Stanisław Potępa

Stanisław Potępa

Data i miejsce urodzenia	3 marca 1946 Tarnów
Data i miejsce śmierci	19 grudnia 2009 Tarnów
Zawód, zajęcie	historyk sztuki, historyk Tarnowa
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Stanisław Potępa (ur. 3 marca 1946 w Tarnowie, zm. 19 grudnia 2009 w Tarnowie) - historyk sztuki, badacz dziejów Tarnowa, doktor nauk humanistycznych, autor książek i publikacji, założyciel Tarnowskiego Towarzystwa Kulturalnego.

Życiorys

Zaliczany jest do znawców historii oraz historii sztuki i architektury Tarnowa, zasłużonych w badaniach i popularyzacji wiedzy o rodzinnym mieście. Rozpoczął nowy etap w historiografii Tarnowa.

W 1964 r. ukończył I Liceum Ogólnokształcące w Tarnowie i rozpoczął studia z zakresu historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Po ukończeniu studiów w 1969 r. powrócił do Tarnowa i rozpoczął pracę w Muzeum Okręgowym w Tarnowie. W Muzeum pracował do 2002 r., a w latach 1978-1980 był jego dyrektorem.

W 1987 r. obronił doktorat poświęcony życiu i twórczości Rafała Malczewskiego, którego był pierwszym powojennym monografistą. Rozprawa została wydana drukiem.

Był inicjatorem i założycielem Tarnowskiego Towarzystwa Kulturalnego, które powstało w 1990 r. i kontynuowało działalność wydawniczą Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Tarnowskiej. Był redaktorem „Rocznika Tarnowskiego”, czasopisma założonego również w 1990 r. i wydawanego przez TTK. Był jednym z opiekunów i znawców Starego Cmentarza w Tarnowie. Był inicjatorem i redaktorem serii „Tarnów. Wielki Przewodnik” wydawanej od 1994 r. oraz zainicjował wydanie „Encyklopedii Tarnowa”, która ukazała się w 2010 r. po jego śmierci.

Był również organizatorem wystaw artystycznych, jak również krytykiem sztuki. Samemu uprawiał malarstwo i pozostawił dorobek kilkudziesięciu obrazów, głównie olejnych. Ich tematyką są pejzaże, kwiaty, martwe natury czy portrety. Pośmiertna wystawa jego twórczości miała miejsce w Galerii Piwnica Muzeum Okręgowego w Tarnowie na przełomie 2011 i 2012 roku. Wernisaż odbył się 19 grudnia 2011 r. w cyklu Tarnowscy Artyści w Galerii Muzealnej pt.: „Pamiętamy”.

Pochowany został na Starym Cmentarzu w Tarnowie (sektor III, rząd I, grób 87).

Publikacje

Autor (wybór):

• Fiakrem po Tarnowie, wyd. 5 zmienione, Kraków 2014, ISBN 978-83-7267-615-3.
• Tarnów w dawnych rysunkach i obrazach, Tarnów 2007, ISBN 978-83-87366-85-8.
• Z życia półświatka, Tarnów 2007, ISBN 978-83-87366-88-9.
• Rafał Malczewski, Tarnów 2006, ISBN 83-87366-80-3.
• Cmentarz Stary na Zabłociu w Tarnowie, t. 1. Historia, Tarnów 2001, ISBN 83-87366-45-5.
• Fiakrem po Tarnowie. Około 1900 roku, wyd. 4, Tarnów 1999.
• Złota era Tarnowa. Architektura i budownictwo w Tarnowie na przełomie XIX I XX w., Tarnów 1998, ISBN 83-903450-2-1.
• Cmentarz Stary w Tarnowie. Przewodnik, Tarnów 1992 [współautorzy: Antoni Sypek, Marek Trusz].
• Czapliński Konarad, Tarnów [album], [zdjęcia, projekt graf., scenariusz: Konrad Czapliński, tekst: Stanisław Potępa, tłum. na jęz.ang.: Bogna Piotrowska], Warszawa 1991, ISBN 83-223-2492-8.
• Przed wojną w Tarnowie, t. 1-3, Tarnów 1990.
• Paulina Chrzanowska (1910-1988), Tarnów 1989.
• Tarnów międzywojenny - kronika 1918-1939, Tarnów 1988.
• Cmentarz Stary na Zabłociu w Tarnowie, Tarnów 1986.
• Czterej królowie, Tarnów 1982.
• Park miejski w Tarnowie. Rys historyczny, Tarnów 1980.
• Tarnowscy artyści, fot. Janusz Kozłowski,Tarnów 1980.
• Tarnów pod zaborem austriackim, Tarnów 1975 [współautor: Bronisław Jaśkiewicz].

