Roman Peszkowski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Roman Emilian Marceli Peszkowski
porucznik sanitarny porucznik sanitarny
Data i miejsce urodzenia

22 października 1898
Rzeszów

Data i miejsce śmierci

między 20 a 22 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

5 Pułk Piechoty Legionów,
7 Batalion Sanitarny,
9 Szpital Okręgowy

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa:

Późniejsza praca

instruktor LOPP

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Odznaka Honorowa PCK III stopnia

Roman Emilian Marceli Peszkowski (ur. 22 października 1898 w Rzeszowie, zm. między 20 a 22 kwietnia[1] 1940 w Katyniu) – porucznik sanitarny Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej[2].

Symboliczne upamiętnienie Edwarda i Romana Peszkowskich na grobowcu rodzinnym w Rzeszowie
Tabliczka upamiętniająca braci Peszkowskich na ścianie kościoła św. Karola Boromeusza w Warszawie

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Władysława i Marii z Mireckich[3]. Absolwent gimnazjum w Rzeszowie. Uzyskał niepełne wykształcenie medyczne[1]. Uczestnik I wojny światowej w szeregach armii austro-węgierskiej. W lipcu 1920 jako podchorąży sanitarny służył w Szpitalu Mokotowskim, został powołany do rezerwy Wojska Polskiego z jednoczesnym powołaniem do czynnej służby i mianowany podporucznikiem sanitarnym[4]. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 5 pułku piechoty Leg[5]. Od 1921 w VII batalionie sanitarnym[6]. W 1927 był w stopniu porucznika administracji, dział sanitarny ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 36 lokatą[7]. W 1929 jako główny instruktor PCK organizował i przeprowadzał w całej Polsce kursy przeciwgazowe szkolące instruktorów i podinstruktorów drużyn ratowniczych[8][9]. Reprezentował Zarząd Główny PCK na Walnych Zebraniach Członków PCK w poszczególnych oddziałach. Wygłaszał referaty dotyczące zadań i rozwoju PCK[10][11]. Prowadził audycje w Polskim Radiu dotyczące organizacji przez PCK pomocy sanitarnej społeczeństwu na wypadek katastrof żywiołowych i wojennych[12] oraz wojny chemicznej[13]. Brał czynny i znaczący udział w I Kongresie Ratownictwa, na którym podniesiono konieczność utworzenia centralnego związku ratownictwa[14]. W 1931 był nadal oficerem 7 batalionu sanitarnego[15]. W kwietniu 1931 został wybrany do Komisji Rewizyjnej poznańskiego Oddziału LOPP[16]. W 1933 należał do kadry zapasowej 9 Szpitala Okręgowego[17]. W 1935 został zwolniony z zajmowanych stanowisk z równoczesnym pozostawieniem bez przynależności służbowej i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu[18], następnie został przeniesiony w stan spoczynku. W latach 1936–1939 w LOPP w Brześciu n. Bugiem jako instruktor[3][1]. W marcu[1] 1939 zmobilizowany do 9 Szpitala Okręgowego[3].

Po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 został wzięty do niewoli. Według stanu z kwietnia 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku. Między 19 a 21 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[1] – lista wywózkowa 035/2 poz 14, nr akt 259[19] z 16.04.1940[1]. Został zamordowany między 20 a 22 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[1]. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców[20][21].

Brat Romana Peszkowskiego – ppłk art. Edward Zygmunt Peszkowski – był także oficerem Wojska Polskiego i także został zamordowany w ramach zbrodni katyńskiej w Charkowie.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

  • Edward i Roman Peszkowscy zostali upamiętnieni symbolicznymi inskrypcjami na grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Pobitno w Rzeszowie[22][23].
  • Minister obrony narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień kapitana. Awans zostały ogłoszone 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”
  • Dąb Pamięci zasadzony przez Zespół Szkół Ekonomicznych przy ul. Hoffmanowej w Rzeszowie[24]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 587.
  2. ↑ Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 188.
  3. ↑ a b c Kiński i inni, Katyń, Księga Cmentarna, 2000, s. 473.
  4. ↑ „Dziennik Personalny” (R.1, nr 27), Warszawa, 21 lipca 1920, s. 603.
  5. ↑ Serwis informacyjny UM Rzeszów - Z dawnego Rzeszowa - "Podkarpacka historia" [online], www.rzeszow.pl [dostęp 2019-10-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-05].
  6. ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa 1923, s. 1165.
  7. ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych korpusu sanitarnego, Warszawa: MSWojsk., 1927, s. 24.
  8. ↑ „Kurjer Poznański” (R.24, nr 16), 10 stycznia 1929, s. 6.
  9. ↑ „Dziennik Poznański” (R.71, nr 9), 11 stycznia 1929, s. 4.
  10. ↑ „Kurjer Poznański” (R.24, nr 121), 13 marca 1929, s. 6.
  11. ↑ „Kurjer Warszawski” (R.109, nr 72), 14 marca 1929, s. 4.
  12. ↑ „Kurjer Warszawski” (R.109, nr 124), 7 maja 1929, s. 8.
  13. ↑ „Kurjer Poznański” (R.25, nr 227), 17 maja 1930, s. 18.
  14. ↑ „Dziennik Poznański” (R.71, nr 214), 17 września 1929, s. 4.
  15. ↑ „Dziennik Personalny” (R.12, nr 5), Warszawa, 3 sierpnia 1931, s. 280.
  16. ↑ „Dziennik Poznański” (R.73, nr 90), 19 kwietnia 1931, s. 5.
  17. ↑ „Dziennik Personalny” (R.14, nr 10), 15 września 1933, s. 190.
  18. ↑ „Dziennik Personalny” (R.16, nr 10), Warszawa, 4 lipca 1935, s. 93.
  19. ↑ J. Tucholski, op cit, s. 680.
  20. ↑ Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online] [dostęp 2019-09-29] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07] (pol.).
  21. ↑ The Katyn Forest Massacre, Washington 1952, s. 131
  22. ↑ Edward Peszkowski. grobonet.erzeszow.pl. [dostęp 2023-05-06].
  23. ↑ Roman Peszkowski. grobonet.erzeszow.pl. [dostęp 2023-05-06].
  24. ↑ Beata Terczyńska, W Rzeszowie posadzono dąb pamięci zamorodowanego w Katyniu kapitana Peszkowskiego [online], Nowiny, 15 września 2009 [dostęp 2019-10-05] (pol.).
  25. ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 103 „za zasługi na polu obrony przeciwgazowej i administracji wojska”.
  26. ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych Korpusu Sanitarnego., Warszawa 1930, s. 50.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
  • Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
  • УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
  • The Katyn Forest Massacre : hearings before the Select Committee to Conduct an Investigation of the Facts, Evidence and Circumstances of the Katyn Forest Massacre, Eighty-second Congress, first[-second] session, on investigation of the murder of thousands of Polish officers in the Katyn Forest near Smolensk, Russia, Washington 1952.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Roman_Peszkowski&oldid=71195505”