Wikipedia:Kawiarenka/Nazewnictwo

Dla czytelników

Pierwsze kroki

Portal wikipedystów

Zasady

Współpraca

Społeczność

Szablony

Pomoc

Wikipedyści

Komunikacja

Konflikty

Kawiarenka pod Wesołym Encyklopedystą – dyskusje o nazewnictwie

Tu dyskutujemy nad kwestiami związanymi z nazwami używanymi w artykułach: nazwami stron, spolszczeniami, terminologią fachową, nazwami geograficznymi itp. Zwróć się tutaj, jeśli nie wiesz, jakich słów użyć przy pisaniu artykułu.

Obserwuj stolik • Archiwum stolika • Wszystkie stoliki • Skróty: WP:NAZ, WP:BAR:NAZ

Nowy wątek

„Ocaleni” czy „ocalali”?

Mamy kategorię Ocaleni z Holocaustu. Ostatnio jednak ktoś mi zasugerował, że bardziej właściwym słowem byłoby w tym wypadku „Ocalali…” (gdyż to pierwsze sugeruje „ocaleni [przez kogoś]”, co nie zawsze odpowiada prawdzie). Osobiście zmiana na „Ocalali…” wydaje mi się sensowna, niemniej będę wdzięczny jeśli koleżanki i koledzy zaznajomieni z meandrami polszczyzny się wypowiedzą.Dreamcatcher25 (dyskusja) 09:11, 1 gru 2021 (CET)

"Ocaleni" może być podkategorią "Ocalali" ;) - ta druga dobrze też pasuje do angielskiego "Holocaust survivors". Taki Tyrmand na przykład, który ocalił się sam --Felis domestica (dyskusja) 10:01, 1 gru 2021 (CET)

Nie wchodziłbym jednak w takie kategorie i po prostu zmienił na "ocalali", który jest terminem bardziej ogólnym i neutralnym Marcelus (dyskusja) 09:44, 2 gru 2021 (CET)

• Bez dzielenia na podkategorie. "Ocalali z Holokaustu" jest logicznie szerszym pojęciem, bo zawiera i tych, którzy "sami się ocalili" jak i tych, którzy "zostali ocaleni" np. przez wojska alianckie, które wyzwoliły obóz, partyzantów itp. jak i "wariant mieszany": 1) ukrywali się = "sami się ocalili", a potem zostali schwytani i uwięzieni i wreszcie 2) "zostali ocaleni" przez np. jakieś wojska.M.Tomma (dyskusja) 12:10, 2 gru 2021 (CET)
• Tylko „Ocalali ...” Jckowal piszże 17:11, 2 gru 2021 (CET)
• @Marcelus, @M.Tomma, @Jckowal Trochę za serio potraktowaliście mój żarcik o podkategorii, który tylko wskazywał co jest węższym pojęciem ;) --Felis domestica (dyskusja) 21:11, 2 gru 2021 (CET)

  Nie dziw się temu, bo po wprowadzeniu kategorii „Żydzi pochodzenia polskiego" i jednoczesnym istnieniu kategorii "Polscy Żydzi" porobiło się, oj porobiło! M.Tomma (dyskusja) 11:19, 3 gru 2021 (CET)

  Ja się już żadnemu bajzlowi w kategoriach, czy gdzie indziej nie dziwię... Choć, z drugiej strony, biorąc pod uwagę sposób tworzenia Wikipedii, to zadziwiający jest - mimo wszystko - porządek jaki w niej utrzymujemy :) --Felis domestica (dyskusja) 11:43, 3 gru 2021 (CET)

• OCALALI. Nie pasowało mi to "ocaleni", bo odnosiło się tylko do "ocalałych dzięki komuś", podczas gdy zdarzało się często, że ocalali dzięki sobie samemu, dzięki sobie samemu i tym, którzy pomogli ocaleć lub nie wiadomo w jaki sposób ktoś ocalał z Zagłady i wtedy najlepiej określić go jako ocalałego, nie ocalonego.

Później czytałem książkę Łukasza Krzyżanowskiego „Dom, którego nie było. Powroty ocalałych do powojennego miasta”. Autor konsekwentnie używa w niej formy ocalały, a we wstępie tak to uzasadnia: str. 26: „Świadomie decyduję się się na konsekwentne używanie terminu „ocalały” („ocalała”, „ocalali”) zamiast pojawiającej się również w dyskursie naukowym formy „ocalony” („ocalona”, „ocaleni”). Na różnicę między tymi dwoma terminami zwróciła uwagę Joanna Tokarska-Bakir, pisząc iż określenie „ocaleni” uprzedmiotawia tych, którzy przeżyli, odbiera im sprawczość, gdy tymczasem ratowanie się wymagało podjęcia świadomej decyzji i trwania w niej." W związku z tymi i wcześniejszymi argumentami zwracam się z prośbą żeby ktoś utworzył jedną kategorię dla wszystkich Żydów, którzy ocaleli z Holocaustu „Ocalały z Holocaustu” (niezależnie czy osoba taka „ocalała” czy „została ocalona”), a ja podejmuję się je wymienić. Pozdrawiam - M.Tomma (dyskusja) 22:53, 19 gru 2021 (CET)

• @M.Tomma Skoro przez trzy tygodnie nie było sprzeciwów, przeniosłem kategorię pod nową nazwę, możesz działać.Dreamcatcher25 (dyskusja) 12:31, 20 gru 2021 (CET)

Kategoria:Noweliści

Witam. Niedawno powstała nowa kategoria "Noweliści". Chciałbym przedyskutować sensowności jej istnienia. Jest już kategoria Kategoria:Prozaicy. Niemal każdy prozaik nawet jeżeli specjalizuje się w powieściach jest autorem nowel i opowiadań. Tak wiec ta nowa kategoria niepotrzebnie mnoży byty.

