Muzeum Technik Ceramicznych w Kole
 Siedziba muzeum | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Kajki 44 |
| Data założenia |
1975 |
| Dyrektor |
Tomasz Nuszkiewicz |
Położenie na mapie Koła  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kolskiego  | |
 52°11′39,94″N 18°38′03,57″E/52,194428 18,634325
| |
| Strona internetowa | |
Muzeum Technik Ceramicznych w Kole – muzeum w Kole, w województwie wielkopolskim, założone w 1975 roku. Zajmuje się wyrobami fajansowymi i inną ceramiką oraz hi
Oprócz wystaw dotyczących ceramiki prezentuje też ekspozycje na temat historii miasta i inne. Siedziba mieści na terenie osiedla Stare Miasto.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Inicjatorem powstania muzeum był Czesław Freudenreich[1]. Pierwszy pomysł powstał w czasie II Rzeczypospolitej. W 1930 roku wystąpił on z pomysłem utworzenia w Kole placówki muzealnej w założonej w 1842 roku przez jego pradziadka Fabryce Fajansu i Majoliki. Z braku środków finansowych plan ten stał się jednak niemożliwy. Kolekcja wyrobów z porcelany, półporcelany, fajansu i majoliki przechowywana była w Izbie Pamiątek w Szkole Podstawowej nr 3, ale w okresie II wojny światowej rozproszyła się i zaginęła.
W 1948 roku w pałacu hr. Kreutzów w Kościelcu Urząd Wojewódzki w Poznaniu utworzył Muzeum Rejonowe w Kole z siedzibą w Kościelcu. Kierownikiem został Jan Szczepankiewicz. W muzeum gromadzono eksponaty przywożone z majątków ziemskich. W 1947 roku podjęto decyzję o likwidacji muzeum, a zbiory przeniesiono do Muzeum Wielkopolskiego w Poznaniu[1].
W 1972 roku powstał Dział do spraw Kultury Regionalnej, który gromadził zbiory do Izby Pamiątek Ziemi Kolskiej. Nadzór nad nim objęła mgr etnografii Jolanta Ruchlewicz-Oblizajek. Izba Pamiątek funkcjonowała w latach 1973–1975 w budynku Powiatowego Domu Kultury. Zajmowała się ona różnymi wystawami (obiektami epoki neolitu, srebrnymi monetami)[1].
Od 1975 roku działalność przeniesiono do lokalu przy ul. Kajki 44 i od tej pory zaczęło funkcjonować Muzeum w Kole. Jednak placówka nie utrzymała się sama. Stała się filią Muzeum Okręgowego w Koninie, a potem oddziałem tego Muzeum (1979)[1].
Muzeum Technik Ceramicznych w 1984 roku stało się samodzielną instytucją[1]. Od 2008 roku muzeum wydaje we współpracy z Miejskim Domem Kultury w Kole, Powiatową i Miejską Biblioteką Publiczną w Kole oraz Stowarzyszeniem Przyjaciół Miasta Koła n. Wartą pismo Rocznik Kolski[2].
W 2022 roku muzeum zostało odznaczone Medalem „Za Zasługi dla Ligi Obrony Kraju”[3].
Archeologia[edytuj | edytuj kod]
Placówka zajmuje się również badaniami archeologicznymi. W 1983 roku przeprowadzono badania na terenie Koła i jego gminy[4]. W tym okresie dyrektorem muzeum był archeolog Jerzy Rybacki.
Odkryto stanowisko z epoki brązu i okresu rzymskiego[4]. Opracowywano materiał pozyskany z grodzisk stożkowych w Piekarach, z zamku kolskiego, ze Sławska i Uniejowa.
W latach 1985–1987 prowadzono wykopaliska w miejscowości Okoleniec. Pozyskane materiał umieszczono w muzeum. W 1985 i 1986 roku prowadzono badania przy kolskim ratuszu. Pozyskano ceramikę, wyroby ze skóry, kości zwierząt. Jednak badania zostały przerwane ze względu na zawalenie się wieży ratusza[4].
