Ludwik Posadzy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ludwik Posadzy
Data i miejsce urodzenia

3 sierpnia 1878
Szymborze (Inowrocław)

Data i miejsce śmierci

listopad 1939
Poznań (Fort VII)

Zawód, zajęcie

filozof, historiozof, pedagog

Ludwik Posadzy (ur. 3 sierpnia 1878 w Szymborzu, Inowrocław[1], zm. w listopadzie 1939 w Poznaniu, Fort VII[2]) – polski filozof, historiozof i pedagog.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w tej samej dzielnicy Inowrocławia, co osiemnaście lat wcześniej Jan Kasprowicz. Pochodził z rodziny chłopskiej. Gimnazjum ukończył w Inowrocławiu (matura 1899), a następnie podjął studia w Berlinie (filozofia, filologia polska i historia). W szczególności poświęcił się wówczas filozofii dziejów, pozostając pod silnym wpływem mesjanizmu Adama Mickiewicza. Działał w Towarzystwie Naukowym Studentów Polskich za co został relegowany z uczelni tuż przed końcowym egzaminem. Doktoryzował się w 1906 na Westfalskim Uniwersytecie Wilhelma w Münsterze (praca Der entwicklungsgeschichtliche Gedanke bei Herder) i jeszcze tego samego roku przyjechał do Poznania, gdzie zajął się tajnym nauczaniem młodzieży oraz prowadzeniem wykładów dla inteligencji. Specjalizował się w tym zakresie w historii i literaturze polskiej[2].

W 1908 udał się do Paryża i Londynu (stypendium). Podczas tego wyjazdu stworzył swoje główne dzieło historiozoficzne wydane w 1909: O posłannictwie narodów europejskich. Pomysły do filozofii dziejów Francji, Niemiec i Polski. Po powrocie do Polski musiał się przenieść do zaboru austriackiego, gdyż był ścigany za poglądy polityczne przez policję pruską. W Krakowie zapoznał się z tamtejszym środowiskiem naukowym (głównie Ignacy Chrzanowski, Wincenty Lutosławski oraz Stanisław Pigoń)[2].

W 1912 pojechał do Włoch i Szwajcarii. Zwiedzał tam zakłady wychowawcze i studiował nowe metody pedagogiczne. Zgromadzoną wiedzą dzielił się po powrocie do Polski, m.in. w trakcie warszawskiego cyklu wykładowego w Seminarium dla Nauczycielek Ludowych i Ochroniarek Stefanii Marciszewskiej[2].

Po wybuchu I wojny światowej został internowany przez Rosjan i wraz z żoną (ślub z Marciszewską w 1914[1]) zesłany do Kazania, gdzie do 1919 prowadził sierociniec polski. W 1920 wrócił do Poznania. Przez trzy lata prowadził tam kursy oświatowe na zlecenie kuratorium. Od 1923 został zatrudniony w Bibliotece Uniwersyteckiej, ale nadal prowadził działalność pedagogiczną. Zajmował się też badaniami naukowymi i publicystyką. Był również wydawcą. Opublikował m.in. dzieło Augusta Cieszkowskiego O ochronach wiejskich (z przedmową własną). Przetłumaczył na język polski Krótką opowieść o Antychryście autorstwa Włodzimierza Sołowiowa (1924). W 1937, jako przygotowanie do habilitacji, opracował pracę Poglądy pedagogiczne Adama Mickiewicza[2]. Została opublikowana w 1938 przez Księgarnię św. Wojciecha[3].

Po napaści Niemiec na Polskę został aresztowany przez gestapo. Niemcy zamordowali go w poznańskim Forcie VII w listopadzie 1939[2]. Spoczywa na cmentarzu parafialnym św. Jana Vianneya w Poznaniu[4].

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

  • Poglądy pedagogiczne Adama Mickiewicza (1938),
  • Powiastki i bajki (1934, współautor),
  • Odrodzić Polskę w Chrystusie: zagadnienia religijne, wychowawcze i społeczne (1928),
  • Polska nie ma czasu czekać (1926),
  • Nieznane listy Adama Mickiewicza do Konstancji Łubieńskiej (1924, opracowanie),
  • O posłannictwie narodów europejskich: pomysły do filozofii dziejów Francyi, Niemiec i Polski (1909)[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Marek Jerzy Minakowski (red.), Ludwik Posadzy (ID: psb.23856.1), [w:] Sejm Wielki [online].
  2. a b c d e f Andrzej Wawrzynowicz (red.), Spór o mesjanizm. T. 1: Rozwój idei, Klasycy Polskiej Nowoczesności, Warszawa: Fundacja Augusta hrabiego Cieszkowskiego, 2015, s. 364, ISBN 978-83-62609-46-8
  3. a b Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu, Autor: Posadzy, Ludwik (1878-1939) [online], prolib.ans-ns.edu.pl [dostęp 2024-05-19].
  4. Billion Graves, Ludwik Posadzy [online], billiongraves.com [dostęp 2024-05-19].