Jeżeli się nie mylę sprawa już była omawiana przy kategorii Kategoria:Polscy powieściopisarze. Chciałbym jednak poznać opinie innych w tej kwestii.Gregok (dyskusja) 21:05, 12 gru 2021 (CET)

• Prosiłbym też autora Mathiasrexa o wyrażenie opinii Gregok (dyskusja) 21:08, 12 gru 2021 (CET)
  • @Gregok. Problem w tym, że Mathiasrex przeważnie nikomu nie odpowiada - ani na wpisy w swojej dyskusji, ani w zgłoszeniach jego haseł do Poczekalni. Nie liczyłbym na to, że tutaj zabierze głos. Hoa binh (dyskusja) 17:07, 13 gru 2021 (CET)
    • Cóż. Każdy ma prawo brać udział w dyskusji i każdy ma prawo udziału nie brać. To kwestia wyboru.

Chciałem tylko zwrócić uwagę, że kiedy zakładałem kategorię Polscy prozaicy, jako podkategorię do Polscy pisarze odkryłem, że blisko 80% biogramów z kategorią pisarze to w rzeczywistości prozaicy. Zacząłem więc przemieszczać ich kategorie na prozaicy, ale brak czasu sprawił, że do dziś robota daleka jest od zakończenia. To samo dotyczy kategorii amerykańscy prozaicy, francuscy prozaicy, brytyjscy prozaicy itd. I oto teraz pojawia się kategoria "Noweliści" która wszystko komplikuje. Teraz jak miałem przy biogramie jedną kategorię "prozaicy" to teraz będę miał dwie: noweliści i powieściopisarze (taka tez na pewno powstanie). Niestety niemal każdy prozaik jest autorem i powieści i nowel. Nawet jeżeli specjalizuje się w nowelach to i tak ma na swoim koncie jakąś powieść. I odwrotnie - niemal każdy powieściopisarz opublikował przynajmniej jeden tom nowel i opowiadań. Tak więc znów mamy mnożenie bytów. Mniej wprawny (doświadczony) wikipedysta i tak wszystko wywali do kategorii "pisarze".

Dodatkowo różnica miedzy opowiadaniem i nowelą jest nieznaczna. Lepiej już by było stworzyć kategorie: Autorzy nowe i opowiadań. Póki co jednak jestem za usunięciem kategorii Noweliści, podobnie jak byłem za usunięciem Autorów powieści. Chciałem jednak wysłuchać opinii innych Gregok (dyskusja) 21:13, 13 gru 2021 (CET)

w definiensie haseł jest zazwyczaj określenie pisarz i nowelista, dlatego można wyróżnić tę kategorię, zresztą ma ją kilkadziesiąt innych wikipedii. Mathiasrex (dyskusja) 16:19, 14 gru 2021 (CET)

A te "kilkadziesiąt" na pewno grupuje nowelistów? Bo np. w en:Category:Novelists są chyba powieściopisarze... Gytha (dyskusja) 17:00, 14 gru 2021 (CET)

• Nie widzę większego sensu tej kategorii wobec istnienia kat. "prozaicy". Docelowo, idąc dalej, osiągnęlibyśmy w znacznej mierze dublujące się kategorie dotyczące powieściopisarzy, nowelistów i twórców opowiadań. Gytha (dyskusja) 17:00, 14 gru 2021 (CET)
  • Kategoria nie tylko zbędna, ale też błędna – bo powstała zapewne na wzor angielskiej Category:Novelists (do której linkuje w interwiki) – gdy tymczasem angielskie novel to wcale nie jest nasza nowela lecz powieść. Zdecydowanie jestem za tym aby  Usunąć bo prozaik to prozaik, a to że w innych krajach rozróżnia sie powieściopisarzy czy autorów opowiadań nie powinno nas interesować, gdyż w innych krajach są inne podziały gatunkowe w prozie (na linii: opowiadanie - nowela - mikropowieść - powieść), np. anglosasi nie mają pojęcia oznaczającego to co nasz prozaik, tylko używają słowa writer – co oznacza niekoniecznie pisarza ale po prostu autora (więc np. polityka który "napisał" swoją autobiografię, jak również autorów jakichś poradników, "pisarzy motywacyjnych" itd.), stąd dla wyróżnienia "prawdziwych" prozaików mają określenia novelist oraz short story writer których kalkowanie na nasz grunt nie ma sensu Jaceksoci68 (dyskusja) 00:40, 18 gru 2021 (CET)
• Proponuję jednak zgłaszać takie kategorie do DNU, bo tu to można pogadać i nawet osiągnąć konsensus, ale i tak nikt raczej nie usunie. PuchaczTrado (napisz tutaj) 13:30, 20 gru 2021 (CET)
  • Zgłosiłem do usunięcia na Zadania dla botów Gregok (dyskusja) 22:38, 26 gru 2021 (CET)
    • Sprawa powinna trafić, jak to było już pisane, do DNU. Paelius (dyskusja) 23:24, 26 gru 2021 (CET)
      • Tutaj miała szanse mieć bardziej aktywną dyskusję niż w technicznej poczekalni. Tam tyle wpisów czasami jest już po trzech miesiącach. Ale bywa też, że przez pół roku jest poniżej 10 wypowiedzi. ~malarz pl ^PISZ 23:48, 26 gru 2021 (CET)

Jak przetłumaczyć?