Stan obecny[edytuj | edytuj kod]
Muzeum na wystawie stałej eksponuje fajans z kolskiej fabryki rodziny Freudenreichów[5]. Wystawy czasowe prezentują różnorodną tematykę.
Po 1990 roku badania są głównie skierowane na historię Ziemi Kolskiej. Józef Stanisław Mujta rozpoczął prace w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie i natrafił na 20 pergaminów i 2 dokumenty papierowe, dokumenty związane z królewszczyzną w Kole. Przetłumaczono z łaciny 7 pergaminów. W 1994 roku rozpoczęto prace nad badaniem wydarzeń z czasów II wojny światowej. Muzeum kontynuuje badania regionalistyczne wydając liczne publikacje o charakterze naukowym i popularnonaukowym[6].
Za swoją działalność, m.in. wydawniczą, było wielokrotnie nagradzane, m.in. w Konkursie na wydarzenie muzealne roku w Wielkopolsce IZABELLA (2006, 2007, 2010, 2012)[7]. Muzeum prowadzi aktywną działalność edukacyjną (konkurs wiedzy historycznej o mieście Kole, warsztaty zdobienia ceramiki, lekcje muzealne)[6]. Organizuje półkolonie letnie i zimowe dla dzieci, konferencje naukowe, oprowadzanie po zabytkach miasta i wiele innych inicjatyw. Muzeum współorganizuje również doroczny festyn rycerski-imprezę plenerową.
Muzeum jest finansowane przez władze miasta[6].
Na poddaszu ratusza w Kole przystosowano pomieszczenie na ekspozycje muzealne. Zlokalizowane tam są dwie stałe wystawy: kolskiego fajansu oraz najdawniejszych dziejów miasta Koła.
Dyrektorzy[edytuj | edytuj kod]
Dyrektorzy muzeum[8]:
- Jolanta Ruchlewicz-Oblizajek (1972–1979)
- Maria Andre (1979–1982)
- Jerzy Rybacki (1982–1991)
- Józef Stanisław Mujta (1991–2004)
- Krzysztof Witkowski (2004–2015)[9]
- Bartłomiej Grzanka (p.o. 2015)
- Aleksandra Ossowska (2015–2018)[10]
- Tomasz Nuszkiewicz (od 2018)[11]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Historia muzeum [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2023-02-05].
- ↑ Rocznik kolski [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2023-02-05].
- ↑ Muzeum Technik Ceramicznych otworzyło wystawę [online], Miasto Koło - oficjalny portal informacyjny [dostęp 2022-11-16] (pol.).
- ↑ a b c Prace naukowo-badawcze [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2023-02-05].
- ↑ „Fajans kolski – formy, dekoracje, techniki zdobnicze” im. Czesława Freudenreicha [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2023-02-05].
- ↑ a b c Muzeum Technik Ceramicznych [online], Miasto Koło - oficjalny portal informacyjny [dostęp 2023-02-05] (pol.).
- ↑ Nagrody i wyróżnienia [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2023-02-05].
- ↑ Historia muzeum [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2022-11-06].
- ↑ Burmistrz Miasta Koła [online], Miasto Koło - oficjalny portal informacyjny [dostęp 2022-11-06] (pol.).
- ↑ Aleksandra Ossowska nowym dyrektorem Muzeum [online], e-kolo.pl [dostęp 2022-11-06] (pol.).
- ↑ Były sekretarz miasta został dyrektorem kolskiego muzeum [online], LM.pl - pierwszy portal w regionie [dostęp 2022-11-06] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Józef Burszta, 600 lat miasta Koła, Poznań 1963.
- Józef Stanisław Mujta, Miasto Koło w 625-lecie nadania praw miejskich, Koło 1987.
- Józef Stanisław Mujta: 635 lat miasta Koła. Koło: Muzeum Technik Ceramicznych : Kolskie Towarzystwo Kulturalne, 1997. ISBN 83-86139-34-X.
- Muzea Wielkopolski. Poznań: Kwartet, 2004, s. 52-53. ISBN 83-917016-5-4.