Nornik pirenejski
| Microtus gerbii[1] | |||
| (Gerbe, 1879) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj | |||
| Gatunek |
nornik pirenejski | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Nornik pirenejski[6] (Microtus gerbii) – gatunek ssaka z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae), występujący w Europie Zachodniej[5][7].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Nornik pirenejski występuje we Francji (w przybliżeniu na zachód od Masywu Centralnego i na południe od rzeki Loara), Andorze oraz północnej i północno-wschodniaj Hiszpanii (od wschodniej Kantabrii po wschodnie Pireneje)[8].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1879 roku francuski zoolog Zéphirin Gerbe nadając mu nazwę Arvicola (Microtus) gerbii[3]. Holotyp pochodził z Dreneuf, w dolnym biegu rzeki Loara, we Francji[7].
Microtus gerbii należy do podrodzaju Terricola oraz grupy gatunkowej duodecimcostatus[8]. Powszechnie stosowana nazwa gatunkowa gerbei jest nieuzasadnioną poprawką pierwotnej nazwy gerbii[8]. Microtus pyrenaicus to nomen dubium; nie ma pewności, czy jest synonimem M. gerbei, czy jego podgatunkiem[8][7]. Postawiono hipotezę, że M. gerbii wyewoluował ze środkowoplejstoceńskiego M. mariaclaudiae[7]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[8].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Microtus: gr. μικρος mikros „mały”; ους ous, ωτος ōtos „ucho”[9].
- gerbii: dr Jean-Joseph Zéphirin Gerbe (1810–1890), francuski zoolog, embriolog porównawczy[10].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 92–108 mm, długość ogona 22–36,6 mm; masa ciała 17–32 g[11]. Samice posiadają dwie pary sutek pachwinowych[11].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Jest on spotykany od poziomu morza do 2000 m n.p.m. w Pirenejach[5]. Na niżej położonych obszarach nornik pirenejski jest spotykany na pastwiskach i gruntach ornych, podczas gdy w górach zamieszkuje tereny trawiaste i skaliste skraje lasów. Preferuje tereny suche, o względnie niskich rocznych temperaturach (15–16 °C). Kopie nory, choć w mniejszym stopniu na terenach górskich[5].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Nornik pirenejski jest lokalnie liczy przynajmniej w części swojego zasięgu występowania, jego liczebność osiąga do 100 gryzoni na hektar. Najliczniejszy jest w zachodniej Francji. Nie są znane zagrożenia dla tego gatunku, występuje też w niektórych obszarach chronionych. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje nornika pirenejskiego za gatunek najmniejszej troski[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Microtus gerbii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ E. de Sélys-Longchamps. Distribution géographique des Campagnols (Arvicola) en Europe. „Revue Zoologique”. 1847, s. 305, 1847. (fr.).
- ↑ a b Z. Gerbe. Diagnose d’un campagnol nouveau de France. „Le Naturaliste: journal des échanges et des nouvelles”. 7, s. 51, 1879. (fr.).
- ↑ a b G.S. Miller. Eighteen new European voles. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 1, s. 203, 1908. (ang.).
- ↑ a b c d e F. Cassola, Microtus gerbei, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-12-06] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 237. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Microtus (Terricola) gerbei. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-06].
- ↑ a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 364. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 424, 1904. (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 151. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ a b U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 345. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).