Po rosyjsku jest ru:Ирбитский мотоциклетный завод, jak nazwać ten zakład po polsku? Ciacho5 (dyskusja) 19:32, 19 gru 2021 (CET)

• Irbitskij motocykletnyj zawod. To jest nazwa własna, więc jej własnym sumptem nie tłumaczymy. Albo jej polska wersja jest w źródłach i wtedy ją stosujemy, albo takiej wersji nie ma i wtedy należy stosować nazwę oryginalną (tu rosyjską w zapisie przetranskrybowanym). Aotearoa dyskusja 21:05, 19 gru 2021 (CET)
• Irbicka Fabryka Motocykli lub Irbickie Zakłady Motocyklowe, takie tłumaczenie można odnaleźć w źródłach. Grisha12 (dyskusja) 13:05, 20 gru 2021 (CET)

Dość powszechne jest tłumaczenie rosyjskich nazw czysto opisowych ("Fabryka Czegoś z jakiegoś miasta"), a transkrypcja ich brzmi moim zdaniem sztucznie. Chociaż można się narazić na zarzut niekonsekwencji, bo nie tłumaczymy np. Lima Locomotive Works. Być może tłumaczenie w przypadku nazw rosyjskich wydaje się bardziej naturalne, bo dalsze człony nazwy zapisują małymi literami, nie traktując jak nazwy własne. Drobny problem, czy tłumaczyć to jako "fabryka" (zgodne z liczbą pojedynczą), czy "zakłady" (w Polsce raczej przyjęte jako liczba mnoga). Chyba lepiej "fabryka", chociaż po rosyjsku nie nazywa się fabrika. Rosyjska Wiki ru:Фабрика utożsamia oba pojęcia, a jedynie podaje, że w niektórych gałęziach przemysłu częściej używa się słowa zawod. Pibwl ←« 14:58, 30 gru 2021 (CET)

Marii czy Maryi?

Mamy kościoły Najświętszej Marii Panny i Maryi Panny. Czy zostawiamy tak jak jest czy ujednolicamy? [[1]] i [[2]] - językoznawcy chyba są za obiema formami, ale dopytuję na wszelki wypadek, bo mam usera, który zmienił jedną formę na drugą. --Majonez truskawkowy (dyskusja) 23:16, 23 gru 2021 (CET)

• Zapis taki jaki podają źródła właściwej parafii/dekanatu/diecezji. Ented (dyskusja) 23:47, 23 gru 2021 (CET)

  • Strona właściwej parafii/dekanatu/diecezji nic nie da jeśli kościół jest zagraniczny. Aotearoa dyskusja 11:49, 25 gru 2021 (CET)

Jak kościół zagraniczny, to powinny być albo egzonimy albo polskojęzyczne źródła. Jak nie ma ani jednego ani drugiego, to - przynajmniej w teorii - powinniśmy stosować nazwę obcojęzyczną. --Botev (dyskusja) 22:34, 26 gru 2021 (CET)

Tak powinno być. Niestety praktyka Wikipedii jest taka, że nazwy kościołów itp. tłumaczy się na potęgę... Aotearoa dyskusja 08:19, 27 gru 2021 (CET)

A czy nie jest czasem tak że "Maria" odmienia się na "Marii" a "Maryja" na "Maryi? X-domin (dyskusja) 22:54, 29 gru 2021 (CET)

W rzeczy samej tak jest, ale niczego to nie zmienia w pytaniu i odpowiedziach. Majonez truskawkowy (dyskusja) 13:54, 30 gru 2021 (CET)

• Nie da się ujednolicić, bo obie formy są w użyciu. Mpn (dyskusja) 10:11, 26 gru 2021 (CET)

Wicewojewoda łódzki czy łódzka?

Renata Nowak Xx236 (dyskusja) 09:14, 27 gru 2021 (CET)

• Łódzki nie jest niepoprawne (oficjalne stanowisko), łódzka może być poprawne, lecz zbyt publicystyczne/potoczne. Zostawiłbym, jak jest. Elfhelm (dyskusja) 19:37, 27 gru 2021 (CET)
• Imo łódzka. Jeśli dołożymy do tego jakiś czasownik, to też będziemy go używać w rodzaju żeńskim Mpn (dyskusja) 21:21, 29 gru 2021 (CET)
• Jak wyżej. Na tej samej zasadzie mamy doktor habilitowana. Paelius (dyskusja) 21:30, 29 gru 2021 (CET)

  Właśnie przypadek dr hab. jest dobrym przykładem, bo poprawnie jest zarówno Anna Kowalska – doktor habilitowany w Katedrze..., jak i Anna Kowalska – doktor habilitowana w Katedrze.... I tu tak samo można napisać zarówno Renata Nowak – wicewojewoda łódzki, jak i Renata Nowak – wicewojewoda łódzka. A w sumie najprościej byłoby zamiast pisać kim jest, napisać jakie zajmuje stanowisko: Renata Anna Nowak (ur. 17 marca 1959 w Łodzi) – polska samorządowiec, urzędnik, pełniła funkcję wicewojewody łódzkiego, co rozwiązałoby ta kwestię. W tym artykule jest jednak znacznie gorszy potworek w postaci "polska samorządowiec" – i tego typu formy są prawdziwym problemem! Aotearoa dyskusja 07:57, 30 gru 2021 (CET)

