed I wojną światową. W 1905 kierownik Kancelarii Urzędu Śledczego w Warszawie (wcześniej referent tamże). W 1910 prowadził głośną sprawę Bogdana Jaxa-Ronikiera. Podczas I wojny światowej ewakuowany do Rosji, służył w policji moskiewskiej. Na przełomie 1916 i 1917 brał udział w obławie na warszawskich złodziei, którzy włamali się do banku w Charkowie. Za zasługi przy tej sprawie odznaczony w 1917 Orderem Świętego Włodzimierza IV klasy.
W trakcie rewolucji październikowej odsunięty od obowiązków i osadzony czasowo w więzieniu w Moskwie (razem z przestępcami, których pomógł ująć)[1]. Po odzyskaniu niepodległości mianowany nadkomisarzem i zastępcą naczelnika Urzędu Śledczego w Warszawie.
Tuż po I wojnie światowej prowadził wiele spraw kryminalnych, przyczyniając się do rozbicia kilku gangów działających w Warszawie.
W 1922 prowadził dochodzenie w sprawie mordu w Skolimowie, jednej z najstraszniejszych zbrodni II RP (w napadzie na młyn w Skolimowie zginęła prawie cała rodzina młynarza i pomocnicy)[2].
Funkcję zastępcy naczelnika UŚ sprawował jeszcze w czerwcu 1926. W 1927 głośna była sprawa ucieczki Kurnatowskiego, który miał zeznawać jako świadek na procesie swego podwładnego: aspiranta Daniela Bachracha, oskarżonego o szefowanie szajce fałszerzy paszportów. Równolegle oskarżany przez niektóre ofiary napadów rabunkowych za przyjmowanie łapówek. Kurnatowski wyjechał najpierw do Wolnego Miasta Gdańska, potem do Berlina, skąd miał wyjechać do Szwajcarii. Ostatecznie z Gdańska powrócił do Warszawy. Winy nie zostały mu udowodnione, były komisarz wyszedł z aresztu za kaucją.
Na początku lat 30. XX wieku napisał kilka zbiorów wspomnień – autentycznych historii kryminalnych, w których brał udział. Planował wydanie pamiętników, ale te się nie ukazały. Poszczególnie opowiadania ukazywały się także w gazetach w latach 30.
Zmarł 23 stycznia 1940 roku i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Był żonaty z Marią Łodzia-Kurnatowską (ur. 1880, zm. 15 września 1961), z którą miał dwóch synów: Ryszarda (ur. 1899), prawnika w Warszawie, i Antoniego (ur. 11 maja 1901), urzędnika.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Srebrny Krzyż Zasługi (2 maja 1925)[3]
- Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie, 1917)[1]
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Branka cyganów (1931)
- Szpilka z trupią główką (1931; wznowiona 2014 razem z Tajemnicą Belwederu)
- Tajemnica Belwederu (1931; wznowiona 2014[4])
- Obłęd złota (1932)
- Od 1908 do dzisiaj (1932)
- Zagadkowi milionerzy (1932, wznowiona 2015[5]; pierwotne wydanie pod pseudonimem „Leon Kurnatowski”)
- Sprawy kryminalne II RP (2014) – wybór opowiadań[6]
- Sprawy kryminalne sprzed 1918 (2014) – wybór opowiadań[7]
- Samochodowa banda Kłaka (2016) – wybór opowiadań z wcześniejszych tomów, seria „Kryminały przedwojennej Warszawy”, t. 36[8]
- Szczury hotelowe (2018) – opowiadania z przedwojennych gazet, seria „Kryminały przedwojennej Warszawy”, t. 47[9]
- Niebieskie ptaki Warszawy (2019) – opowiadania z przedwojennych gazet, seria „Kryminały przedwojennej Warszawy”, t. 60[10]
- Życie i przygody Wiktora Gruena (2019) – opowiadania z przedwojennych gazet, seria „Kryminały przedwojennej Warszawy”, t. 63[11]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b A.F. Koszko, Kradzież w charkowskim banku, [w:] Opowiadania o świecie przestępczym carskiej Rosji, tom 1, s. 185–203, 2022, ISBN 978-83-67240-05-5.
- ↑ Ludwik M. Kurnatowski, Krwawa noc w Skolimowie, [w:] Szczury hotelowe, 2018.
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 109, poz. 475 „za pełną poświęcenia działalność na polu bezpieczeństwa publicznego”.
- ↑ Marian Ludwik Kurnatowski, Tajemnica Belwederu, wyd. 1 powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2014, ISBN 978-83-63424-26-8, OCLC 876445322 [dostęp 2023-01-15].
- ↑ Marian Ludwik Kurnatowski, Zagadkowi milionerzy, wyd. 1 powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2015, ISBN 978-83-63424-82-4, OCLC 932182098 [dostęp 2023-01-15].
- ↑ Marian Ludwik Kurnatowski, Sprawy kryminalne II RP, wyd. 1, powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2014, ISBN 978-83-63424-43-5, OCLC 883574028 [dostęp 2023-01-15].
- ↑ Marian Ludwik Kurnatowski, Sprawy kryminalne sprzed 1918 r., wyd. 1, powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2014, ISBN 978-83-63424-50-3, OCLC 899768333 [dostęp 2023-01-15].
- ↑ Ludwik Kurnatowski, Samochodowa banda Kłaka, wyd. 1 powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2016, ISBN 978-83-65499-29-5, OCLC 979070267 [dostęp 2023-01-15].
- ↑ Ludwik Kurnatowski, Szczury hotelowe, wyd. I powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2018, ISBN 978-83-66022-12-6, OCLC 1038428744 [dostęp 2023-01-15].
- ↑ Ludwik Kurnatowski, Niebieskie ptaki Warszawy, wyd. 1. powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2018, ISBN 978-83-66022-79-9, OCLC 1150771141 [dostęp 2023-01-15].
- ↑ Ludwik Kurnatowski, Życie i przygody Wiktora Gruena. Ze wspomnień naczelnika Urzędu Śledczego, wyd. I powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2019, ISBN 978-83-66371-13-2, OCLC 1129950350 [dostęp 2023-01-15].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Głos Polski, 17 I 1928.
- Jan Zbrożek, Ucieczka komisarza policji, [w:] Stolica, nr 39, 1967.
- Andrzej Macko, Polski Sherlock Holmes, [w:] Kulisy, nr 25, 18.06.1972.
- Ludwik M. Kurnatowski, [w:] Ludwik M. Kurnatowski, Tajemnica Belwederu (Kryminały przedwojennej Warszawy, t. 9), Warszawa 2014.
- O autorach, [w:] Ludwik M. Kurnatowski, Daniel Bachrach, Sprawy kryminalne II RP, Warszawa 2014.
- O autorach, [w:] Ludwik M. Kurnatowski, Daniel Bachrach, Sprawy kryminalne sprzed 1918, Warszawa 2014.
- Ludwik M. Kurnatowski, [w:] Ludwik M. Kurnatowski, Samochodowa banda Kłaka (Kryminały przedwojennej Warszawy, t. 36), Warszawa 2016.