Parafia św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy w Lyskach
Kościół św. Małgorzaty | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Siedziba | |
Adres |
ul. Rybnicka 4 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Archidiecezja | |
Dekanat | |
Kościół | |
Proboszcz |
Jan Włosek |
Wezwanie | |
Położenie na mapie gminy Lyski | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu rybnickiego | |
50°07′04,594″N 18°23′13,957″E/50,117943 18,387210 | |
Strona internetowa |
Początki parafii[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wiadomość o Lyskach pochodzi z pierwszej połowy XIII wieku. W tym czasie prawdopodobnie liczyły kilku osadników. Kościoły parafialne, które w wiekach średnich i nowszych posiadały duży zasięg obwodu parafialnego, z reguły powstały jeszcze w okresie przed akcją osadniczą na prawie niemieckim, a więc najpóźniej w pierwszej połowie XIII wieku. Do tej grupy kościołów należy kościół w Lyskach. Istniał już, zanim Lyski przeniesiono na ustrój prawa niemieckiego. W okresie 1335–1342 pojawiają się pierwsze źródłowe wzmianki o kościele i parafii w Lyskach.
Miejscowości wchodzące w skład parafii w Lyskach[edytuj | edytuj kod]
Źródła z XVII wieku – 1679 r. – wyliczają następujące wsie w granicach parafii w Lyskach: Lyski, Bogunice, Zwonowice, Gaszowice, Pogwizdów, Górki Śląskie, Sumnia, Szczerbice, „Solarnia”, Szymocice, Nowa Wieś. Wyżej wymieniony zasięg parafii pozostał niezmieniony aż do czasu zmiany państwowości w 1922 roku, kiedy nowa granica państwowa odcięła wieś Szymocice, zostawiając ją przy Rzeszy Niemieckiej. Administracja Apostolska dla odzyskanej przez Polskę części Górnego Śląska i utworzona w 1925 roku diecezja katowicka wymagała reorganizacji dekanatów i obwodów parafialnych na obszarze przyznawanym Polsce. Przy tych zmianach także obwód parafii w Lyskach uległ stopniowo dużym zmianom, tak, że ostatecznie dziś parafię tworzą jedynie wsie: Lyski, Sumina, Nowa Wieś, Bogunice.
Kościół w Lyskach[edytuj | edytuj kod]
- Osobny artykuł:
Aż do początków ubiegłego stulecia w Lyskach istniał drewniany kościół. Patronką kościoła była św. Małgorzata Antiocheńska przedstawiana na obrazach ze smokiem. Kościół spłonął w pożarze w 1669 roku. Na miejscu starego zniszczonego kościoła został wybudowany nowy, również drewniany kościół w 1672 roku. Przetrwał on w Lyskach 230 lat. Posiadał murowaną i sklepioną kryptę, w której składano ciała zmarłych dziedziców wsi. Już od 1850 roku odczuwano potrzebę zbudowania nowego, dużego kościoła, gdyż liczba parafian stale wzrastała. W 1854 roku parafia liczyła 3060 wiernych, a w 1861 roku liczba parafian wzrosła do 3700. Plan narzuciła rejencja opolska jako przedstawicielka fiskalnego patronatu, a gmina kościelna zaakceptowała. Kierownikiem budowy był budowniczy Paweł z Rybnika, zaś zleconą mu budowę wykonał budowniczy Klose. Poświęcenie nowego kościoła odbyło się 13 maja 1906 roku. Okna witrażowe dostarczyła firma Franke z Naumburga. Stacje Drogi Krzyżowej wykonał malarz Waldowski z Wrocławia. W czasie działań II wojny światowej kościół został poważnie uszkodzony. Szkody te zostały naprawione dzięki ks. proboszczowi Teichmannowi.
Proboszczowie[1][edytuj | edytuj kod]
- ks. Karol Pfleger
- ks. Karol Riedl
- ks. Henryk Ballon
- ks. Paweł Kuczka (administrator 1922 – 1923, proboszcz 1923 – 1930)
- ks. Paweł Hojka (administrator 1930 – 1931)
- ks. Ignacy Pawelke (1931 – 1940)
- ks. Karol Burger (substytut excurrendo 1940)
- ks. Adolf Gniłka (administrator 1940 – 1945)
- ks. Jan Teichmann (administrator 1945 – 1949)
- ks. Jerzy Stefani (administrator 1949 – 1957, proboszcz 1957 – 1979)
- ks. Jan Student (1979 –1986)
- ks. Antoni Dreja (tymczasowy administrator 1986)
- ks. Józef Knyć (1986 – 1993)
- ks. Józef Krawczyk (1993 – 2002)
- ks. Jan Włosek (obecnie)[2]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Poprzedni proboszczowie parafii – Parafia Lyski [online] [dostęp 2023-11-21] (pol.).
- ↑ https://www.archidiecezjakatowicka.pl/o-diecezji/parafie/221-swietej-malgorzaty-dziewicy-i-meczennicy-lyski Dane parafii na stronach Archidiecezji.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ludwik Musioł, Lyski – monografia historyczna gminy i parafii, Katowice 1998.
- Schematyzm Archidiecezji Katowickiej”, Katowice 1993.