  Nie rozwiązałoby, by osoby, które twierdzą, że poprawnie jest wicewojewoda łódzka, nie bez racji będą twierdzić, że należy odmienić: funkcję (kogo, czego) - a zatem funkcję wicewojewody łódzkiej (bo przymiotniki też podlegają odmianie). Bocianski (dyskusja) 22:23, 7 sty 2022 (CET)

  Nie, zdanie ...funkcję wicewojewody łódzkiej... jest niepoprawne. Nie ma fukcji/stanowska "wicewojewoda łódzka", jest wyłącznie stanowisko "wicewojewoda łódzki". Pisząc o stanowisku nie można użyć feminitiwu, bo nazwa stanowiska tego nie przewiduje. W rodzaju żeńskim można pisać o osobie wicewojewody, a nie o stanowisku wicewojewody. Aotearoa dyskusja 12:10, 8 sty 2022 (CET)

• Jak Elfhelm, w całej rozciągłości. Dodam, że wg prawa mamy konkretnie: dyrektor generalny (a nie: dyrektor generalna), sekretarz stanu (a nie sekretarka stanu), główny księgowy (a nie: główna księgowa); co do wojewodów, to również nie ma dowolności, bo ustawa o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa w art. 4 wprowadza oficjalne nazwy urzędów i jest to explicite: Wojewoda Łódzki (art. 4 pkt 5). Co prawda, nie dotyczy to wicewojewodów, ale trudno, żeby było inaczej. Bocianski (dyskusja) 22:23, 7 sty 2022 (CET)

  ustawa wprowadza formalne nazwy urzędów, a nie osób będacycn na tychże urzędach Mpn (dyskusja) 12:22, 8 sty 2022 (CET)

  No właśnie, a przecież w hasłach podaje się nazwy pełnionych urzędów zgodnie z ich rzeczywistym brzmieniem, a nie je zmyśla. Jeśli kobieta-polityk zarządza gminą, to nie wymyślamy nazwy tej funkcji, tylko podajemy jak mówi ustawa: wójt/burmistrz/prezydent miasta, jak zasiada w rządzie, to jak jak raz jest to funkcja ministra, a jak wojewody, to no wojewody, np. wojewody łódzkiego. Ta sama opisywana osoba była też głównym specjalistą (a nie główną specjalistką), bo tak z kolei stanowi rozporządzenie. Co tu niejasnego. Bocianski (dyskusja) 00:23, 10 sty 2022 (CET)

Piszemy o tym, jakie pełniła stanowisko, a więc wicewojewoda łódzki; zresztą wicewojewoda łódzka brzmi koszmarnie, a poprawne może wcale nie być. BTW wicewojewodowie są ency?... BasileusAutokratorPL (dyskusja) 22:37, 9 sty 2022 (CET)

• To rządowa "erka" (sekretarze+podsekretarze stanu w ministerstwach, wojewodowie+wicewojewodowie), więc nie ma powodu, by nie byli encyklopedyczni z racji stanowiska. Nie było to dotąd zresztą kwestionowane. Elfhelm (dyskusja) 23:29, 9 sty 2022 (CET)

Małe i duże województwa

W wielu hasłach dot. miejscowości mamy coś takiego: wieś w latach 1950–1975 [należała] do tzw. dużego województwa bydgoskiego, a w latach 1975–1998 do tzw. małego województwa bydgoskiego. Jak dla mnie stosowanie skrótu tzw. przy oficjalnej nazwie jednostki administracyjnej ani nie jest profesjonalne, ani encyklopedyczne. 91.235.231.108 (dyskusja) 18:49, 3 sty 2022 (CET)

Bo to raczej powinno wyglądać: w latach 1950–1975 [należała] do województwa bydgoskiego, tzw. dużego, a w latach 1975–1998 do województwa bydgoskiego, tzw. małego. Paelius (dyskusja) 19:43, 3 sty 2022 (CET)

Zapis mało sensowny, bo nijak nie pasowałby do trzech (a właściwie czterech) województw lubelskich czy łódzkich. Aotearoa dyskusja 20:33, 3 sty 2022 (CET)

• Po prostu hasło województwo bydgoskie powinno być redirektem dla okresów 1950-1975 i 1975-1999. Przy okazji: KTO nazywał te województwa "dużymi" i "małymi"? Gdzie w poważnej literaturze stosuje się takie przymiotniki? Ktoś powprowadzał tu OR jak się patrzy... 91.235.231.108 (dyskusja) 20:53, 3 sty 2022 (CET)
  • Nie "po prostu". Napisanie, że w latach 1950-1998 miejscowość należała do województwa bydgoskiego jest też błędem bo w tym okresie należała do całkiem różnych tworów administracyjnych. ~malarz pl ^PISZ 21:03, 3 sty 2022 (CET)
    • A na czym ta różność polegała? Bo z perspektywy Bydgoszczy twór był jeden, z tym, że po 1975 mocno okrojony (na co też są źródła). 91.235.231.108 (dyskusja) 21:27, 3 sty 2022 (CET)
      • Nie było ciągłości. Były to różne twory o tej samej nazwie. Paelius (dyskusja) 21:49, 3 sty 2022 (CET)
        • Źródła. 91.235.231.108 (dyskusja) 22:09, 3 sty 2022 (CET)
          • np. Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91 Art. 2: Tworzy się ... województwo bydgoskie. Z tego wniosek, że nie ma żadnej formalnej ciągłości pomiędzy tymi dwoma tworami administracyjnymi. ~malarz pl ^PISZ 23:54, 3 sty 2022 (CET)