Redakcje i opracowania (wybór):

• numery czasopisma popularno-naukowego „Rocznik Tarnowski”
• Hrabstwo Tarnowskie Sanguszków. Studia i materiały źródłowe, cz. 1, red. Stanisław Potępa, Marek Popiel, Tarnów 2001, ISBN 83-87366-41-2.
• Remian Kazimierz, Tarnowscy żołnierze września, opr. Stanisław Potępa, Marek Popiel, Tarnów 2001, ISBN 83-87366-32-3.
• Co zostało z tarnowskiego sportu, red. Stanisław Potępa, Tarnów 1994, ISBN 83-901529-0-8.
• Żychowska Maria, Jerzy Braun 1901-1975. Harcerz, poeta, filozof, publicysta, mąż stanu, opr. graf. Stanisław Potępa, Tarnów 1993.
• Morawczyński Marian, Rzeź 1846 r. Dębica, Pilzno, Tarnów i okolice, red. Stanisław Potępa, Antoni Sypek, Tarnów 1992.
• Wróbel Stanisław, Zbrodnie straszliwe w dawnym Tarnowie czyli Pitaval z XVII i XVIII w., red. Stanisław Potępa, Wiesław Mara, Tarnów 1992.
• Zagłada tarnowskich Żydów, red. i opr. Aleksandra Pietrzykowa, Stanisław Potępa, tłum. z jidysz Aleksander Pakentreger, Tarnów 1990.
• Księga tarnowskich wspomnień, red. Stanisław Potępa, Tarnów 1989.
• Tarnowskie drogi niepodległości. Materiały Sesji Popularno-Naukowej, red. Stanisław Potępa, Tarnów 1989.
• Zakliczyn i okolice, red. Stanisław Potępa, opr. Franciszek Beczwarzyk, Zakliczyn 1983; Tarnów 1989.
• Madeyski Jerzy, Chromy - Tarnowskie Drzwi Spiżowe, Pomnik Męczeństwa Narodów, red. Stanisław Potępa; fot. Konrad K. Pollesch, Tarnów 1987.
• Tarnów: wybór tekstów, wybrał, wstępem i notami biogr. opatrzył Stanisław Potępa, Tarnów 1987.
• Tarnoviana, red. Stanisław Potępa, fot. Wojciech Dudziak, Adam Bartosz, Tarnów 1985.
• Tarnów pod zaborem austriackim. Kronika 1772-1918, opr. Stanisław Potępa, Tarnów 1985.
• Maniak, Henryk Jan, Opieka medyczna w okupowanym Tarnowie, (Tarnowscy lekarze w ruchu oporu), red. Stanisław Potępa, Tarnów 1982.
• Materiały do dziejów ruchu robotniczego na Ziemi Tarnowskiej, red. Stanisław Potępa, Tarnów 1982.
• Leo Andrzej, Dwór w Dołędze. Informator, red. Stanisław Potępa, Tarnów 1981.
• Nowak Józef, Zarys historii I Liceum Ogólnokształcącego im. K. Brodzińskiego w Tarnowie, red. Stanisław Potępa, Tarnów 1981.
• Muzeum Okręgowe w Tarnowie. Dzieje i zbiory, red. Stanisław Potępa, Tarnów 1979.
• 100-lecie Banku Spółdzielczego w Pilźnie, Pilzno-Tarnów 1978.
• Strajk chłopski w roku 1937, na terenie małopolski. Wystawa w BWA w Tarnowie 13 IX - 5 X 1977 r., opr. Stanisław Potępa, Tarnów 1977.
• Park miejski w Tarnowie zwany Ogrodem Strzeleckim, praca zbiorowa pod red. Stanisława Potępy, Tarnów 1976.

We wspomnieniach

Kazimierz Bańburski o Stanisławie Potępie:

To ostatni tarnowianin, którego życie przypominało miniony już dawno świat Przybyszewskiego i dziewiętnastowiecznej bohemy. Cyganerii spod znaku „Zielonego Balonika” czy tarnowskiej „Zielonej Szpilki”. Z chwilą Jego odejścia, odeszła też w przeszłość w Tarnowie pewna epoka w kulturze. Epoka, której był on nieodrodnym dzieckiem. Było to życie barwne i tragiczne zarazem.

Antoni Sypek o Stanisławie Potępie:

Staszek ukochał Tarnów, nie ruszał się z tego miasta nigdzie. W swoim gabineciku w Muzeum Okręgowym pracował od zakończenia studiów. Stawał się postacią legendarną, czasem nawet skandalizującą. Ale to wszystko ubarwiało jego postać. Przyjdzie czas, że będą o nim pisać prace i wtedy młode pokolenie pozna dokładnie życie i twórczość Staszka.

Bibliografia

Kwiatki doktora Potępy, „Przegląd Regionalny” 2012, nr 2 (16), Rok III, Magazyn „Dobre Strony Historii” nr 2(4)/2012, s. 12-13.

Linki zewnętrzne

• Życiorys Stanisława Potępy [TarnowskieInfo.pl]
• Informacja o śmierci Stanisława Potępy na portalu miasta Tarnowa
• Antoni Sypek po śmierci Stanisława Potępy w Gazecie Krakowskiej
• Nekrolog na portalu inTARnet.pl
• Małgorzata Budzik, Kwiatki doktora Potępy
• Wystawa malarstwa Stanisława Potępy (2011 r.)