Parafia św. Jana Chrzciciela i Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Biskupcu
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba | |
| Adres |
Plac Kościelny 1, 11-300 Biskupiec |
| Data powołania |
II poł. XIV w. |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Proboszcz |
ks. prał. Wiesław Badura |
Położenie na mapie Biskupca  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego  | |
Położenie na mapie gminy Biskupiec  | |
 53°51′52,164″N 20°57′18,180″E/53,864490 20,955050
| |
Parafia św. Jana Chrzciciela i Narodzenia NMP w Biskupcu – wchodzi w skład dekanatu biskupieckiego. Przed rokiem 1525 Biskupiec był siedzibą jednego z archiprezbiteratów warmińskich.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Za datę powstania parafii przyjmuje się drugą połowę XIV wieku – kościół już istniał w czasie lokacji miasta przez biskupa warmińskiego Henryka Sorboma 17 października 1395.
W czasie wojny głodowej w roku 1414 kościół został spalony. Biskup Łukasz Watzenrode przeznaczył na jego odbudowę materiały z rozbiórki kościoła św. Ducha w Lidzbarku. Brak jest szczegółowych informacji, ale odbudowany kościół uległ zniszczeniu w czasie wojny polsko-krzyżackiej 1519-21. Nowy kościół konsekrował 26 kwietnia 1580 roku biskup Marcin Kromer. Wówczas w wieży kościelnej ulokowano szkołę. Szkoła parafialna w Biskupcu znana jest z 1565 r. Bractwo różańcowe w parafii biskupieckiej znane jest z 1628 roku.
Drewniana wieża kościoła spłonęła 13 maja 1651 r., a odbudowano ją w 1668. Wieża ponownie spłonęła 26 lutego 1700, a odbudowano ją w roku 1717. W latach 1728-1734 odbudowywano ponownie kościół. Kościół został powiększony :przedłużono prezbiterium i dodano ołtarze boczne Przemienienia Pańskiego i św. Walentego. Kościół ten był wielkości obecnej nawy środkowej. Kościół był konsekrowany przez biskupa Michała Remigiusza Łaszewskiego 14 sierpnia 1735.
Ruch naturalny w parafii w 1772 roku: urodzeni – 151, zmarli -110, śluby – 35. Komunię św. wielkanocną przyjęło – 2240 wiernych.
Kościół ponownie spłonął 21 kwietnia 1766 wraz z wieżą i plebanią. Kościół odbudowano kilkanaście lat później ze składek z całej diecezji warmińskiej przy wsparciu biskupa Ignacego Krasickiego. Szczególną ofiarność wykazał właściciel Stanclewa Zygmunt Zeyguth Stanisławski, który opłacił budowę wieży kościelnej 1783 i zafundował organy gdańskie (przetrwały do 1922). Kościół w roku 1838 przechodził konserwację. Kościół okazał się za mały dla zwiększającej się liczby parafian. Rozbudowę kościoła w roku 1881 rozpoczęto z inicjatywy proboszcza Edwarda Herrmanna. Dobudowano dwie boczne nawy z kaplicami i poszerzono chór. Kościół był konsekrowany już przez biskupa Edwarda Herrmanna 6 lipca 1908.
Kościół został spalony w czasie II wojny światowej, a odbudowano go w latach 1948-1949.
Zasięg parafii[edytuj | edytuj kod]
Do parafii w Biskupcu należeli w 1729 roku wierni z następujących wsi: Kojtryny, Kramarka, Nasy, Najdymowo, Parleza Wielka, Pudląg, Rukławki, Rzeck, Zabrodzie, Zazdrość, Bredynki i Rasząg a w roku 1938: Bredynki, Najdymowo, Rasząg, Rukławki i Rzeck.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Biskupiec z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn, 1969. (str. 82–85)
- Przewodnik po zabytkowych kościołach południowej Warmii, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1973 (str. 12–13)
- Andrzej Kopiczko, Ustrój i organizacja diecezji warmińskiej w latach 1525–1772, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Olsztyn, 1993 (str. 235 bractwo róż.., str. 267 wykaz wsi należących do parafii w 1729 r.)