            Problem Wikipedii polega na tym, że województwa rozbijamy (i raczej słusznie), natomiast niższe jednostki już nie. Dlatego np. mamy tylko jedno hasło Powiat białostocki, w którym niby na początku jest mowa, że powiat utworzony w 1999, jednak zaraz potem są rożne dane dotyczące powiatu międzywojennego; w Powiat garwoliński mamy nawet o tym z czasów I RP, Powiat braniewski opisuje też powiat utworzony w 1946 itd., itp – to standard. Zatem powinniśmy albo identycznie nazwane jednostki opisywać w jednym artykule (czyli wszystkie województwa bydgoskie, łódzkie, powiaty garwolińskie, czy gminy), albo artykuły rozbijać na osobne dotyczące każdej z tych jednostek, bo formalnie były to zupełnie inne byty – i w takim artykule o współczesnym powiecie nie powinno być informacji dotyczących jakiś poprzedników (poza linkiem do artykułu o nich). Teraz mamy tu wyłącznie niekonsekwencje. Zaś co do województw, to stosowanie "duży", "mały" jest koszmarne. Tu niestety należałoby zastosować rozbudowany opis typu w latach 1946–1975 należała do województwa łódzkiego, istniejącego w ramach podziału administracyjnego Polski na 17 (do 1950 – 14) województw, w latach 1975–1998 do województwa łódzkiego, istniejącego w ramach podziału Polski na 49 województw, zaś od 1999 do województwa łódzkiego powstałego w 1999 w ramach podziału Polski na 17 województw. Aotearoa dyskusja 08:52, 4 sty 2022 (CET)

            • Ten problem polega na braku kogoś kto to uporządkuje. Ale niektóre oddzielne artykuły już są. Niestety nie wg podziału historycznego a nazewniczego: Gmina Bełk (za lat a1973-1977) i Gmina Leszczyny (1977–1991). Więc tego sprzątania jest niestety więcej. ~malarz pl ^PISZ 09:03, 4 sty 2022 (CET)

Matrix

Matrix i pozostałe filmy z serii oraz Agent Smith wymagają ustalenia i opisania w wymienionych hasłach sposobu/standardu polskiego zapisu słowa agent, tzn. z małej czy dużej litery (obecnie są dwie „szkoły”). Rzecz w tym, żeby uniknąć również niepotrzebnego poprawiania czy wojny edycyjnej. Artur Andrzej (dyskusja) 20:14, 5 sty 2022 (CET)

• Znalazłem jedno wystąpienie "Agenta" i zamieniłem na "agenta". Czy problem nadal istnieje? IOIOI₂ 21:54, 5 sty 2022 (CET)
• W sumie są cztery filmy. Chodzi o to, żeby, co najważniejsze, ustalić prawidłowy zapis i umieścić uwagi w hasłach, ponieważ użytkownicy będą zmieniać formę i za jakiś czas znowu zrobi się bałagan w tych pięciu hasłach. Artur Andrzej (dyskusja) 12:14, 6 sty 2022 (CET)

Szałas i bacówka

Mamy szałas i bacówkę. Z lektury obydwu artykułów wynika, ze to właściwie to samo: w szałasie jako synonim używana jest bacówka, a w bacówce jako synonim szałas. Dodatkowo w szałas (ujednoznacznienie) takie zdanie: * Szałas – jedna z nazw Bacówki. Proponuję zintegrować. Ale może wypowie się ktoś kto ma orientację. Temat potencjalnie konfliktowy, bo mamy wielu miłośników Tatr i turystów beskidzkich.--Majonez truskawkowy (dyskusja) 14:29, 6 sty 2022 (CET)

• W haśle bacówka masz wyjaśnienie różnic, które zamyka w zasadzie dyskusję. 91.235.231.108 (dyskusja) 15:00, 6 sty 2022 (CET)
• Przecież to dwa zupełnie rożne rodzaje budowli. To, że bardzo lokalnie na rodzaj chaty, jaką jest bacówka, mówi się szałas, nie oznacza, że to synonimy. Aotearoa dyskusja 15:59, 6 sty 2022 (CET)

  Rzeczywiście ale jeżeli to są różne budowle to wykaż różnice - ja nie widzę. Tworzy się pojęcia niejednoznaczne i powołuje na Wiki przez to jakość Wiki cierpi. Encyklopedia powinna jednoznacznie określać. Nie mnóżmy bytów. Może to regionalizm. W Sudetach jest koliba. Wiele broni białej w zasadzie różną się tylko pochodzeniem i stąd nazwą. Nie ma sensu mnożyć bytów bez uściślenia różnicy. 2A02:A316:613A:E180:CC82:107C:C2AB:1AC4 (dyskusja) 14:40, 7 sty 2022 (CET)

  Cóż, w Wikipedii sporo jest nieprawdziwych informacji. Tu artykuł szałas ma wyłącznie źródła związane z Tatrami i Beskidami, więc od razu można podejrzewać, że jest napisany wyłącznie z jednego, wąskiego punktu widzenia. Co ciekawe, w tymże artykule jest odnośnik do Wikisłownika, gdzie podane są już zupełnie inne definicje szałasu, te powszechniej stosowane. Aotearoa dyskusja 15:08, 7 sty 2022 (CET)

• Problemem jest wprowadzenie lokalnego punktu widzenia a także zastosowania systematyki do rzeczy bardzo różnych i niesystematycznych. Jak nazwać schronienie zbudowane z kijów i płachty folii lub kawałków blachy falistej? Namiot? Kleć? A może właśnie szałas, jak najchętniej (poza Wiki) nazywałbym. Czy w dżungli amazońskiej budując schronienie z dostępnych materiałów mam określać, czy to szałas czy bacówka? Ciacho5 (dyskusja) 14:19, 8 sty 2022 (CET)
• Nie można scalać, bo bacówka to tylko rodzaj szałasu (albo baraku albo altany). Słowniki polskie (poczynając od Doroszewskiego) mówią, że szałas to proste schronienie - bacówka potrafi być całkiem zaawansowana - stąd słowniki nawet rozdzielają dwa znaczenia - schronienie niebędące domem i prosty dom. Czy szałasem może być namiot (jurta?)? - ciężko powiedzieć, raczej nie, ale to wszystko trochę kwestia uzusu, a nie terminologicznych definicji. Co ciekawe, słowniki, przywołując starsze użycia szałasu w znaczeniu domku, nie ograniczają się do domków pasterskich, ale też do baraków żołnierskich, kozackich itd. Zatem utożsamianie szałasu z bacówką jest absurdalnym pomysłem. Jeżeli naprawdę w terminologii pasterzy podhalańskich szałas ma specyficzne znaczenie, wypada to opisać, ale nie ma podstaw, do uznawania tego za podstawę do definicji w ogóle. (Przy okazji, dawanie przypisów do etymologii u Glogera jest jak dawanie przypisów do historii u Kadłubka). Panek (dyskusja) 17:26, 8 sty 2022 (CET)

Czujnik słońca

Zdaje mi się, że zasadniczo jest do śledzenia naszej gwiazdy, więc chyba Czujnik Słońca. Ale przecież można byłoby go używać w innych układach słonecznych, więc może małą literą? Ciacho5 (dyskusja) 19:44, 9 sty 2022 (CET)

@Ciacho5, zapis dużą literą jest w źródle, chyba że właściwsze będzie określenie "czujnik słoneczny"? Niezależnie od decyzji – pachnie mi Czywieszem. ;) Szoltys [Re: ] 20:00, 9 sty 2022 (CET)

najstarsza synagoga

czołem, mamy sporo haseł, które nazywają się Najstarsza synagoga w.... czy takie nazywanie hasła jest uzasadnione? --tadam (dyskusja) 13:14, 10 sty 2022 (CET)

Z pewnością nie jest to najtrafniejsza forma. Dobrze gdyby znane były lata istnienia danej synagogi, wtedy np. można dać nazwę "Synagoga w X" i w nawiasie lata istnienia; warto też poszukać czy w przypadku którejś z synagog nie istniała jakaś utarta nazwa własna. Nazwę można ewentualnie kreować od lokalizacji (np. Synagoga przy ulicy X w mieście Y). Każdy przypadek jest indywidualny, imho powinno być to poprawiane stopniowo, w miarę rozwijania artykułów. Olos88 (dyskusja) 15:18, 10 sty 2022 (CET)

A czy każda synagoga, kościół, świątynia jest autoency? Tu są w większości stuby o obiektach, które od dawna nie istnieją i często bardzo mało o nich wiadomo (pierwsza, zapewnie drewniana, zbudowana po 1815 zniszczona w czasie powstania listopadowego;, Nie jest znana data powstania synagogi. Wiadomo o niej jedynie, że w 1142 została spalona i już jej nie odbudowano itp.). Aotearoa dyskusja 16:44, 10 sty 2022 (CET)

W ostatniej dyskusji na temat kościołów chyba do żadnego konsensusu nie doszło, osobiście skłaniałbym się ku temu, by takie hasła tworzyć, nawet przy małej ilości informacji i źródeł, o ile oczywiście można przynajmniej jakichś parę konkretnych zdań na temat dawnej synagogi napisać, ale to tylko moje subiektywne zdanie. Olos88 (dyskusja) 17:48, 10 sty 2022 (CET)

W przypadku takich stubów chyba wystarczyły by wzmianki w ogólniejszym artykule (np. Najstarsza Synagoga w Pradze może być opisana w Synagogi w Pradze; Najstarsza Synagoga w Wilnie w Stara Synagoga w Wilnie, zwłaszcza, że to wcześniejszy budynek Starej Synagogi, a w analogicznych przypadkach kościołów, gdy w tym samym miejscu powstawała zupełnie nowa budowla, opisujemy jednak w jednym artykule, por. np. Kościół Świętego Jana w Wilnie; Najstarsza Synagoga w Oświęcimiu w Stara Synagoga w Oświęcimiu itd.). Aotearoa dyskusja 07:48, 11 sty 2022 (CET)

• Tytuł artykułu powinien odzwierciedlać to co jest w źródłach ... których te artykuły w sporej większości nie mają (zajrzałem do 4, znalazłem w jednym). Słuszna też jest propozycja Aotearoa aby te trzy zdania (tyle te artykuły często zawierają) umieszczać w artykułach zbiorczych (o synagogach w , o religii w ... bądź samej miejscowości). ~malarz pl ^PISZ 08:38, 11 sty 2022 (CET)

Koszyczek do szklanki

Cześć! Czy ktoś mógłby coś doradzić w sprawie nazwy dla tego artykułu? Będę wdzięczna. Hortensja (dyskusja) 10:11, 11 sty 2022 (CET)

• Ja to znam pod nazwą koszyczek do szklanki właśnie, i jest ta nazwa powszechnie stosowana w handlu (mądrość gugla) ;) --Felis domestica (dyskusja) 13:00, 11 sty 2022 (CET)
• Słowo stakan nie występuje w słownikowej polszczyźnie, więc podstakanik też jest błędny. Nb. w haśle brakuje etymologii tegoż podstakanika, jako słowa wywodzącego się od stakana. --Kriis bis (dyskusja) 22:38, 11 sty 2022 (CET)

  Uzupełniłam. Hortensja (dyskusja) 13:42, 12 sty 2022 (CET)

  W obiegu naukowym raczej metalowy uchwyt do szklanki lub właśnie podstakanka (tak Ewa Wieruch-Jankowska z Muzeum Warszawy w artykule Herbata na warszawskim stole XIX wieku. Zwyczaje i akcesoria wydanym przez UMCS). Koszyczki akurat do mnie nie przemawiają. Paelius (dyskusja) 23:40, 11 sty 2022 (CET)

  Ja rozumiem, że miednica nie musi już być z miedzi, ale "metalowy uchwyt do szklanki" jest błędnym opisem istotnej frakcji tego typu utensyliów z późnego PRL. Panek (dyskusja) 09:32, 12 sty 2022 (CET)

  Skoro w obiegu naukowym nazywa się to "metalowy uchwyt do szklanki", choć może być plastikowy, wiklinowy i z wielu innych materiałów, ponadto nie musi mieć uchwytu, to widać, że czasem i w obiegu naukowym mamy Radio Erewań. Aotearoa dyskusja 11:24, 12 sty 2022 (CET)

  Artykuł jest o XIX wieku, stąd i zrozumiałe, że nie uwzględnia późniejszych wariacji materiałowych. Co do uchwytu, to jest to coś do chwytania (całe to ustrojstwo), nie musi być ucho. Paelius (dyskusja) 12:00, 12 sty 2022 (CET)

  Artykuł nie jest o XIX wieku, tylko ogólnie, co już wynika z samego leadu. A co do uchwytu, to wynikałoby, że szklanka jest uchwytem do herbaty... Niemniej słownikowa wersja uchwytu (w tym znaczeniu) to "część jakiegoś przedmiotu, narzędzia służąca do chwytania go ręką; rączka, rękojeść, ucho" (Uniwersalny słownik języka polskiego), zatem zam koszyczek uchwytem nie jest, za to moze on posiadać (i przewaznie posiadał) uchwyt w postaci uszka. Aotearoa dyskusja 20:10, 12 sty 2022 (CET)

  Wzbraniałbym się przed nazwaniem cieczy, jaką jest herbata, przedmiotem. Natomiast w przypadku szklanki, którą tymczasowo wyposażamy w część do chwytania, jakoś mi nie przeszkadza. Paelius (dyskusja) 09:18, 14 sty 2022 (CET)

  • Na miarę możliwości, pod kątem dostępności materiałów źródłowych, uzupełniłam pod kątem materiałów, z których wytwarzano podstakanniki, a to zmieniało się wraz z upływem czasu, a także zależało od kraju (różnice między Polską a Rosją). Złoto, pozłacane, srebrne bogato dekorowane dla arystokracji przed 1917, z mosiądzu i cyny dla pozostałych. W ZSRR nowe stopy (miedź+nikiel+cynk albo Melchior). Później stal nierdzewna i aluminium, aż wreszcie plastik i ręczne robione z wikliny lub włóczki. Mam nadzieję, że teraz jest przejrzyściej. Hortensja (dyskusja) 13:36, 12 sty 2022 (CET)
    • Wczoraj przeniosłam pod koszyczek do szklanki. Dziękuję wszystkim osobom (w kolejności alfabetycznej: Aotearoa, Felis domestica, Kriis bis, Paelius, Panek) za cenne uwagi, które wykorzystałam i dopracowałam hasło. Hortensja (dyskusja) 10:23, 13 sty 2022 (CET)

Mroczny Rycerz Powstaje

Dystrybutor, czyli Warner Bros. Polska na swoim oficjalnym kanale YT (podobnie na swoim oficjalnym Tweeterze) przy zwiastunach i innych materiałach o tym filmie podaje tytuł Mroczny Rycerz Powstaje ([3]. [4]), tak samo różne kina ([5], [6]). Pojawiła się jednak co do takiego tytułu wątpliwość, a mianowicie, że powinno być Mroczny Rycerz powstaje. Co sądzicie? Aramil Feraxa (Napisz do mnie!) 00:39, 14 sty 2022 (CET)

Język polski nie jest (jeszcze) kalką języka angielskiego, więc poprawny ze względów językowych tytuł zawiera zapis powstaje, co obrazują też zapisy w najbardziej rzetelnych w tym obszarze ogólnodostępnych czasopism: Polityka, Rzeczpospolita. To na nich jako na źródłach wtórnych (a więc lepszych) należy się opierać, a nie na anonimowych wpisach dystrybutora (pozostających w kolizji z zasadami ortograficznymi języka polskiego), będących źródłami pierwotnymi. Jest to wprost zapisane w zasadach na en.wiki i na odpowiadających mu stronach pl.wiki. Paelius (dyskusja) 00:48, 14 sty 2022 (CET)

Tu popieram zdanie Paeliusa. W przypadku nazewnictwa haseł na polskojęzycznej Wiki obowiązują przyjęte zasady polskiej ortografii, nie nomenklatura wymyślona przez dystrybutora. Tym bardziej, że „powstaje” nie jest nazwą własną. Ironupiwada (dyskusja) 09:27, 14 sty 2022 (CET)

przeniesione Aramil Feraxa (Napisz do mnie!) 12:14, 15 sty 2022 (CET)

Czarnoksiężnik z krainy Oz

Znalazłem przypadkiem dwa artykuły: Czarnoksiężnik z krainy Oz (serial animowany) i Czarnoksiężnik z Krainy Oz (serial animowany). Czy one mają poprawne nazwy? ~malarz pl ^PISZ 22:58, 14 sty 2022 (CET)

• Problemem jest czy powinno być "kraina Oz", Kraina Oz", czy samo "Oz". Moim zdaniem poprawnie jest "kraina Oz" jednak patrząc na wydania książki w katalogu Biblioteki Narodowej, że Czarnoksiężnik z Krainy Oz też się pojawia, choć wyraźnie rzadziej niż zapis małą literą. Oba seriale były emitowane w Polsce i oba mają identyczne tytuły, więc w nawiasie chyba należałoby dodać odpowiednio serial animowany z 1990 i serial animowany z 1986-87. Aotearoa dyskusja 08:01, 15 sty 2022 (CET)

Prom Siebel

Witam. Utworzyłem ten artykuł ale szybko trafił do mojego brudnopisu z racji nieoczywistego tytułu. Dałem "prom" bo tak brzmi to w języku niemieckim ale na wielu stronach jest także "barka". W tych dwóch przypisach też jest "prom" albo "barka". Mark Sołonin w swojej książce "Jak Związek Radziecki wygrał wojnę" wydanej także po polsku, napisał o "promach Siebla" (strona 211). Jeśli ktoś z Was posiada jakieś konkretne źródła to proszę o info. --Gungir1983 (dyskusja) 16:14, 17 sty 2022 (CET)

• Na pewno nie Prom Siebel tylko Siebela. Ale faktycznie, zagwozdka. Optowałbym za barką (OR), albo oryginalnym iebelfähre'

. Ciacho5 (dyskusja) 16:51, 17 sty 2022 (CET)'

• Oryginalna nazwa Siebelfähre jest niezłym wyjściem bo kończy spór - "prom" czy "barka". Ale poczekam na dalsze propozycje. --Gungir1983 (dyskusja) 17:57, 17 sty 2022 (CET)
  • czyli po prostu Prom Siebela. Po co katować się niemiecka nazwą w przypadku tak popularnego słowa? 91.235.231.108 (dyskusja) 11:28, 18 sty 2022 (CET)
• Jak już napisałem wyżej jest problem z nazwą bo na jednych stronach jest "prom" a na innych "barka". Niemiecka nazwa zakończy spór o tytuł tego artykułu. --Gungir1983 (dyskusja) 16:25, 18 sty 2022 (CET)
• Nie opierając się na źródłach, optowałbym za barką. Prom ma dużo węższą definicje w języku polskim niż barka. Z drugiej strony istotnie, przy braku jednoznacznej przewagi jednego lub drugiego określenia, nazwa niemiecka w mainie, z tłumaczeniem - barka/prom-- Tokyotown8 (dyskusja) 18:29, 18 sty 2022 (CET)
• Ok ale wtedy w tłumaczeniu barka/prom Siebela czy Siebla bo tu też jest pewien kłopot z poprawną odmianą nazwiska konstruktora... W książce Sołonina jest forma Siebla ale czy to jest poprawne? Nie jestem do końca pewny... --Gungir1983 (dyskusja) 18:52, 18 sty 2022 (CET)
• Jaka jest forma na to ustrojstwo używana w polskojęzycznej literaturze przedmiotu? Paelius (dyskusja) 23:02, 18 sty 2022 (CET)
• Znalazłem coś takiego → Link Forma tłumaczenia barka/prom Siebela jest ok. --Gungir1983 (dyskusja) 17:30, 19 sty 2022 (CET)
• Zatem przy braku innych opcji - nazwa oryginalna w tytule i w definicji tłumaczenie barka/prom Siebela. Jeśli pojawią się źródła wskazujące na taką a nie inną nazwę, hasło się przeniesie pod inny tytuł-- Tokyotown8 (dyskusja) 17:38, 19 sty 2022 (CET)
• Gotowe ale skopałem przeniesienie... Utworzyłem nowy artykuł Siebelfähre --Gungir1983 (dyskusja) 18:35, 19 sty 2022 (CET)

  No cóż, sądzę, że damy radę z tym żyć :)-- Tokyotown8 (dyskusja) 18:43, 19 sty 2022 (CET)

• Dzięki Tokyotown8 za skasowanie tego co spartoliłem w swoim brudnopisie :) --Gungir1983 (dyskusja) 18:47, 19 sty 2022 (CET)